Quản lý sự thay đổi: Vai trò, các cấp độ, mô hình và phương pháp

ma trận eisenhower
Ma trận Eisenhower là gì? Những ưu điểm bất ngờ của mô hình này
12 March, 2024
Tải Video TikTok: Một Cách Mới Để Kết Nối Với Khán Giả Của Bạn
13 March, 2024
Show all
quản lý sự thay đổi

Quản lý sự thay đổi

5/5 - (4 votes)

Last updated on 24 May, 2024

Trong thế giới liên tục biến đổi như hiện này, kỹ năng quản lý sự thay đổi đã trở nên thiết yếu không chỉ đối với cá nhân mà cả trong tổ chức để quyết định được sự thành bại. Bài viết sau đây sẽ cung cấp cho bạn thông tin chi tiết về quản lý sự thay đổi bao gồm: định nghĩa, mô hình, rào cản của sự thay đổi,…Từ đó đề xuất các phương pháp tiếp cận hiệu quả để doanh nghiệp của bạn có thể thích nghi và phát triển trong môi trường đầy biến động.

Quản lý sự thay đổi là gì

Quản lý sự thay đổi là cả một quy trình giúp tổ chức thực hiện những thay đổi từ đầu đến cuối. Quy trình này bao gồm việc lên kế hoạch, triển khai và củng cố những thay đổi trong tổ chức. Nói một cách khác, đây là cách công ty thực hiện các điều chỉnh. Ví dụ như áp dụng công nghệ mới, thay đổi quy trình hiện có hoặc thay đổi cơ cấu tổ chức. Tuỳ vào loại hình thay đổi mà doanh nghiệp bạn đang thực hiện sẽ có quy trình quản lý sự thay đổi khác nhau.

Tại sao quản lý sự thay đổi lại quan trọng

Lập kế hoạch quản lý sự thay đổi giúp các tổ chức chuyển đổi suôn sẻ hơn trong những giai đoạn cần thay đổi. Bạn có thể áp đặt thay đổi, nhưng nếu không có kế hoạch triển khai, giám sát và báo cáo về tính thành công về việc thay đổi đó, thì tỷ lệ thành công là rất khó. Bất kể bạn muốn thực hiện loại thay đổi nào. Quản lý sự thay đổi sẽ giúp bạn thể kiểm soát tốt hơn hơn vào toàn bộ quá trình đến mỗi quy trình nhỏ hơn, cái mà thưởng cần sự hỗ trợ lớn và tốn kém chi phí.

Lợi ích của quản lý sự thay đổi

Dù là thay đổi lớn hay nhỏ, việc lên kế hoạch quản lý sự thay đổi kỹ lưỡng mang lại lợi ích to lớn. Con người và tổ chức thường không thích ứng dễ dàng trước những thay đổi. Do đó, nếu không được quản lý đúng cách, bạn có thể sẽ gặp phải những rào cản, lãng phí thời gian và tiền bạc. Quản lý sự thay đổi là chìa khóa để triển khai thành công những thay đổi lâu dài.

Những lợi ích của việc áp dụng quản lý sự thay đổi trên toàn tổ chức bao gồm:

  • Chủ động ngăn chặn sự phản kháng nội bộ đối với thay đổi.
  • Đặt ra các mục tiêu rõ ràng cho những thay đổi cần thiết, cho phép các công ty theo dõi kết quả.
  • Tạo ra các chiến lược để triển khai thay đổi hiệu quả. Có thể được tiêu chuẩn hóa và áp dụng cho các dự án thay đổi khác nhau trên toàn doanh nghiệp.
  • Xử lý và cân bằng nhiều khía cạnh của thay đổi, chẳng hạn như con người, quy trình, công nghệ,…
  • Trao quyền cho cá nhân và nhân viên điều hướng thay đổi nhanh hơn, giúp họ năng suất hơn.
  • Đảm bảo thành công của các dự án thay đổi, cho phép các tổ chức tìm ra lợi tức đầu tư cho các dự án chuyển đổi của mình.

Các cấp độ trong quản lý sự thay đổi

các cấp độ trong quản lý sự thay đổi

Thay đổi tổ chức hoặc Chuyển đổi toàn diện

Đây là các dự án quản lý sự thay đổi có quy mô và phạm vi rộng lớn. Những đợt chuyển đổi này thường mang tính đột phá, chẳng hạn như thay đổi cơ cấu tổ chức, ra mắt sản phẩm mới hoặc trải qua quá trình chuyển đổi kỹ thuật số.

Đọc thêm: Tái cơ cấu doanh nghiệp: Nên bắt đầu từ đâu?

Thay đổi thích nghi hoặc dần dần

Đây là các dự án thay đổi nhỏ hơn về phạm vi, là những thay đổi nhỏ đối với sản phẩm, quy trình, chiến lược và luồng công việc. Các dự án thay đổi thích nghi bao gồm triển khai các công cụ phần mềm mới, tuyển dụng thành viên nhóm mới để giải quyết một thách thức hiện có hoặc cập nhật chính sách làm mới.

See also  Cung cấp phần mềm KPI cho Tổng Công ty Bảo hiểm BIDV – BIC

Quản lý sự thay đổi cá nhân

Các dự án thay đổi này giúp cá nhân quản lý sự thay đổi để hỗ trợ họ phát triển trong vai trò của mình và hoặc đạt được các mục tiêu cụ thể. Điều này có thể bao gồm việc học một kỹ năng mới, tư duy mới,…

Không phải tất cả các sáng kiến thay đổi đều phù hợp với một trong các cấp độ của quản lý sự thay đổi. Trên thực tế, việc các cấp độ chồng chéo lên nhau là hoàn toàn có thể.

Ví dụ: Giả sử bạn đang điều chính cơ cấu doanh nghiệp của mình. Để thành công, việc nâng cao kỹ năng cho nhân viên hiện tại là điều cần thiết. Nếu việc triển khai cũng giúp tinh gọn việc quản lý nhân sự, thì sự thay đổi của bạn sẽ giải quyết cả ba cấp độ.

Các loại quản lý sự thay đổi

Tùy thuộc vào từng thay đổi cụ thể mà bạn đang trải qua, bạn có thể áp dụng các lý thuyết và thực tiễn quản lý sự thay đổi hay khác nhau. Hãy suy nghĩ về cách bạn có thể tiếp cận từng loại thay đổi sau đây:

Thay đổi ngoại lệ

Đây là những sự kiện riêng lẻ làm thay đổi trải nghiệm của cá nhân nhưng không ảnh hưởng nhiều đến nhiều khía cạnh khác trong cuộc sống của họ. Nó thường liên quan đến những thay đổi nhỏ trong môi trường hoặc hoàn cảnh của một người.

Ví dụ:

  • Việc đổi tên: Thay đổi này sẽ yêu cầu một số thủ tục giấy tờ tại phòng Nhân sự và địa chỉ email mới, nhưng nó không thay đổi vai trò của người đó tại cơ quan.
  • Chuyển đến một ngôi nhà mới: Thay đổi này có thể ảnh hưởng đến thói quen hàng ngày và môi trường sống của một người, nhưng nó không ảnh hưởng đến công việc hoặc các mối quan hệ của họ.
  • Mua một chiếc xe mới: Thay đổi này có thể ảnh hưởng đến cách một người di chuyển, nhưng nó không ảnh hưởng đến các khía cạnh khác trong cuộc sống của họ.

Thay đổi ngoại lệ thường dễ thích nghi hơn so với các loại thay đổi khác. Lý do là vì nó không ảnh hưởng nhiều đến các khía cạnh khác trong cuộc sống của một người.

Thay đổi tăng dần

Thay đổi tăng dần là những thay đổi diễn ra dần dần và liên tục, không yêu cầu dịch chuyển đột ngột hoặc lớn. Nó thường liên quan đến việc nâng cấp hoặc cải tiến các hệ thống hoặc quy trình hiện có. Thay đổi tăng dần thường được coi là ít rủi ro và dễ chấp nhận hơn so với các loại thay đổi khác. Lý do là vì nó cho phép mọi người thích nghi dần dần với sự thay đổi và học hỏi theo thời gian.

Thay đổi đột ngột

Là những dao động đột ngột từ trạng thái này sang trạng thái khác, thường chuyển từ một thái cực sang quan điểm hoặc trạng thái đối lập. Nó có thể được mô tả như một sự dao động giữa hai trạng thái khác nhau, thường không có sự cân bằng hoặc ổn định.

Ví dụ: Chuyển từ môi trường làm việc 100% tại văn phòng sang đội ngũ làm việc từ xa 100%.

Trước đây, mọi người thường làm việc tại văn phòng. Tuy nhiên, đại dịch COVID-19 đã buộc nhiều công ty phải chuyển sang làm việc từ xa 100%. Đối với một số người, đây là một sự thay đổi tích cực, cho phép họ có thêm sự linh hoạt và tự chủ. Tuy nhiên, đối với những người khác, đây là một sự thay đổi tiêu cực, khiến họ cảm thấy cô lập và mất kết nối với đồng nghiệp.

Sự thay đổi đột ngột này có thể dẫn đến sự bất ổn, lo lắng và căng thẳng. Mọi người có thể cảm thấy khó khăn để thích nghi với môi trường làm việc mới và có thể gặp khó khăn trong việc duy trì năng suất.

Thay đổi kiểu mẫu

Là những thay đổi dẫn đến niềm tin hoặc giá trị mới và được nội tâm hóa thành chuẩn mực mới. Nói cách khác, nó là sự thay đổi cách chúng ta suy nghĩ và hành động một cách cơ bản.

Ví dụ: Chuyển đổi thành công từ giao tiếp đồng bộ sang mô hình lai kết hợp cả giao tiếp đồng bộ và không đồng bộ.

Trước đây, mọi người thường giao tiếp trực tiếp (đồng bộ) thông qua các cuộc họp, gọi điện thoại hoặc tin nhắn tức thì. Tuy nhiên, mô hình này có thể không hiệu quả trong một môi trường làm việc phân tán với nhiều múi giờ khác nhau.

Mô hình lai kết hợp cả giao tiếp đồng bộ và không đồng bộ cho phép mọi người giao tiếp linh hoạt hơn. Ví dụ, họ có thể sử dụng email hoặc tin nhắn nhóm để trao đổi thông tin không khẩn cấp, và chỉ sử dụng các cuộc họp trực tuyến cho những vấn đề cần thiết.

Các mô hình quản trị sự thay đổi phổ biến

Mô hình ADKAR

Do Jeff Hiatt, người sáng lập Prosci tạo ra, mô hình ADKAR bao gồm 5 bước theo trình tự:

  • Hiểu được sự cần thiết phải thay đổi
  • Mong muốn tham gia và hỗ trợ thay đổi
  • Kiến thức về cách thay đổi
  • Khả năng thực hiện các kỹ năng và hành vi mong muốn
  • Sự củng cố để duy trì sự thay đổi
See also  Cung cấp phần mềm KPI cho doanh nghiệp dịch vụ dầu khí PTSC Thanh Hóa

Mô hình Chuyển đổi của Bridges

Mô hình của nhà tư vấn thay đổi William Bridges tập trung vào cách mọi người thích nghi với sự thay đổi.

Mô hình có 3 giai đoạn:

  • Giai đoạn buông bỏ
  • Giai đoạn không chắc chắn và bối rối
  • Giai đoạn chấp nhận

Mô hình của Bridges đôi khi được so sánh với 5 giai đoạn đau buồn của Kübler-Ross: phủ nhận, tức giận, mặc cả, trầm cảm và chấp nhận.

Mô hình quản trị sự thay đổi của Kotter

Mô hình quản trị sự thay đổi của Kotter, còn được gọi là Mô hình 8 bước của Kotter, được phát triển bởi Giáo sư John Kotter của Đại học Harvard. Mô hình này cung cấp một lộ trình rõ ràng để giúp các tổ chức thành công trong việc thực hiện thay đổi. Các bước bao gồm:

    1. Tạo ra cảm giác cấp bách.
    2. Xây dựng nhóm hướng dẫn
    3. Xây dựng tầm nhìn chiến lược
    4. Truyền đạt tầm nhìn chiến lược
    5. Loại bỏ những trở ngại
    6. Tạo ra những thắng lợi ngắn hạn
    7. Duy trì đã tăng tốc
    8. Biến đổi thành văn hoá doanh nghiệp

Mô hình Quản lý sự thay đổi của Lewin

Mô hình Quản lý sự thay đổi của Lewin, hay còn gọi là Mô hình Rã đông – Thay đổi – Đông lạnh lại, là một khuôn khổ ba bước được phát triển bởi nhà tâm lý học Kurt Lewin vào những năm 1940. Mô hình này được sử dụng rộng rãi để giúp các tổ chức và cá nhân quản lý quá trình thay đổi một cách hiệu quả.

 Mô hình 7S của McKinsey

Các nhà tư vấn kinh doanh Robert H. Waterman Jr. và Tom Peters đã thiết kế một mô hình để nhìn toàn diện vào bảy yếu tố ảnh hưởng đến sự thay đổi:

  • Giá trị chung
  • Chiến lược
  • Cấu trúc
  • Hệ thống
  • Phong cách
  • Nhân viên
  • Kỹ năng

Mỗi mô hình quản lý thay đổi đều có những ưu điểm và nhược điểm riêng. Việc lựa chọn mô hình phù hợp sẽ phụ thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm loại hình thay đổi, quy mô tổ chức, và văn hóa doanh nghiệp.

Những lý do khiến ​​quản lý sự thay đổi thất bại

Để triển khai thay đổi thành công, trước tiên hãy xác định lý do tại sao cần thay đổi. Bạn đang cố gắng đạt được điều gì và tại sao mục tiêu đó lại quan trọng? Sự thay đổi sẽ mang lại lợi ích như thế nào cho tổ chức, con người và quy trình của bạn?

Sau khi xác định được mục tiêu tổng thể cho sáng kiến của mình, bạn sẽ hiểu rõ hơn những yếu tố thường khiến các nhà lãnh đạo doanh nghiệp gặp khó khăn trong quá trình quản lý sự thay đổi. Biết được những sai lầm thông thường có thể giúp bạn xây dựng chiến lược quản lý sự thay đổi tốt hơn.

Đặt nền móng thành công cho sáng kiến thay đổi của bạn bằng cách tránh những sai lầm phổ biến sau:

Mức độ ủng hộ nội bộ thấp

Nếu không có sự ủng hộ từ lãnh đạo, những người bị ảnh hưởng nhiều nhất bởi sự thay đổi và cả các nhân viên thúc đẩy thay đổi nội bộ, sáng kiến của bạn sẽ thất bại ngay từ đầu. Lập nhóm lãnh đạo thay đổi ngay từ ban đầu để xây dựng sự ủng hộ nội bộ.

Giao tiếp kém

Mọi người cần hiểu tại sao cần thay đổi và nó sẽ ảnh hưởng đến họ như thế nào. Tránh những thông báo mơ hồ và yêu cầu thay đổi bắt buộc. Thay vào đó hãy tập trung vào giao tiếp rõ ràng, cụ thể về sự thay đổi.

Thiếu đo lường

Sự thay đổi của bạn không thể thành công nếu bạn không xác định được thành công trông như thế nào. Đặt ra các chỉ số đo lường hiệu suất chính (KPIs) để bạn có điểm bắt đầu, các cột mốc quan trọng và kết quả mong muốn.

Không tập trung vào con người

Nhiều công ty dành quá nhiều thời gian để lên kế hoạch cho chính sự thay đổi. Mà lại bỏ bê những người sẽ bị ảnh hưởng bởi nó. Ngay cả những chiến lược thay đổi chi tiết nhất cũng có thể thất bại nếu chúng không tập trung vào việc hướng dẫn mọi người vượt qua giai đoạn chuyển đổi.

Đào tạo và định hướng không đầy đủ

Cho dù bạn đang thêm các công cụ mới vào bộ công nghệ của mình hay điều chỉnh quy trình nội bộ, đào tạo là điều cần thiết. Hãy chắc chắn cung cấp đào tạo chi tiết, liên tục cho nhân viên trong và sau quá trình triển khai phần mềm của bạn.

Thiếu động lực

Mô hình Thay đổi 8 bước của Kotter” nhấn mạnh tầm quan trọng của việc duy trì đà phát triển. Các tổ chức thường mắc sai lầm là nới lỏng sáng kiến thay đổi quá sớm. Điều quan trọng là phải duy trì sự nhiệt tình trong suốt quá trình chuyển đổi để bạn có thể tiếp tục hướng tới các mục tiêu cuối cùng. Học hỏi từ những sai lầm trong quá khứ cung cấp tài liệu tham khảo lịch sử về những điều không nên làm. Hãy xem lại một vài ví dụ về thất bại trong quản lý sự thay đổi ngay bây giờ.

See also  Tư vấn Tái cơ cấu doanh nghiệp và chuyển đổi số cho Xuân Cương

Đọc thêm: 9 rào cản của sự thay đổi tổ chức và Cách vượt qua chúng

Phương pháp giúp quản lý sự thay đổi hiệu quả

Dựa trên kinh nghiệm, đây là 6 chiến lược thực (thực tiễn) quản lý sự thay đổi hàng đầu cần tuân theo để đảm bảo quá trình chuyển đổi diễn ra hiệu quả.

Tạo cảm giác cấp bách

Điều này tập trung vào việc trình bày sự thay đổi như một cơ hội cấp bách và thú vị. Bạn cần chứng minh cho những người bị ảnh hưởng bởi sự thay đổi rằng nó sẽ giúp họ năng suất hơn và hoàn thành công việc hiệu quả hơn.

Triển khai theo giai đoạn

Chia nhỏ sáng kiến của bạn thành các giai đoạn sẽ giúp bạn tránh làm cho nhóm của bạn quá tải vì quá nhiều thay đổi cùng một lúc. Thay đổi nhỏ, dần dần sẽ dễ dàng áp dụng hơn so với những thay đổi lớn cùng một lúc.

Bạn cũng nên bắt đầu với việc thử nghiệm ban đầu cho một nhóm thử nghiệm nhỏ hoặc phòng ban. Sau khi khắc phục bất kỳ lỗi nào trong từng giai đoạn. Hãy triển khai thay đổi cho một nhóm lớn hơn, sau đó là toàn bộ công ty.

Giải quyết sự phản kháng

Giải thích sự thay đổi sẽ ảnh hưởng đến các phòng ban và cá nhân cụ thể như thế nào. Bạn có thể tránh sự phản kháng và giúp nhân viên thích nghi với sự thay đổi bằng cách giải quyết bất kỳ rào cản của sự thay đổi nào hay thắc mắc nội bộ nào ngay từ đầu.

Sử dụng nhiều phương pháp đào tạo khác nhau

Không phải ai cũng học theo cùng một cách. Vì vậy điều quan trọng là phải cung cấp hướng dẫn thông qua nhiều phương pháp đào tạo và tuỳ chỉnh đào tạo thay đổi cho từng nhân viên, phòng ban khác nhau. Bạn nên hỗ trợ người dùng cuối và nhân viên của mình với sự kết hợp các phong cách học tập, bao gồm:

  • Đào tạo trực tiếp theo hướng dẫn truyền thống
  • Học trực tuyến với Hệ thống Quản lý Học tập (LMS)
  • Video
  • Hướng dẫn trong ứng dụng và hỗ trợ theo yêu cầu

Chỉ định lãnh đạo thay đổi

Nếu không có sự ủng hộ nội bộ, sáng kiến của bạn sẽ thất bại ngay từ đầu. Lãnh đạo thay đổi giúp thúc đẩy toàn bộ nhóm tiến về phía trước với sự chuyển đổi. Lãnh đạo thay đổi của bạn nên bao gồm sự kết hợp của nhân viên từ các phòng ban khác nhau bị ảnh hưởng bởi sự thay đổi. Những nhà lãnh đạo này cần được mọi người trong công ty yêu mến và có thể ảnh hưởng đến ý kiến.

Thu thập phản hồi

Lắng nghe nhóm của bạn là một cách tuyệt vời để cải thiện quy trình quản lý sự thay đổi và giải quyết mọi lo ngại hoặc phản kháng. Điều này sẽ cung cấp cho bạn những cách để cải thiện việc triển khai thay đổi trong tương lai và giúp từng nhân viên tham gia vào quá trình này.

Làm thế nào để xây dựng kế hoạch quản lý sự thay đổi

Kế hoạch quản lý sự thay đổi sẽ hướng dẫn bạn và nhóm của bạn trong suốt quá trình chuyển đổi. Dưới đây là 6 bước xây dựng Kế hoạch Quản lý sự thay đổi:

các bước xây dựng kế hoạch quản lý sự thay đổi

  1. Tạo đề xuất thay đổi: Đây là lý do giải thích tại sao cần thay đổi. Liệt kê các lợi ích, tác động và lý do cho sự thay đổi.
  2. Xác định lãnh đạo thay đổi: Đây là những người ủng hộ mạnh mẽ cho sự thay đổi, thường là ban quản lý cấp cao và các nhà lãnh đạo có tầm ảnh hưởng khác. Đảm bảo có sự kết hợp đa dạng các vai trò trong nhóm thay đổi này.
  3. Lập kế hoạch truyền thông quản lý sự thay đổi: Đây là kế hoạch về cách bạn sẽ truyền đạt mọi khía cạnh của sự thay đổi cho những người bị ảnh hưởng bởi nó.
  4. Đặt mục tiêu và chỉ số đo lường hiệu quả chính (KPIs) cho sự thay đổi: Đây là cách bạn theo dõi thành công (hoặc thất bại) của các khía cạnh khác nhau trong sáng kiến thay đổi của mình. Tạo kế hoạch phân tích sự thay đổi sau khi có hiệu lực với các mục tiêu và KPI gắn liền với các mục tiêu và kết quả kinh doanh. Công khai các mục tiêu này cho mọi người trong tổ chức để thúc đẩy dự án.
  5. Đầu tư vào các công cụ quản lý sự thay đổi: Đây là những công cụ bạn cần để hỗ trợ cho dự án thay đổi mới. Các công cụ này có thể bao gồm phần mềm đào tạo nhân viên và phần mềm quản lý sự thay đổi.
  6. Lập kế hoạch đào tạo quản lý sự thay đổi: Đây là phác thảo về cách thức thực hiện đào tạo. Bạn sẽ cần hợp tác với lãnh đạo phòng ban và nhóm L&D để tạo các kế hoạch đào tạo thay đổi được cá nhân hóa theo từng vai trò.

Kết luận

Quản lý sự thay đổi đòi hỏi sự am hiểu sâu sắc về môi trường kinh doanh và khả năng thích ứng linh hoạt với những biến động không ngừng. Bằng việc áp dụng các mô hình và phương pháp đã được thảo luận, tổ chức có thể không chỉ vượt qua các thách thức mà còn tận dụng cơ hội để phát triển bền vững. Hy vọng rằng, những thông tin và chiến lược được trình bày sẽ hỗ trợ các nhà lãnh đạo và quản lý trong hành trình hướng tới sự đổi mới và thành công trong kỷ nguyên mới.

——————————-

Công ty Tư vấn Quản lý OCD (OCD Management Consulting Co) là một trong những đơn vị tư vấn hàng đầu Việt Nam với tính chuyên nghiệp, thực tiễn và chất lượng cao.

Thông tin chính thức về OCD được cập nhật tại website: https://ocd.vn

Fanpage chính thức của OCD vui lòng truy cập: https://facebook.com/OCDConsulting

Liên hệ nhanh Hotline/Zalo: 0886595688 hoặc gửi email đến: ocd@ocd.vn