Last updated on 23 July, 2025
Phân khúc khách hàng là yếu tố đầu tiên và cũng là một trong những yếu tố quan trọng nhất của mô hình kinh doanh Canvas. Mỗi khách hàng đều là một cá thể khác biệt. Vì thế, việc áp dụng chung một kế hoạch tiếp cận cho tất cả mọi khách hàng là không hiệu quả.
Để đạt hiệu quả kinh doanh tốt nhất, doanh nghiệp cần xác định phân khúc khách hàng phù hợp với từng sản phẩm, dịch vụ của mình. Bằng cách hiểu rõ từng phân khúc, doanh nghiệp có thể xây dựng chiến lược tiếp cận phù hợp, đáp ứng nhu cầu riêng biệt của khách hàng và tối ưu hóa nguồn lực.
Trong bài viết này, OCD sẽ cùng bạn tìm hiểu phân khúc khách hàng là gì, tại sao doanh nghiệp của bạn cần nó, các hình thức xác định phân khúc khách hàng phổ biến, và những sai lầm cần tránh. Từ đó, doanh nghiệp có thể hình dung rõ ràng hơn về phương thức tiếp cận hiệu quả nhiều phân khúc khách hàng khác nhau để tăng trưởng doanh thu và xây dựng mối quan hệ bền chặt với khách hàng.
Table of Contents
TogglePhân khúc khách hàng (Customer Segmentation) là quá trình phân chia thị trường rộng lớn thành các nhóm khách hàng tiềm năng nhỏ hơn, có chung những đặc điểm liên quan về độ tuổi, giới tính, nhu cầu, sở thích, thói quen chi tiêu, hành vi mua sắm, hoặc các đặc điểm tâm lý, địa lý khác.
Trong kinh doanh, khách hàng là nhân tố chính thúc đẩy doanh thu và lợi nhuận cho doanh nghiệp. Do vậy, doanh nghiệp cần hiểu rõ nhu cầu, mong muốn, vấn đề cụ thể của từng đối tượng khách hàng.
Mục tiêu cốt lõi của phân khúc khách hàng là để có phương pháp tiếp cận khách hàng hiệu quả hơn, qua đó tăng tỷ lệ chuyển đổi và gia tăng doanh số. Các công ty sẽ phải hiểu sâu về sở thích, nhu cầu và những giá trị mà một phân khúc khách hàng cụ thể hướng đến. Từ đó, doanh nghiệp sẽ cần điều chỉnh kế hoạch và chiến lược marketing phù hợp với từng phân khúc khách hàng, từ nội dung thông điệp, kênh truyền thông cho đến chính sách giá và phát triển sản phẩm.
Chủ doanh nghiệp, đội kinh doanh hay đội marketing đều cần phân loại đối tượng khách hàng của mình. Cụ thể, phân khúc khách hàng giúp doanh nghiệp:
Có một số hình thức xác định phân khúc khách hàng mà bạn có thể áp dụng cho doanh nghiệp của mình. Mỗi hình thức đều có những mặt lợi hại cần cân nhắc trước khi thực hiện. Dưới đây là một số những hình thức phổ biến nhất:
5 cách xác định phân khúc khách hàng
Đây là hình thức phân loại nhóm khách hàng dựa trên các đặc điểm chung có thể đo lường được như giới tính, độ tuổi, tình trạng hôn nhân, trình độ học vấn, nghề nghiệp, thu nhập hộ gia đình và vị trí địa lý. Đây là phương pháp cơ bản nhất và thường là điểm khởi đầu.
Đối với phân khúc khách hàng theo vị trí địa lý, bạn cần phân chia khách hàng theo khu vực họ sinh sống, làm việc, hoặc ngôn ngữ họ sử dụng. Ngoài ra, bạn cũng có thể chia theo điều kiện khí hậu, văn hóa vùng miền hoặc phương tiện di chuyển của họ.
Đây là hình thức phân loại khách hàng dựa trên lịch sử tương tác của họ với thương hiệu, phản ứng với các chiến dịch marketing, cách thức khách hàng sử dụng các tính năng của sản phẩm, mức độ trung thành hoặc giai đoạn trong hành trình mua hàng.
Hình thức xác định phân khúc này dựa trên sở thích, giá trị, lối sống, quan điểm và đặc điểm tính cách của khách hàng. Đây là phương pháp giúp hiểu sâu sắc về động cơ mua hàng “ẩn” của khách hàng.
Cách phân loại này chia nhóm khách hàng dựa trên loại thiết bị, hệ điều hành, ứng dụng và phần mềm họ sử dụng khi tương tác với thương hiệu. Bằng cách này, doanh nghiệp có thể điều chỉnh chiến lược phù hợp với từng nhóm đối tượng, tối ưu hóa trải nghiệm kỹ thuật số.
Doanh nghiệp của bạn có thể theo dõi và tham khảo các bước sau đây khi muốn triển khai xác định phân khúc khách hàng một cách chính xác và bài bản:
Các bước xác định phân khúc khách hàng
Bước đầu tiên là xác định đối tượng khách hàng của doanh nghiệp. Thu thập càng nhiều thông tin nghiên cứu sẽ giúp doanh nghiệp bạn phân tích về khách hàng hiệu quả hơn. Dữ liệu nên được thu thập chi tiết nhất có thể như: giới tính, độ tuổi, sở thích, quan điểm sống, vị trí địa lý,…
Đây là bước quan trọng giúp bạn xây dựng và phân nhóm hồ sơ khách hàng sau này. Bất kể mô hình kinh doanh của doanh nghiệp là B2B hay B2C, việc đánh giá kỹ đối tượng khách hàng sẽ giúp công việc phân tích hiệu quả hơn.
Hoạt động nghiên cứu thị trường, khảo sát hay phỏng vấn sâu sẽ giúp doanh nghiệp bạn có thể lắng nghe ý kiến trực tiếp từ khách hàng và thấu hiểu họ hơn. Ngoài ra, doanh nghiệp có thể sử dụng dữ liệu kinh doanh từ phần mềm CRM, thông tin trên website, mạng xã hội để hiểu rõ hơn về phân khúc khách hàng hiện tại và tiềm năng trong tương lai.
Dựa trên dữ liệu đã thu thập, tiến hành phân chia khách hàng thành các nhóm có đặc điểm chung. Nếu đã có sẵn dữ liệu, hãy tìm ra những điểm chung và phân loại. Nếu chưa, hãy tìm ra những điểm chung của những khách hàng nhất định và phân họ thành các nhóm, đảm bảo phải có sự khác biệt rõ ràng giữa các phân khúc khách hàng. Khi phân nhóm, hãy cân nhắc:
Doanh nghiệp có thể sử dụng dữ liệu khách hàng, các tiêu chí phân loại khách hàng và kiến thức từ thị trường để xây dựng chân dung khách hàng (Buyer Persona) cho mỗi phân khúc. Điều này giúp nội dung truyền thông marketing nhắm đến đúng đối tượng thực tế thay vì các giả định vô căn cứ.
Trong hồ sơ chân dung khách hàng, những yếu tố cần liệt kê bao gồm: thông tin nhân khẩu học (giới tính, tuổi, tình trạng hôn nhân, thu nhập, vị trí địa lý), trình độ học vấn, nghề nghiệp, sở thích cá nhân, mục tiêu, thách thức và “nỗi đau” của họ, hành vi tìm kiếm thông tin, hành vi mua hàng và tương tác với thương hiệu.
Hãy xây dựng chân dung khách hàng một cách chi tiết nhất!
Để xây dựng chiến lược marketing hiệu quả, doanh nghiệp cũng cần hiểu kênh mạng xã hội họ thường sử dụng, tin tức họ hay đọc hoặc các ấn phẩm báo chí họ yêu thích, các influencer họ theo dõi.
Việc cung cấp những sản phẩm, dịch vụ tốt đáp ứng kỳ vọng của khách hàng sẽ giúp doanh nghiệp đảm bảo hoạt động kinh doanh bền vững trên thị trường. Một cách đơn giản để hiểu rõ nhu cầu của khách hàng là khảo sát ý kiến của họ về chất lượng sản phẩm, dịch vụ, hoặc lắng nghe phản hồi trên các kênh trực tuyến.
Doanh nghiệp cũng có thể thu thập phản hồi trên website, gửi email khảo sát tới khách hàng hiện tại, hỏi họ thích gì về thương hiệu, sản phẩm hoặc dịch vụ của doanh nghiệp, và những gì họ muốn cải thiện. Nếu xuất hiện các sản phẩm tương tự trên thị trường, hãy cố gắng tìm ra lý do tại sao khách hàng chọn sản phẩm của doanh nghiệp bạn thay vì các lựa chọn khác.
Một cách thức hiệu quả khác là nghiên cứu các từ khóa tìm kiếm và câu hỏi thường gặp liên quan đến sản phẩm, dịch vụ của doanh nghiệp (sử dụng Google Keyword Planner, Ahrefs, SEMrush). Bằng cách này, bạn có thể xác định các nhu cầu, vướng mắc và mối quan tâm của khách hàng trong quá trình mua hàng và sử dụng sản phẩm.
Sau khi hiểu rõ nhu cầu, hãy tìm ra đâu là những tính năng, đặc điểm nổi trội của sản phẩm/dịch vụ có thể mang lại giải pháp hiệu quả và khiến cho khách hàng hài lòng. Những tính năng này cần mang lại giá trị thực sự cho người tiêu dùng thay vì chỉ tập trung quảng bá những tính năng không liên quan đến nhu cầu của họ.
Việc này giúp doanh nghiệp nâng cao trải nghiệm khách hàng, đưa ra những đánh giá chuyên sâu, thúc đẩy doanh số bán hàng và cải thiện quy trình phát triển sản phẩm. Sử dụng phương pháp Tư duy thiết kế (Design Thinking) là một trong những cách hiệu quả được nhiều doanh nghiệp lớn sử dụng khi phát triển các sản phẩm/dịch vụ mới hoặc cải tiến sản phẩm hiện có, đặt khách hàng làm trung tâm ngay từ đầu.
Dựa trên tất cả dữ liệu đã thu thập được và phân tích về khách hàng, hãy cố gắng sắp xếp thứ tự ưu tiên các phân khúc khách hàng. Khách hàng phản ứng tích cực với các chiến dịch quảng cáo và đóng góp tỷ trọng doanh thu cao nhất cho doanh nghiệp nên được xếp hạng cao nhất.
Đánh giá mức độ ưu tiên của từng phân khúc để tập trung nguồn lực hiệu quả
Ví dụ:
Doanh nghiệp đang nhắm vào hai phân khúc khách hàng chính dựa trên độ tuổi là Gen Z và Gen Y. Gen Z chiếm tỷ lệ cao nhất trong tổng khách hàng của doanh nghiệp nên tổng số lượt mua hàng của họ là lớn nhất. Tuy nhiên, giá trị trên mỗi đơn hàng của họ lại khá thấp. Ngược lại, mặc dù Gen Y có lượng người ít hơn nhưng mỗi lần mua họ lại chi tiêu nhiều gấp 5 lần so với Gen Z.
Tổng kết lại, tỷ trọng đóng góp doanh thu của nhóm Gen Y cao hơn gấp 3 lần so với Gen Z. Do đó, doanh nghiệp lúc này nên đầu tư tập trung cho các chiến dịch marketing vào nhóm khách hàng Gen Y để đạt được mục tiêu tối ưu hóa doanh thu và lợi nhuận.
Dựa trên hồ sơ chân dung khách hàng đã xây dựng, doanh nghiệp cần điều chỉnh lại các chiến dịch marketing và bán hàng để phù hợp với nhóm phân khúc khách hàng được ưu tiên. Lên ý tưởng về thông điệp, nội dung, hình ảnh, kênh truyền thông và các hoạt động khuyến mãi để tiếp cận và gia tăng tỷ lệ chuyển đổi cho phân khúc đó.
Doanh nghiệp nên tìm hiểu và tận dụng sở thích, nền tảng họ hoạt động online (mạng xã hội, diễn đàn), và từ khóa tìm kiếm mà nhóm đối tượng khách hàng mục tiêu có khả năng sử dụng. Bằng cách tập trung nguồn lực marketing vào những phân khúc khách hàng có giá trị cao nhất, doanh nghiệp có thể tạo ra lợi nhuận cao hơn từ những khoản đầu tư ban đầu, đồng thời tránh lãng phí nguồn lực.
Một yếu tố quan trọng để duy trì hoạt động kinh doanh hiệu quả là liên tục triển khai các kế hoạch đánh giá. Nếu nhận thấy có những phân khúc khách hàng tiềm năng mới đáp ứng các tiêu chí phù hợp hơn, hoặc phân khúc được ưu tiên đang không hoạt động hiệu quả như dự kiến, doanh nghiệp cần ngay lập tức đưa ra những phân tích và điều chỉnh kịp thời.
Không ngừng tìm kiếm các cách thức để cải thiện và phát triển kinh doanh, đo lường các chỉ số KPIs (Key Performance Indicators) cụ thể cho từng phân khúc, là cách giúp thương hiệu vượt qua đối thủ cạnh tranh, duy trì sự kết nối với khách hàng và tăng trưởng doanh thu ổn định trong dài hạn.
TikTok là nền tảng mạng xã hội video ngắn nổi tiếng quen thuộc trên toàn thế giới. TikTok đã phân chia khách hàng của mình theo từng nhóm độ tuổi để tối ưu hóa trải nghiệm và nội dung. Phân khúc khách hàng trọng tâm mà TikTok nhắm vào là Gen Z, với hàng loạt chiến dịch mang phong cách trẻ trung, năng động, sáng tạo và cá tính dành cho đối tượng từ 13 đến 25 tuổi.
Do vậy, việc áp dụng các yếu tố trò chơi (gamification) vào ứng dụng TikTok (ví dụ: các thử thách, hiệu ứng, bộ lọc, xu) là một phương thức tuyệt vời để tăng tương tác và giữ chân nhóm người dùng trẻ tuổi, biến họ thành những “người sáng tạo nội dung” tích cực.
Đối với ứng dụng học ngoại ngữ Duolingo, tỷ lệ giữ chân người dùng phụ thuộc vào khả năng duy trì động lực của họ trong quá trình học và ghi nhớ từ mới. Duolingo nhận thấy rằng hầu hết người học ngoại ngữ sau cùng đều mất đi động lực lúc bắt đầu và cần một tác động đủ mạnh mẽ để tiếp tục việc học của họ.
Đó là lý do tại sao Duolingo quyết định tạo các phân khúc khách hàng dựa trên hành vi trong ứng dụng và những thành tích họ đạt được. Những người dùng hoàn thành bài học sẽ nhận được huy hiệu và phần thưởng đặc biệt. Chúng có thể được đổi thành các bài tập bổ sung nâng cao.
Trong khi đó, những người dùng bỏ qua một hoặc nhiều bài học sẽ bắt đầu nhận được lời nhắc nhở tự động từ Linh vật Duo (chú cú xanh) với giọng điệu hài hước, đôi khi “dọa dẫm” để lấy lại động lực học tập.
McDonald’s đã tận dụng hiệu quả phân khúc khách hàng theo vị trí địa lý để nhắm đến khách hàng mục tiêu tại từng khu vực cụ thể trên toàn cầu. Ví dụ, tại Ấn Độ – nơi có nhiều người ăn chay vì lý do tôn giáo và văn hóa, McDonald’s cung cấp nhiều lựa chọn món chay, chẳng hạn như bánh hamburger McAloo Tikki làm từ khoai tây nghiền.
Món bánh burger McAloo Tikki
Ở Trung Đông, McDonald’s cung cấp các món ăn được chứng nhận Halal để đáp ứng những tiêu chuẩn về tôn giáo trong chế độ ăn uống của người dân vùng này. Ở Việt Nam, thực đơn của McDonald’s cũng được bổ sung thêm các món cơm, gà rán để phù hợp với khẩu vị và thói quen ẩm thực của người Việt.
Bằng cách điều chỉnh các sản phẩm và chiến dịch quảng cáo phù hợp với nhu cầu và sở thích địa phương, McDonald’s đã tạo những thông điệp marketing hiệu quả hơn, nhắm đến đúng đối tượng khách hàng. Điều này giúp doanh nghiệp xây dựng mối quan hệ bền chặt hơn với khách hàng tại các khu vực khác nhau, đồng thời tăng độ nhận diện và lòng trung thành với thương hiệu.
Dưới đây là 7 sai lầm phổ biến mà doanh nghiệp thường gặp khi phân khúc khách hàng, kèm theo giải thích và cách khắc phục:
Phân khúc khách hàng là yếu tố không thể thiếu trong chiến lược kinh doanh và marketing của doanh nghiệp. Chúng tôi cho rằng doanh nghiệp cần hiểu rõ từng nhóm đối tượng tiềm năng cũng như hành vi, nhu cầu, vấn đề của họ trong quá trình mua hàng và sử dụng sản phẩm. Điều này giúp doanh nghiệp đề ra những kế hoạch tiếp cận hiệu quả, phù hợp với từng nhóm khách hàng, từ đó thúc đẩy doanh thu và tối ưu hóa lợi nhuận.
——————————-
Công ty Tư vấn Quản lý OCD (OCD Management Consulting Co) là một trong những công ty tư vấn quản lý hàng đầu Việt Nam với tính chuyên nghiệp, thực tiễn và chất lượng cao.
Nếu bạn quan tâm, hãy liên hệ với chúng tôi để được tư vấn miễn phí!
Thông tin chính thức về OCD được cập nhật tại website: https://ocd.vn
Fanpage chính thức của OCD vui lòng truy cập: https://facebook.com/OCDConsulting
Liên hệ nhanh Hotline/Zalo: 0886595688 hoặc gửi email đến: ocd@ocd.vn