Post Views: 2
Last updated on 3 November, 2025
Phần mềm Hệ thống điều hành sản xuất (MES) đóng vai trò quan trọng trong việc quản lý và tối ưu hóa các quy trình sản xuất. Khi các doanh nghiệp cân nhắc triển khai MES, một trong những quyết định lớn nhất là lựa chọn giữa mô hình MES On-premise (tại chỗ) truyền thống và mô hình Cloud-based (trên nền tảng đám mây) hiện đại. Dưới đây là so sánh chi tiết giữa hai mô hình này để giúp doanh nghiệp đưa ra lựa chọn phù hợp nhất.
Mô hình MES On-premise
Phần mềm MES On-premise được cài đặt và vận hành trên máy chủ và cơ sở hạ tầng mạng của chính doanh nghiệp.
Lợi ích Chính
- Kiểm soát hoàn toàn: Doanh nghiệp có toàn quyền kiểm soát dữ liệu, phần mềm, và quy trình bảo mật. Điều này đặc biệt quan trọng đối với các ngành yêu cầu tuân thủ quy định nghiêm ngặt hoặc có dữ liệu nhạy cảm cao.
 - Tùy chỉnh sâu: Khả năng tùy chỉnh phần mềm để phù hợp với các quy trình sản xuất độc đáo và phức tạp là cao hơn.
 - Độ trễ thấp: Dữ liệu được xử lý cục bộ, dẫn đến tốc độ truy cập và phản hồi nhanh hơn, giảm thiểu rủi ro gián đoạn do sự cố kết nối internet.
 
Hạn chế
- Chi phí ban đầu cao: Đòi hỏi một khoản đầu tư lớn ban đầu cho giấy phép phần mềm, máy chủ, phần cứng và chi phí cài đặt.
 - Trách nhiệm bảo trì: Toàn bộ trách nhiệm quản lý, bảo trì, nâng cấp và bảo mật hệ thống thuộc về bộ phận CNTT nội bộ của doanh nghiệp, tốn kém về thời gian và nguồn lực.
 - Khả năng mở rộng: Việc mở rộng quy mô (scale up/out) thường mất nhiều thời gian và chi phí hơn vì cần mua sắm và lắp đặt thêm phần cứng.
 
Mô hình MES Cloud-based
Phần mềm MES Cloud-based được lưu trữ và truy cập thông qua Internet trên các máy chủ của nhà cung cấp dịch vụ (thường là mô hình SaaS – Phần mềm dưới dạng Dịch vụ).
Lợi ích Chính
- Chi phí ban đầu thấp hơn: Thay vì đầu tư lớn ban đầu, doanh nghiệp trả phí đăng ký định kỳ (hàng tháng hoặc hàng năm). Điều này giúp chuyển chi phí vốn (CapEx) thành chi phí hoạt động (OpEx).
 - Triển khai nhanh chóng: Hệ thống thường được cài đặt sẵn và có thể bắt đầu sử dụng trong thời gian ngắn hơn nhiều so với On-premise.
 - Khả năng mở rộng linh hoạt: Dễ dàng tăng hoặc giảm tài nguyên theo nhu cầu sản xuất mà không cần đầu tư thêm phần cứng. Phù hợp với các doanh nghiệp đang phát triển hoặc có sự biến động theo mùa.
 - Bảo trì đơn giản: Nhà cung cấp dịch vụ chịu trách nhiệm về bảo trì, nâng cấp và bảo mật hệ thống, giải phóng gánh nặng cho đội ngũ CNTT nội bộ.
 - Truy cập mọi nơi: Người dùng có thể truy cập hệ thống từ bất kỳ đâu, chỉ cần có kết nối Internet, hỗ trợ cho việc quản lý đa địa điểm và làm việc từ xa.
 
Hạn chế
- Phụ thuộc vào Internet: Kết nối mạng bị gián đoạn sẽ ảnh hưởng đến khả năng truy cập và vận hành hệ thống.
 - Giới hạn tùy chỉnh: Mức độ tùy chỉnh có thể ít linh hoạt hơn so với On-premise, vì phần mềm được thiết kế để phục vụ nhiều khách hàng.
 - Vấn đề bảo mật và quyền riêng tư: Doanh nghiệp phải tin tưởng nhà cung cấp dịch vụ trong việc bảo vệ dữ liệu. Cần xem xét kỹ lưỡng các tiêu chuẩn bảo mật và tuân thủ của nhà cung cấp.
 
Bảng so sánh chi tiết MES On-premise và Cloud-based
| Tiêu chí | MES On-premise | MES Cloud-based | 
| Chi phí ban đầu | Cao (Mua giấy phép, phần cứng) | Thấp (Chỉ phí đăng ký) | 
| Mô hình chi phí | Vốn đầu tư (CapEx) | Chi phí hoạt động (OpEx) | 
| Bảo trì/Nâng cấp | Do Doanh nghiệp đảm nhận | Do Nhà cung cấp đảm nhận | 
| Tốc độ triển khai | Chậm (Cần lắp đặt, cấu hình) | Nhanh (Sử dụng ngay) | 
| Kiểm soát dữ liệu | Hoàn toàn do Doanh nghiệp | Phụ thuộc vào Nhà cung cấp | 
| Khả năng mở rộng | Kém linh hoạt, tốn kém | Rất linh hoạt, theo nhu cầu | 
| Truy cập | Giới hạn (Trong mạng nội bộ) | Mọi nơi qua Internet | 
Lời khuyên khi lựa chọn
Việc lựa chọn giữa MES On-premise và Cloud-based phụ thuộc vào nhu cầu và ưu tiên cụ thể của từng doanh nghiệp:
- Chọn On-premise nếu:
- Doanh nghiệp có nguồn vốn lớn cho đầu tư ban đầu.
 - Yêu cầu bảo mật và kiểm soát dữ liệu tuyệt đối là ưu tiên hàng đầu.
 - Quy trình sản xuất cực kỳ độc đáo, đòi hỏi mức độ tùy chỉnh sâu.
 - Khả năng kết nối Internet không ổn định hoặc độ trễ thấp là yếu tố sống còn.
 
 - Chọn Cloud-based nếu:
- Doanh nghiệp muốn giảm thiểu chi phí ban đầu và chuyển sang mô hình chi phí định kỳ.
 - Cần một giải pháp triển khai nhanh chóng và dễ dàng mở rộng quy mô.
 - Mong muốn chuyển giao trách nhiệm bảo trì cho bên thứ ba để tập trung vào sản xuất cốt lõi.
 - Cần khả năng truy cập hệ thống từ nhiều địa điểm hoặc từ xa.
 
 
Tóm lại, Cloud-based MES đang trở thành xu hướng phổ biến nhờ tính linh hoạt và hiệu quả chi phí, đặc biệt đối với các doanh nghiệp vừa và nhỏ (SME). Tuy nhiên, On-premise MES vẫn là lựa chọn hàng đầu cho các tập đoàn lớn hoặc các ngành công nghiệp có yêu cầu tuân thủ và bảo mật nghiêm ngặt.
Tham khảo:
Phần mềm Quản lý Sản xuất MES là gì?
Lịch sử Phần mềm Quản lý Sản xuất MES
Tầm nhìn 5 năm về Phần mềm MES
Bộ đôi MES và ERP – Cặp bài trùng trong quản lý sản xuất
 
Một số dự án chuyển đổi số của OCD
 
Liên hệ
Công ty Tư vấn Quản lý OCD
Website: https://ocd.vn
Email: ocd@ocd.vn
Hotline: 0886595688