Takt time là gì? Công thức tính, lợi ích và hạn chế

Last updated on 21 March, 2025

Trong môi trường sản xuất và quản lý hiện đại, việc tối ưu hóa quy trình để đáp ứng nhu cầu khách hàng một cách hiệu quả là yếu tố then chốt quyết định thành công của doanh nghiệp. Làm thế nào để duy trì tốc độ sản xuất hợp lý, tránh lãng phí nhưng vẫn đảm bảo đủ sản phẩm cung ứng? Đây chính là lúc khái niệm Takt time phát huy vai trò quan trọng.

Công cụ này không chỉ giúp doanh nghiệp kiểm soát thời gian sản xuất mà còn góp phần nâng cao năng suất, giảm tồn kho và cải thiện chất lượng dịch vụ. Vậy Takt time là gì và tại sao nó lại quan trọng đến vậy? Hãy cùng OCD tìm hiểu chi tiết trong bài viết dưới đây nhé!

Takt time là gì?

Khái niệm

Takt time là một chỉ số được các nhà sản xuất sử dụng nhằm xác định thời gian cần thiết để sản xuất mỗi đơn vị hàng hóa đáp ứng đúng nhu cầu của khách hàng. Thuật ngữ “Takt” bắt nguồn từ tiếng Đức “Taktzeit”. Trong đó:

• “Takt” có nghĩa là nhịp, chu kỳ hoặc tiết tấu (tương tự như nhịp trong âm nhạc).
• “Zeit” có nghĩa là thời gian.

Vì vậy, “Taktzeit” có thể dịch sang tiếng Anh là “cycle time” (thời gian chu kỳ), dùng để chỉ khoảng thời gian cần thiết để hoàn thành một bước trong quy trình sản xuất. Việc tính toán Takt time là một công cụ quản lý sản xuất quan trọng đối với các doanh nghiệp muốn tối ưu hóa quy trình sản xuất và loại bỏ lãng phí.

Trong mô hình sản xuất tinh gọn (lean manufacturing), các công ty phải cân bằng giữa việc duy trì lượng hàng tồn kho tối thiểu để giảm tổng chi phí sản xuất, đồng thời đảm bảo không xảy ra tình trạng thiếu hụt hàng hóa. Takt time giúp họ có cái nhìn chính xác về khoảng thời gian cần thiết để sản xuất từng sản phẩm, nhằm duy trì mức tồn kho hợp lý. Nó có thể thay đổi tùy theo nhu cầu và thường nên được xem xét định kỳ để tối ưu hóa hiệu suất và sản lượng sản xuất.

Công thức tính Takt time:

Takt time = Thời gian sản xuất sẵn có / Tổng nhu cầu của khách hàng

Trong đó:

• Thời gian sản xuất sẵn có: Tổng số thời gian sản xuất trong một khoảng thời gian nhất định (thường theo ngày, tuần hoặc tháng), sau khi đã trừ thời gian nghỉ, bảo trì máy móc,…
• Tổng nhu cầu của khách hàng: Số lượng sản phẩm cần sản xuất trong cùng khoảng thời gian đó để đáp ứng nhu cầu thị trường.

Ví dụ:

Một công ty có 8 giờ làm việc mỗi ngày (tương đương 28.800 giây) và cần sản xuất 480 sản phẩm/ngày để đáp ứng nhu cầu khách hàng. Khi đó:

Takt time = 28.800 giây / 480 sản phẩm = 60 giây/sản phẩm

Điều này có nghĩa là cứ mỗi 60 giây, doanh nghiệp phải sản xuất một sản phẩm để đáp ứng đúng nhu cầu khách hàng mà không bị chậm trễ hoặc dư thừa.

So sánh Takt time và Cycle time

Mặc dù thường bị nhầm lẫn là giống nhau, nhưng Takt time và Cycle time thực chất là hai khái niệm đo lường khác nhau:

• Cycle time (thời gian chu kỳ) là khoảng thời gian nhân viên thực sự làm việc để sản xuất từng sản phẩm. Nó phản ánh khả năng sản xuất thực tế và có thể được cải thiện để tối ưu hiệu suất.
• Takt time là khoảng thời gian tối đa cho phép để sản xuất mỗi sản phẩm nhằm đáp ứng nhu cầu khách hàng. Nó giúp doanh nghiệp điều chỉnh tốc độ sản xuất sao cho phù hợp với nhu cầu thị trường.

Với Takt time, điều quan trọng là phải hiểu được nhu cầu của khách hàng trước, sau đó tính toán khoảng thời gian có thể sử dụng cho sản xuất để đảm bảo mức tồn kho phù hợp.

Nhiều nhà sản xuất chỉ đơn giản tính toán thời gian thực tế cần thiết để tạo ra một sản phẩm (Cycle time). Tuy nhiên, cách này không tính đến số lượng sản phẩm cần sản xuất để duy trì đủ lượng hàng hóa trong kho. Nếu không sản xuất đủ để đáp ứng nhu cầu đơn hàng, doanh nghiệp có thể bị thiếu hụt hàng hóa, mất doanh thu và khách hàng.

Ngoài ra, cần lưu ý không nhầm lẫn Cycle time và Takt time với Lead time. Lead time là khoảng thời gian từ khi khách hàng đặt hàng đến khi đơn hàng được hoàn thành và giao đến tay khách.

Lợi ích của Takt time

Việc áp dụng công cụ này trong sản xuất tinh gọn (Lean) mang lại nhiều lợi ích quan trọng, bao gồm:

Đồng bộ sản xuất với nhu cầu khách hàng

Thông qua việc tính toán Takt Time, các đội ngũ sản xuất có thể xác định tốc độ cần thiết để tạo ra sản phẩm hoặc dịch vụ nhằm đáp ứng nhu cầu khách hàng. Điều này giúp doanh nghiệp tránh tình trạng sản xuất dư thừa hoặc thiếu hụt, đảm bảo sản lượng phù hợp với thực tế.

Giảm lãng phí

Takt Time giúp loại bỏ lãng phí bằng cách chỉ sản xuất đúng số lượng cần thiết để đáp ứng nhu cầu. Nhờ đó, doanh nghiệp có thể giảm bớt hàng tồn kho dư thừa, tối ưu chi phí lưu trữ, vận chuyển và quản lý.

Cải thiện khả năng dự đoán

Khi sản xuất được điều chỉnh theo nhu cầu khách hàng và lãng phí được cắt giảm, doanh nghiệp có thể thiết lập một chu kỳ sản xuất ổn định hơn, giúp dự đoán chính xác hơn về nguồn lực và tiến độ sản xuất.

Nâng cao hiệu suất

Takt Time giúp tối ưu hóa tốc độ sản xuất để phù hợp với nhu cầu thực tế, giảm thời gian chờ đợo và tránh tình trạng tắc nghẽn trong quy trình. Nhờ đó, hiệu suất tổng thể của hệ thống sản xuất được cải thiện đáng kể.

Thúc đẩy cải tiến liên tục

Việc xác định Takt Time tạo ra một mục tiêu rõ ràng để các đội nhóm hướng tới, từ đó dễ dàng nhận diện những điểm có thể cải thiện. Qua quá trình tối ưu liên tục, doanh nghiệp có thể cắt giảm chi phí, tăng hiệu suất làm việc và nâng cao mức độ hài lòng của khách hàng.

Tóm lại, công cụ này không chỉ giúp doanh nghiệp kiểm soát quy trình sản xuất hiệu quả hơn mà còn góp phần tối ưu hóa nguồn lực, giảm chi phí và nâng cao chất lượng dịch vụ.

Hạn chế của Takt time

Mặc dù có nhiều lợi ích, công cụ này cũng có một số hạn chế:

• Chỉ cần một trạm sản xuất ngừng hoạt động, toàn bộ dây chuyền có thể bị đình trệ.
• Takt time ngắn có thể làm tăng nguy cơ chấn thương và hỏng hóc máy móc, do công nhân phải làm việc nhanh hơn để đáp ứng tốc độ sản xuất tối ưu.
• Không tính đến các biến số khó đoán như thời gian nghỉ ngơi, thời gian đặt lại giữa các sản phẩm.
• Khi nhu cầu khách hàng tăng, dây chuyền sản xuất cần được tái cấu trúc để phù hợp với takt time ngắn hơn.

Công nghệ số có thể giúp khắc phục những hạn chế nêu trên bằng cách triển khai các công cụ giám sát theo thời gian thực để kiểm tra takt time và xác định những điểm chậm hoặc vượt tiến độ trong quy trình sản xuất.

Các ví dụ điển hình về việc áp dụng thành công Takt Time

Toyota

• Toyota là ví dụ nổi bật nhất và cũng là công ty tiên phong trong hệ thống sản xuất tinh gọn (Lean Manufacturing), nơi Takt Time đóng vai trò cốt lõi.
• Bằng cách duy trì tốc độ sản xuất ổn định theo nhu cầu khách hàng, Toyota đã giảm thiểu lãng phí và tối đa hóa hiệu suất, giúp hãng trở thành một trong những nhà sản xuất ô tô hàng đầu thế giới.

GE Appliances

• GE Appliances đã cải thiện đáng kể quy trình sản xuất bằng cách áp dụng Takt Time.
• Nhờ điều chỉnh tốc độ sản xuất phù hợp với nhu cầu khách hàng, công ty giảm lượng hàng tồn kho và thời gian sản xuất (lead time), từ đó nâng cao khả năng cạnh tranh trên thị trường.

Siemens Healthineers

• Siemens đã ứng dụng Takt Time vào dây chuyền sản xuất thiết bị chẩn đoán y tế.
• Kết quả là họ đạt được sự cân bằng trong phân bổ khối lượng công việc, tăng sản lượng đầu ra và cải thiện khả năng dự đoán cũng như đáp ứng thời gian giao hàng.

Boeing

• Boeing sử dụng Takt Time trong dây chuyền lắp ráp máy bay để đảm bảo quy trình sản xuất diễn ra trơn tru và hiệu quả.
• Việc này giúp giảm thời gian và chi phí sản xuất, đồng thời vẫn duy trì tiêu chuẩn chất lượng cao.

Những ví dụ trên cho thấy Takt Time có thể được áp dụng thành công trong nhiều ngành công nghiệp khác nhau, giúp nâng cao hiệu suất sản xuất và sự hài lòng của khách hàng.

Những điểm quan trọng cần lưu ý về việc sử dụng Takt Time để tối ưu hiệu suất

Tóm lại, Takt Time đóng vai trò quan trọng trong sản xuất tinh gọn (Lean Manufacturing) và vận hành doanh nghiệp, mang lại nhiều lợi ích thiết thực. Dưới đây là những điểm chính cần ghi nhớ:

• Đồng bộ với nhu cầu khách hàng: Takt Time giúp cân bằng tốc độ sản xuất với nhu cầu thực tế, tránh tình trạng sản xuất dư thừa hoặc thiếu hụt.
• Tối ưu hóa hiệu suất và giảm lãng phí: Việc tuân thủ công cụ này giúp tối ưu hiệu suất hoạt động, cắt giảm lãng phí và giảm chi phí sản xuất.
• Cải thiện khả năng dự đoán và lập kế hoạch: Takt Time tạo ra nhịp độ sản xuất ổn định, giúp doanh nghiệp lập kế hoạch chính xác hơn.
• Tính linh hoạt: Việc tính toán Takt Time không cố định mà có thể điều chỉnh linh hoạt theo sự thay đổi của nhu cầu khách hàng.
• Ứng dụng rộng rãi: Công cụ này không chỉ áp dụng trong sản xuất mà còn có thể được triển khai trong nhiều ngành công nghiệp khác.
• Nâng cao sự hài lòng của khách hàng: Khi sản xuất được điều chỉnh theo nhu cầu thực tế, doanh nghiệp có thể cải thiện trải nghiệm và mức độ hài lòng của khách hàng.

Để tối ưu hiệu suất bằng Takt Time, doanh nghiệp cần liên tục theo dõi nhu cầu khách hàng, điều chỉnh sản xuất phù hợp và không ngừng cải thiện quy trình để đạt hiệu quả cao nhất.

Kết luận

Nếu hoạt động kinh doanh của bạn chưa hiệu quả và thời gian giao hàng kéo dài hoặc không ổn định, Takt Time có thể giúp kiểm soát tình hình. Khi được áp dụng đúng cách, nó giúp bạn dễ dàng xác định số lượng sản phẩm khách hàng cần mỗi ngày, mỗi tuần, mỗi tháng hoặc thậm chí mỗi quý, từ đó đáp ứng nhu cầu một cách chính xác.

Hãy xem Takt Time như một công cụ giúp định hướng lại doanh nghiệp, đưa bạn đi đúng hướng để đạt được lợi nhuận và danh tiếng bền vững.

Tham khảo dịch vụ Tư vấn Quản trị sản xuất của OCD

• Phân tích và tối ưu hóa quy trình sản xuất: OCD hỗ trợ doanh nghiệp đánh giá hiện trạng, nhận diện các điểm nghẽn và đề xuất giải pháp cải tiến quy trình, từ đó giảm thiểu lãng phí và nâng cao năng suất.
• Thiết kế hệ thống quản lý sản xuất hiện đại: Xây dựng các hệ thống quản lý sản xuất thông minh dựa trên công nghệ tiên tiến, phù hợp với đặc thù từng ngành nghề.
• Áp dụng công cụ quản lý tiên tiến: OCD triển khai các công cụ quản lý như Lean, Six Sigma, và TPM, giúp tối ưu hóa quy trình và giảm thiểu sai sót trong sản xuất.
• Đào tạo và nâng cao năng lực quản lý: Trong dịch vụ tư vấn quản trị sản xuất, OCD cung cấp các chương trình đào tạo thực tiễn cho đội ngũ quản lý và nhân viên, giúp họ áp dụng thành công các phương pháp cải tiến sản xuất.

Tìm hiểu ngay tại:

Dịch vụ Tư vấn Quản trị Sản xuất

——————————-