Mô hình Freemium là gì? Ví dụ và cách triển khai hiệu quả

Last updated on 16 October, 2024

Mô hình Freemium là một mô hình kinh doanh thu hút khách hàng phổ biến và ngày càng được nhiều doanh nghiệp sử dụng như một chiến lược để lôi kéo người dùng. Tuy nhiên, các doanh nghiệp cần phải hết sức cẩn thận khi triển khai mô hình này bởi nó có thể đem lại một số rủi ro nhất định.

Hầu như ai trong chúng ta cũng từng sử dụng sản phẩm được kinh doanh theo mô hình Freemium. Trong một số ngành, đây là mô hình kinh doanh thống trị. Nhưng dù quen thuộc với khái niệm Freemium dưới vai trò của một người tiêu dùng, nhiều chủ doanh nghiệp vẫn chưa hiểu cách thức đưa Freemium phù hợp vào chiến lược của mình.

Trong bài viết này, OCD sẽ cung cấp những thông tin cần thiết nếu doanh nghiệp đang cân nhắc thử nghiệm mô hình đặc biệt này.

Mô hình Freemium là gì?

Định nghĩa mô hình Freemium

Freemium được ghép từ hai từ “free” (miễn phí) và “premium” (cao cấp). Đây là một mô hình kinh doanh cung cấp các tính năng cơ bản của sản phẩm hoặc dịch vụ miễn phí cho người dùng. Tuy nhiên, sau này công ty sẽ tính phí cho các tính năng bổ sung hoặc nâng cao tùy theo nhu cầu của người sử dụng.

Phân biệt giữa mô hình Freemium và Free Trial

Về mô hình Free Trial, người dùng được trải nghiệm toàn bộ hoặc hầu hết các tính năng và cảm nhận được giá trị tối đa của sản phẩm. Họ thường có 30 ngày trải nghiệm dùng thử trước khi ra quyết định trả tiền mua sản phẩm. Tuy nhiên, người dùng có thể không chuyển đổi thành khách hàng trả phí do họ không đủ thời gian trải nghiệm hết giá trị của sản phẩm.

Ngược lại, nhược điểm này cùa Free Trial chính là ưu điểm của mô hình Freemium. Người dùng có thể sử dụng miễn phí sản phẩm với các tính năng cơ bản trong thời gian không giới hạn. Sau đó, họ có thể nâng cấp lên phiên bản cao cấp bất cứ khi nào họ muốn.

Ví dụ về mô hình Freemium

Canva

Canva đã tận dụng hiệu quả mô hình Freemium để đạt được định giá 40 tỷ đô la. Công cụ này được định vị như một lựa chọn thay thế thân thiện với người dùng cho Adobe Photoshop hay Illustrator. Phần mềm cho phép người dùng không chuyên tạo ra các hình ảnh đẹp với các công cụ thiết kế đơn giản trên trình duyệt web và hoàn toàn miễn phí. 

Để mở khóa các tính năng bổ sung, chẳng hạn như công cụ thiết kế nâng cao, mẫu thiết kế cao cấp và quyền truy cập vào thư viện ảnh khổng lồ, người dùng cần trả 13 đô la một tháng cho gói Pro. Các doanh nghiệp muốn tận dụng đầy đủ các tính năng của Canva có thể trả 30 đô la một tháng, cho mỗi người dùng với gói Enterprise (Doanh nghiệp).

Spotify

Ứng dụng Spotify cho phép người dùng nghe bài nhạc mình yêu thích trực tuyến trên máy tính hoặc điện thoại. Phiên bản miễn phí cung cấp tính năng nghe nhạc trực tuyến, tuy nhiên sẽ có quảng cáo xen giữa các bài hát và người dùng không thể tua đến bài hát cụ thể. Tuy nhiên, phiên bản Premium sẽ cho phép người dùng tạo danh sách phát ngoại tuyến, cá nhân hóa bài hát theo sở thích và kết nối với các thiết bị khác như loa thông minh.

Zoom

Từ một công cụ cộng tác chỉ được một số nhân viên văn phòng biết đến, Zoom đã trở thành một phần quen thuộc trong vốn từ vựng của mọi người trong những tháng đầu trong đại dịch, khi nhu cầu sử dụng cuộc họp trực tuyến miễn phí trở nên phổ biến.

Báo cáo tăng trưởng doanh thu của Zoom theo năm là 326% từ giai đoạn tháng 3/2020 đến tháng 3/2021, mặc dù việc tạo tài khoản Zoom và thiết lập cuộc họp (ngay cả với tối đa 100 người tham dự) hoàn toàn miễn phí.

Tuy nhiên, các cuộc họp trên gói miễn phí chỉ giới hạn trong 40 phút. Để tổ chức các cuộc họp dài hơn và có thể chứa nhiều người tham gia hơn, người dùng cần đăng ký các gói trả phí, bắt đầu với mức phí gần 150 đô la một năm.

LinkedIn

LinkedIn là một mạng xã hội chuyên nghiệp. Công dụng chính của nó là xây dựng thương hiệu cá nhân, tìm việc, đăng tin tuyển dụng hoặc tìm kiếm các đối tượng khách hàng doanh nghiệp tiềm năng. Người dùng miễn phí có thể kết nối với đồng nghiệp và bạn cùng lớp, tìm kiếm và xem hồ sơ của các thành viên khác, lưu và nhận thông báo hàng tuần trong giới hạn tìm kiếm.

Phiên bản LinkedIn Premium cho phép người dùng lựa chọn gói thuê bao phù hợp với nhu cầu của họ. Phiên bản trả phí cung cấp các tính năng cao cấp đáp ứng cho hầu hết mọi nhu cầu sử dụng.

Premium Career hỗ trợ tìm kiếm việc làm. Recruiter Lite dành cho việc tìm kiếm và tuyển dụng nhân tài. Sales Navigator giúp gia tăng hiệu quả trong việc tìm kiếm các đối tượng khách hàng tiềm năng. Premium Business cung cấp thông tin chi tiết về các doanh nghiệp. Cuối cùng, LinkedIn Learning cung cấp nền tảng để mọi người học hỏi và trau dồi kỹ năng chuyên nghiệp.

Ưu nhược điểm của mô hình Freemium

Ưu điểm của mô hình Freemium

Mô hình Freemium có sức hấp dẫn đặc biệt đối với các chủ doanh nghiệp và nhà đầu tư nhờ có nhiều ưu điểm. Dưới đây là một số lợi ích mô hình này mang lại:

Ưu điểm của mô hình Freemium

Tăng cơ sở dữ liệu người dùng

Ưu điểm lớn nhất của việc áp dụng mô hình này là khả năng gia tăng lượng người dùng. Mô hình Freemium thu hút nhiều người dùng sử dụng ứng dụng. Điều này có thể không hiệu quả nếu tất cả các đối thủ cạnh tranh cũng cung cấp mô hình tương tự. 

Đối với nhiều công ty, khả năng duy trì số lượng người dùng lớn trong thời gian dài được coi là minh chứng cho thấy mô hình kinh doanh của họ khả thi và hiệu quả. Lượng người dùng lớn thường là một điểm thu hút các nhà đầu tư. Giá trị của một công ty có thể được nâng cao đáng kể nếu họ có lượng người dùng đông đảo.

Tăng cường bán thêm dịch vụ (Upselling)

Khi một công ty có được một lượng người dùng tiềm năng lớn trong cơ sở dữ liệu, họ có thể tận dụng lợi thế này theo nhiều cách. Ví dụ, công ty có thể bán thêm (upsell) các sản phẩm và dịch vụ khác nhau cho những người dùng này, từ đó tăng tỷ lệ chuyển đổi. Tỷ lệ chuyển đổi là tỷ lệ người dùng miễn phí chuyển đổi thành người dùng trả phí. Đây cũng là một số liệu quan trọng có thể giúp nâng cao giá trị của một công ty khởi nghiệp.

Nguồn doanh thu đa dạng

Ngoài việc thu phí dịch vụ, một công ty với lượng người dùng lớn còn có thể tạo ra các dòng doanh thu khác nhau. Ví dụ, họ có thể kiếm tiền bằng cách cho phép các nhà quảng cáo bên thứ ba tương tác với người dùng trên nền tảng của mình.

Mặt khác, họ cũng có thể tận dụng dữ liệu do người dùng tạo ra để hiểu rõ hơn về sở thích và ưu tiên của những người dùng này. Với sự trợ giúp của các công cụ dữ liệu lớn, doanh nghiệp có thể được chuyển đổi chúng thành những bản báo cáo thị trường có giá trị và sau đó được bán cho các nhà quảng cáo hoặc các đối tác có liên quan.

Mô hình Freemium giúp tăng khả năng nghiên cứu thị trường

Lượng người dùng lớn cũng đóng vai trò như nguồn mẫu nghiên cứu tập trung tuyệt vời để thử nghiệm các tính năng mới và tiến hành các khảo sát nghiên cứu thị trường.

Công ty có thể tương tác với nhiều người dùng hơn để hiểu các vấn đề mà họ gặp phải. Điều này giúp họ phát triển các tính năng mới nhanh hơn đối thủ cạnh tranh. Ngoài ra, công ty cũng có thể áp dụng thử nghiệm A/B với các tính năng mới trên cùng một nhóm người dùng tiêu biểu trước khi thực sự phát hành sản phẩm cho người dùng trả phí.

Tạo rào cản gia nhập thị trường

Cuối cùng, mô hình Freemium có thể được sử dụng để tạo ra rào cản gia nhập cho các đối thủ cạnh tranh. Các website như YouTube đã sử dụng chiến lược này để thiết lập vị thế độc quyền ảo trong lĩnh vực của họ. Vì các dịch vụ do YouTube cung cấp là miễn phí và có chất lượng tốt, nên không có lý do gì để khách hàng phải chuyển sang website của đối thủ cạnh tranh tương tự.

Theo thời gian, YouTube trở nên lớn mạnh tới mức mọi người dùng mới đều phải tham gia YouTube vì tất cả những người khác đã có mặt sẵn ở đó. Điều này là yếu tố ngăn cản các đối thủ cạnh tranh tiềm năng vì họ biết rằng việc lấy mất thị phần từ một công ty khổng lồ như YouTube gần như là bất khả thi.

Nhược điểm của mô hình Freemium

Dù mang lại nhiều lợi ích, mô hình này vẫn còn tồn tại một số hạn chế như sau:

Nhược điểm của mô hình Freemium

Đốt tiền nhanh

Mô hình Freemium có thể khiến doanh nghiệp nhanh chóng đốt sạch nguồn tiền hiện có. Điều này là do mô hình này sẽ phải thu hút một lượng lớn người dùng.

Khi một lượng lớn người dùng bắt đầu sử dụng ứng dụng, chi phí duy trì nền tảng cũng tăng lên. Công ty cần vận hành nhiều máy chủ với dung lượng lớn hơn để phục vụ những người dùng miễn phí này. Đồng thời, nhiều khách hàng trong số này không đóng góp doanh thu cho công ty.

Kết quả là người dùng miễn phí khiến chi phí tăng lên theo cấp số nhân mà không đóng góp đủ vào doanh thu. Nếu điều này không được lường trước, nó có thể dẫn đến việc doanh nghiệp phá sản trong nay mai.

Tỷ lệ giữ chân khách hàng thấp

Mô hình Freemium thường thu hút nhiều người dùng chỉ sử dụng dịch vụ miễn phí và nhanh chóng chuyển sang ứng dụng miễn phí khác khi cần nâng cấp tính năng. Khi này, tỷ lệ churn rate (tỷ lệ khách hàng hủy đăng ký dịch vụ) cao làm giảm bớt một số lợi thế từ việc có lượng người dùng lớn. 

Chi phí cố định cao hơn

Các công ty sẽ cần phải tuyển thêm nhiều nhân sự để cung cấp dịch vụ cho những khách hàng miễn phí. Ngoài ra, họ có thể phải chi thêm tiền để thiết lập cơ sở hạ tầng thông tin. Những chi phí này thường không phải là chi phí trả một lần mà là chi phí cố định phải trả hàng tháng. Điều này có thể ảnh hưởng tiêu cực đến tình hình tài chính của công ty trong thời gian dài.

Giảm sức mạnh thương hiệu

Một nhược điểm cần lưu ý khác của mô hình Freemium là nó làm giảm sức mạnh thương hiệu. Vì bất kỳ ai cũng có thể truy cập vào dịch vụ của thương hiệu, nó thường được gắn với định vị “miễn phí”. Vì thế, điều này có thể khiến những người thực sự muốn trả phí cho dịch vụ cảm thấy e ngại hoặc không thực sự cần thiết để làm vậy.

Chiến lược triển khai mô hình Freemium thành công

Mặc dù có những rủi ro tiềm ẩn, mô hình này là một chiến lược tuyệt vời để phát triển doanh nghiệp. Tuy nhiên, không phải doanh nghiệp nào cũng có thể thành công như Canva hay Spotify. Mặc dù vậy, nếu có sẵn nền tảng, mô hình Freemium có khả năng mang lại những thành công lớn. Dưới đây là một vài chiến lược để tăng cơ hội chuyển đổi người dùng miễn phí thành người đăng ký trả phí:

Đảm bảo gói trả phí mang lại giá trị tương xứng

Sản phẩm hoặc dịch vụ của doanh nghiệp có giải quyết một vấn đề thực tế trên thị trường không? Thông điệp truyền thông có truyền đạt cách thức doanh nghiệp giải quyết vấn đề đó không? Nếu câu trả lời cho những câu hỏi này là “Không!”, hãy dành nhiều thời gian hơn để cải thiện những điều đó trước khi cung cấp gói dịch vụ cao cấp.

Đảm bảo gói miễn phí có đem lại giá trị, nhưng không quá xuất sắc

Doanh nghiệp cần cho người dùng thấy được lợi ích khi sử dụng gói dịch vụ miễn phí, nhưng đồng thời cũng cần cho họ nhận thấy giá trị vượt trội của việc nâng cấp lên phiên bản trả phí.

Phiên bản miễn phí nên có những tính năng cơ bản và thiết thực, nhưng vẫn tồn tại một số hạn chế nhất định. Hãy thường xuyên cung cấp thông tin cho người dùng miễn phí về những lợi ích họ có được khi nâng cấp lên phiên bản trả phí.

Cho phép người dùng trải nghiệm một hoặc một số tính năng cao cấp

Người dùng miễn phí có thể chỉ thực sự hiểu được những gì họ bỏ lỡ khi được dùng thử một số tính năng cao cấp. Hãy cân nhắc việc cung cấp cho họ tùy chọn sử dụng một hoặc một số tính năng cao cấp trong thời gian giới hạn. Doanh nghiệp cần để cho khách hàng nhìn thấy được sự khác biệt hoàn toàn giữa phiên bản miễn phí và trả phí.

Cung cấp dịch vụ chăm sóc khách hàng

Người dùng miễn phí cũng nên được đối xử như khách hàng trả phí. Mọi tương tác của doanh nghiệp khi hỗ trợ khách hàng sẽ ảnh hưởng đến khả năng họ tiếp tục sử dụng sản phẩm và quyết định nâng cấp lên gói trả phí. Mỗi điểm chạm với khách hàng đều rất quan trọng. Mọi nhân viên chăm sóc khách hàng cần ghi nhớ điều đó.

Sử dụng dữ liệu để nuôi dưỡng người dùng miễn phí

Người dùng miễn phí  đánh giá cao tính năng nào nhất? Cách họ sử dụng dịch vụ có khác với người đăng ký trả phí không? Hãy thu thập dữ liệu cần thiết để tìm hiểu. Sau đó, sử dụng dữ liệu đó để xây dựng chiến dịch nuôi dưỡng khách hàng miễn phí và nhấn mạnh cách phiên bản trả phí gia tăng giá trị mà họ có thể nhận lại.

Dữ liệu có thể cung cấp rất nhiều thông tin quan trọng, đặc biệt là về thời điểm người dùng chuyển đổi sang trả phí hoặc về tình trạng hủy dịch vụ. Hãy để tâm đến những gì đang hiệu quả, và cả những gì chưa hiệu quả để đưa ra những điều chỉnh kịp thời.

Đơn giản hóa quá trình nâng cấp lên gói trả phí

Không khách hàng nào thích thực hiện các bước đăng ký phức tạp. Trước tiên, hãy đảm bảo thông tin của họ được tự động điền vào biểu mẫu đăng ký khi bắt đầu nâng cấp. Sẽ tuyệt vời hơn nếu bạn cung cấp những chính sách giá hấp dẫn cho những người dùng cần thêm thời gian để quyết định sử dụng phiên bản nâng cấp của dịch vụ.

Mọi thứ nên được xử lý chỉ với một cú nhấp chuột. Mô hình Phần mềm dưới dạng Dịch vụ (SaaS) hoạt động hiệu quả với nhiều công ty. Vì vậy, mô hình này nên được áp dụng rộng rãi trong chiến lược Freemium của doanh nghiệp.

Tạm kết

Tóm lại, các chiến lược kinh doanh liên quan đến giá có thể rất phức tạp và không có một giải pháp nào áp dụng được cho tất cả các trường hợp. Việc áp dụng mô hình Freemium hay kết hợp các cách tiếp cận khác nhau phụ thuộc vào nhiều yếu tố.

Chúng tôi cho rằng mô hình Freemium có thể mang đến nhiều thách thức và đòi hỏi quy mô thị trường lớn để thực sự đạt được thành công. Tuy nhiên, dù bạn sử dụng bất kể mô hình kinh doanh nào, chất lượng sản phẩm luôn phải là ưu tiên hàng đầu.