Chiến lược One Ford

Last updated on 24 July, 2025

Trong lịch sử ngành công nghiệp ô tô, ít có chiến lược nào tạo được dấu ấn sâu đậm như “One Ford”. Được khởi xướng bởi cựu CEO Alan Mulally vào thời điểm Ford Motor Company đang đứng trên bờ vực phá sản, đây không chỉ là một kế hoạch kinh doanh thông thường. “One Ford” là một cuộc cách mạng toàn diện, từ việc tái cấu trúc sản phẩm, tối ưu hóa chi phí, đến việc định hình lại văn hóa doanh nghiệp. Nhưng làm thế nào một chiến lược tưởng chừng đơn giản này lại có thể giúp Ford không chỉ sống sót qua cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu 2008 mà còn vươn lên mạnh mẽ? Hãy cùng tìm hiểu những yếu tố đã làm nên thành công của “One Ford” và những bài học đắt giá mà nó mang lại cho mọi doanh nghiệp.

Chiến lược “One Ford”

Chiến lược “One Ford” là một sáng kiến chiến lược được triển khai bởi cựu CEO Alan Mulally của Ford Motor Company, bắt đầu từ năm 2006. Đây là một nỗ lực toàn diện nhằm vực dậy Ford khỏi bờ vực khủng hoảng tài chính và đưa công ty trở lại quỹ đạo phát triển bền vững.

Mục tiêu chính của chiến lược “One Ford”:

• Tái cơ cấu mạnh mẽ để hoạt động có lợi nhuận: Điều chỉnh quy mô sản xuất và chi phí để phù hợp với nhu cầu thị trường, đặc biệt là trong bối cảnh suy thoái kinh tế.
• Tăng tốc phát triển sản phẩm mới: Tập trung vào việc tạo ra các sản phẩm Ford mới mà khách hàng mong muốn và đánh giá cao, với chất lượng, tiết kiệm nhiên liệu, an toàn và thiết kế thông minh.
• Cải thiện bảng cân đối kế toán: Đảm bảo khả năng tài chính cho các kế hoạch và giảm nợ. Ford đã thế chấp toàn bộ tài sản của mình, bao gồm cả logo màu xanh nổi tiếng, để vay hàng tỷ USD nhằm tạo một “bước đệm” chống lại suy thoái.
• Làm việc hiệu quả như một đội thống nhất (“One Team”): Phá vỡ các rào cản giữa các bộ phận, khuyến khích hợp tác xuyên chức năng, và định hướng mọi nỗ lực vào các mục tiêu chung. Điều này bao gồm việc tinh giản cơ cấu tổ chức, loại bỏ các mẫu xe không phù hợp và tận dụng nguồn nhân lực toàn cầu.

Những thách thức:

Mặc dù thành công, “One Ford” cũng đối mặt với thách thức trong việc thích nghi với sự thay đổi của thị trường toàn cầu và nhu cầu của từng khu vực. Việc áp dụng một mô hình “một sản phẩm cho tất cả” có thể gặp khó khăn ở những thị trường có đặc thù riêng về sở thích và quy định.

Ngày nay, Ford đang chuyển mình với chiến lược “Ford+”, không còn chỉ tập trung vào sản phẩm như “One Ford” trước đây, mà tập trung tối đa vào nâng cao trải nghiệm khách hàng và dịch vụ. Tuy nhiên, những bài học và nền tảng từ “One Ford” vẫn là kim chỉ nam quan trọng trong lịch sử phát triển của Ford.

Hiệu quả của Chiến lược “One Ford”

Chiến lược “One Ford” được xem là một trong những chiến lược thành công nhất trong lịch sử ngành ô tô, đặc biệt trong bối cảnh Ford Motor Company đang đứng trước bờ vực phá sản vào giữa những năm 2000. Hiệu quả của chiến lược này thể hiện rõ qua các khía cạnh sau:

Cứu Ford khỏi bờ vực phá sản và phục hồi lợi nhuận:

• Không cần gói cứu trợ của chính phủ: Đây là điểm khác biệt lớn nhất và đáng tự hào nhất của Ford so với các đối thủ như General Motors và Chrysler, những hãng đã phải nhận viện trợ từ chính phủ Hoa Kỳ trong cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu năm 2008. Ford đã thế chấp toàn bộ tài sản của mình để vay một khoản tiền lớn và tự mình vượt qua khó khăn.
• Chuyển đổi từ thua lỗ sang có lãi: Trước “One Ford”, Ford hoạt động thua lỗ nặng nề. Sau khi triển khai chiến lược, Ford nhanh chóng có lợi nhuận trở lại và duy trì được đà tăng trưởng trong nhiều năm. Điều này cho thấy sự hiệu quả của việc tái cơ cấu chi phí, tối ưu hóa hoạt động và tập trung vào các sản phẩm cốt lõi.

Tối ưu hóa chi phí và hiệu quả sản xuất:

• Giảm số lượng nền tảng xe: Từ 27 nền tảng xe khác nhau, Ford đã giảm xuống còn 9 (với mục tiêu 8). Điều này giúp tiết kiệm hàng tỷ USD chi phí nghiên cứu phát triển, thiết kế và sản xuất. Việc sử dụng chung các bộ phận và linh kiện cũng giúp giảm đáng kể chi phí sản xuất từng chiếc xe.
• Tiết kiệm chi phí thiết kế và máy móc: Bằng cách sản xuất “một sản phẩm ô tô cho toàn cầu” với khoảng 85% bộ phận chung, Ford có thể chia sẻ chi phí thiết kế và máy móc trên quy mô lớn hơn nhiều. Điều này giúp giảm khoảng một phần ba tổng chi phí thiết kế một mẫu xe mới và giảm đáng kể ngân sách phụ tùng.
• Tăng cường khả năng chuyển giao kiến thức: Do các xưởng sản xuất có nhiều điểm tương đồng, những kinh nghiệm và bài học từ một nhà máy có thể nhanh chóng được áp dụng cho các nhà máy khác trên toàn cầu, tạo ra sự tiết kiệm chi phí trong toàn hệ thống.

Nâng cao chất lượng sản phẩm và khả năng cạnh tranh:

• Sản phẩm tốt hơn, đáng tin cậy hơn: Việc tinh giản danh mục sản phẩm và tập trung vào chất lượng giúp Ford tạo ra những chiếc xe được nhiều người tin dùng, có chất lượng cao và thân thiện với môi trường. Khả năng phạm sai sót trong quá trình sản xuất cũng được hạn chế, giúp giảm chi phí bảo hành và tăng giá trị bán lại của xe.
• Tăng cường khả năng cạnh tranh toàn cầu: Các sản phẩm toàn cầu giúp Ford cạnh tranh hiệu quả hơn trên các thị trường khác nhau, tận dụng quy mô và thương hiệu. Điều này đặc biệt quan trọng ở các thị trường mới nổi, nơi cạnh tranh về giá rất gay gắt.

Xây dựng văn hóa doanh nghiệp mạnh mẽ và gắn kết:

• “One Team” – Làm việc như một đội thống nhất: Alan Mulally đã thành công trong việc phá bỏ các rào cản nội bộ, khuyến khích sự hợp tác và minh bạch. Văn hóa “tìm cách” giải quyết vấn đề, chấp nhận sai sót và cùng nhau hướng tới mục tiêu chung đã tạo nên một tinh thần đoàn kết mạnh mẽ trong công ty.
• Tập trung vào tầm nhìn và mục tiêu chung: Mọi nhân viên đều hiểu rõ kế hoạch và cách thực hiện, từ đó tạo động lực mạnh mẽ để đóng góp vào sự thành công chung của công ty.

Minh chứng cho sức mạnh của lãnh đạo chuyển đổi:

• Vai trò của Alan Mulally: “One Ford” là một minh chứng rõ ràng về sức mạnh của lãnh đạo chuyển đổi trong khủng hoảng. Alan Mulally không chỉ định hình lại mục tiêu mà còn tái cấu trúc và tạo động lực cho nhân viên, giúp Ford vượt qua giai đoạn khó khăn nhất trong lịch sử.

Tóm lại, chiến lược “One Ford” đã mang lại hiệu quả to lớn cho Ford Motor Company, không chỉ giúp hãng thoát khỏi tình trạng nguy kịch mà còn xây dựng một nền tảng vững chắc cho sự phát triển trong tương lai. Nó là một ví dụ điển hình về việc một chiến lược đúng đắn và một người lãnh đạo tài ba có thể xoay chuyển cả một tập đoàn khổng lồ.

Các thức triển khai cụ thể Chiến lược “One Ford”

Chiến lược “One Ford” không chỉ là một khẩu hiệu mà là một hệ thống triển khai toàn diện, được cựu CEO Alan Mulally thực hiện một cách cực kỳ kỷ luật và minh bạch. Dưới đây là các cách thức triển khai cụ thể, kèm theo ví dụ và link tham khảo:

Tập trung vào 4 Mục tiêu chính rõ ràng:

Alan Mulally đã tóm gọn chiến lược “One Ford” thành 4 mục tiêu cốt lõi, được in trên một tấm thẻ nhỏ và phát cho mọi nhân viên:

• Đưa tất cả nhân viên Ford thành một đội toàn cầu (One Global Team): Phá vỡ các silo (ngăn cách bộ phận), khuyến khích hợp tác và giao tiếp xuyên chức năng trên toàn thế giới.
• Tận dụng kiến thức và tài sản ô tô độc đáo của Ford (Leverage Ford’s Unique Automotive Knowledge and Assets): Tối ưu hóa các nguồn lực hiện có, chia sẻ công nghệ và quy trình tốt nhất giữa các khu vực.
• Xây dựng những chiếc xe và xe tải mà mọi người mong muốn và đánh giá cao (Build Cars and Trucks People Want and Value): Tập trung vào chất lượng, tiết kiệm nhiên liệu, an toàn và thiết kế thông minh, đáp ứng nhu cầu thị trường toàn cầu.
• Sắp xếp tài chính cần thiết để chi trả cho tất cả những điều này (Arrange the Significant Financing Necessary to Pay for it All): Đảm bảo nguồn lực tài chính ổn định cho quá trình tái cơ cấu và phát triển sản phẩm.

Đơn giản hóa danh mục sản phẩm và nền tảng (Product Portfolio Simplification and Platform Consolidation):

• Giảm số lượng thương hiệu: Ford đã bán hoặc khai tử các thương hiệu không cốt lõi như Aston Martin, Jaguar, Land Rover, Volvo và Mercury để tập trung vào thương hiệu Ford cốt lõi.
• Thống nhất nền tảng toàn cầu: Thay vì phát triển các phiên bản xe khác nhau cho từng thị trường (ví dụ: Ford Focus Bắc Mỹ và Ford Focus Châu Âu trước đây), Ford chuyển sang phát triển các nền tảng toàn cầu chung. Mục tiêu là giảm số lượng nền tảng xe từ 27 xuống còn 9 (với mục tiêu cuối cùng là 8).

Hệ thống quản lý “Làm việc cùng nhau” (Working Together Management System):

• Họp đánh giá kế hoạch kinh doanh hàng tuần (Business Plan Review – BPR): Đây là xương sống của hệ thống. Mulally đã tổ chức các cuộc họp BPR hàng tuần với các lãnh đạo cấp cao trên toàn cầu. Tại đây, mọi người phải báo cáo trung thực về tình hình các dự án, sử dụng hệ thống màu sắc (đỏ cho vấn đề nghiêm trọng, vàng cho vấn đề tiềm ẩn, xanh lá cây cho mọi thứ ổn).
• Văn hóa minh bạch và trung thực: Mulally khuyến khích các giám đốc điều hành thẳng thắn thừa nhận các vấn đề (màu đỏ) thay vì che giấu chúng. Ông thường nói: “Chúng ta cần biết những gì đang là màu đỏ, bởi vì đó là nơi chúng ta cần giúp đỡ.” Điều này tạo ra một môi trường an toàn để thừa nhận thất bại và tìm kiếm giải pháp.
• Tập trung vào dữ liệu và kế hoạch duy nhất: Mọi quyết định đều dựa trên cùng một bộ dữ liệu, đảm bảo mọi người trong tổ chức tuân thủ một kế hoạch duy nhất.

Tái cơ cấu tổ chức và nhân sự (Organizational Restructuring and Human Resources):

• Tinh giảm bộ máy: Cắt giảm chi phí bằng cách đóng cửa các nhà máy không hiệu quả và sa thải nhân công.
• Tận dụng nguồn nhân lực toàn cầu: Khuyến khích sự di chuyển và chia sẻ kiến thức giữa các khu vực.
• Xây dựng văn hóa không đổ lỗi: Đào tạo và phát triển nhân viên, đề cao sự chuyên môn hóa và tinh thần đồng đội.

Tập trung vào sản phẩm “được mong muốn” (Focus on “Wants and Values” Products):

• Đầu tư vào nghiên cứu và phát triển: Phát triển các công nghệ mới, đặc biệt là về tiết kiệm nhiên liệu, an toàn và kết nối thông minh.
• Đẩy nhanh chu kỳ sản phẩm: Rút ngắn thời gian đưa sản phẩm mới ra thị trường.

Ví dụ cụ thể:

• Ford Focus Toàn cầu: Trước “One Ford”, Ford Focus có các phiên bản khác nhau cho thị trường Bắc Mỹ và Châu Âu, với thiết kế, kỹ thuật và linh kiện riêng biệt. Với “One Ford”, Ford đã phát triển một thế hệ Focus duy nhất cho thị trường toàn cầu, chia sẻ đến 80-85% linh kiện. Điều này giúp giảm đáng kể chi phí phát triển, sản xuất và logistics, đồng thời nâng cao chất lượng tổng thể của xe.
• Ford Fiesta Toàn cầu: Tương tự Focus, Fiesta cũng được tái thiết kế để trở thành một mẫu xe toàn cầu, tận dụng các ưu điểm về quy mô và hiệu quả sản xuất.
• Hệ thống cuộc họp BPR: Tại các cuộc họp này, nếu một giám đốc điều hành báo cáo một hạng mục “màu đỏ” (đang gặp vấn đề), Mulally sẽ không chỉ trích mà sẽ hỏi “Bạn cần gì để giải quyết vấn đề này?” và huy động các nguồn lực hoặc sự hỗ trợ từ các bộ phận khác để giải quyết. Điều này tạo ra một môi trường hợp tác thay vì đối đầu.
• Thế chấp tài sản: Quyết định táo bạo thế chấp gần như toàn bộ tài sản của Ford (bao gồm cả logo Blue Oval) để vay 23.5 tỷ USD vào năm 2006 là một ví dụ rõ nét về việc “sắp xếp tài chính cần thiết” để có “bước đệm” chống lại suy thoái kinh tế sắp tới, giúp Ford tránh được việc phải nhận gói cứu trợ của chính phủ.

Link tham khảo:

• Các phương pháp quản lý tại Ford: https://ocd.vn/cac-phuong-phap-quan-ly-tai-ford/
• Chiến lược “One Ford” trước thách thức toàn cầu hóa: https://www.zigwheels.vn/car-news/chien-luoc-one-ford-truoc-thach-thuc-toan-cau-hoa-21123756
• Câu chuyện toàn cầu của Ford – MISA: https://www.misa.vn/16829/cau-chuyen-toan-cau-cua-ford/
• The One Ford Strategy and its Implementation and Challenges (Case Study – tiếng Anh): https://www.icmrindia.org/casestudies/catalogue/Business%20Strategy/ford-motor’s-one-ford-strategy-excerpts.htm
• How Superstar CEO Alan Mulally Brought Ford Back from the Brink (tiếng Anh): https://www.acertitude.com/insights/how-superstar-ceo-alan-mulally-brought-ford-back-from-the-brink

Những cách thức triển khai cụ thể này, đặc biệt là sự tập trung vào minh bạch, hợp tác và đơn giản hóa sản phẩm, đã giúp Ford vượt qua một trong những giai đoạn khó khăn nhất trong lịch sử và trở thành một hình mẫu về tái cấu trúc doanh nghiệp.

Bài học cho các doanh nghiệp khác

Chiến lược “One Ford” của Alan Mulally không chỉ là một câu chuyện thành công của riêng Ford, mà còn mang đến nhiều bài học quý giá cho bất kỳ doanh nghiệp nào đang đối mặt với khủng hoảng hoặc muốn cải thiện hiệu quả hoạt động:

Tầm nhìn rõ ràng và Đơn giản hóa mục tiêu

Mulally đã biến một chiến lược phức tạp thành 4 mục tiêu đơn giản, dễ hiểu và dễ ghi nhớ cho toàn bộ nhân viên.

• Bài học: Các doanh nghiệp nên xác định một tầm nhìn cốt lõi và các mục tiêu chiến lược rõ ràng, súc tích. Sự đơn giản hóa giúp mọi cấp độ nhân viên hiểu được họ đang làm gì và tại sao, từ đó tạo ra sự đồng thuận và định hướng chung. Tránh sự phức tạp không cần thiết có thể gây hoang mang và lãng phí nguồn lực.

Minh bạch và Trung thực trong giao tiếp

Hệ thống đánh giá “màu đỏ, vàng, xanh” và văn hóa khuyến khích thừa nhận vấn đề đã giúp Ford nhanh chóng nhận diện và giải quyết các nút thắt.

• Bài học: Tạo ra một môi trường nơi nhân viên cảm thấy an toàn khi báo cáo vấn đề, thậm chí là những vấn đề nghiêm trọng. Sự minh bạch về hiệu suất và thách thức giúp lãnh đạo có cái nhìn chân thực về tình hình, từ đó đưa ra quyết định kịp thời và chính xác. Che giấu vấn đề chỉ làm chúng trầm trọng thêm.

“One Team” – Hợp tác và Phá vỡ các rào cản nội bộ

Mulally đã phá vỡ các silo chức năng và địa lý, buộc các bộ phận phải làm việc cùng nhau như một đội thống nhất.

• Bài học: Doanh nghiệp cần thúc đẩy văn hóa hợp tác và làm việc nhóm xuyên chức năng. Loại bỏ các rào cản giữa các phòng ban, khuyến khích chia sẻ thông tin, kiến thức và nguồn lực. Khi các đội ngũ làm việc ăn ý, hiệu suất tổng thể của tổ chức sẽ tăng lên đáng kể.

Tập trung vào sản phẩm/dịch vụ cốt lõi và Đổi mới

Ford đã cắt bỏ các thương hiệu không cốt lõi và tập trung phát triển các sản phẩm toàn cầu mà khách hàng thực sự mong muốn.

• Bài học: Doanh nghiệp nên tập trung nguồn lực vào các sản phẩm hoặc dịch vụ cốt lõi, nơi họ có lợi thế cạnh tranh mạnh nhất. Đồng thời, không ngừng đổi mới và cải thiện chất lượng để đáp ứng và vượt trên kỳ vọng của khách hàng. Tránh dàn trải nguồn lực vào quá nhiều lĩnh vực không phải là thế mạnh.

Quản lý tài chính thận trọng và Quyết đoán

Quyết định thế chấp toàn bộ tài sản để có “bước đệm” tài chính đã giúp Ford vượt qua khủng hoảng mà không cần cứu trợ.

• Bài học: Trong giai đoạn khó khăn, việc quản lý tài chính chặt chẽ và đưa ra những quyết định táo bạo, đôi khi đau đớn, là rất cần thiết. Doanh nghiệp phải đảm bảo có đủ nguồn lực để vượt qua bão tố và đầu tư cho tương lai.

Vai trò của lãnh đạo chuyển đổi

Alan Mulally là một hình mẫu về lãnh đạo chuyển đổi, với khả năng truyền cảm hứng, kiên định và xây dựng lòng tin.

• Bài học: Trong mọi cuộc chuyển đổi, vai trò của người lãnh đạo là tối quan trọng. Một nhà lãnh đạo mạnh mẽ, có tầm nhìn, khả năng giao tiếp hiệu quả và sự quyết đoán có thể truyền động lực cho toàn bộ tổ chức, dẫn dắt họ vượt qua thách thức và đạt được thành công.

Kỷ luật trong triển khai và Đo lường hiệu suất

Hệ thống BPR hàng tuần và việc theo dõi sát sao các chỉ số đã đảm bảo chiến lược được thực hiện đúng hướng.

• Bài học: Chiến lược dù hay đến mấy cũng vô nghĩa nếu không được triển khai một cách kỷ luật. Thiết lập các cuộc họp định kỳ, hệ thống đo lường hiệu suất rõ ràng và cơ chế phản hồi liên tục là cần thiết để đảm bảo mọi thứ đi đúng hướng và điều chỉnh kịp thời khi cần.

Những bài học từ “One Ford” cho thấy rằng ngay cả những tập đoàn lớn nhất cũng có thể vực dậy từ khó khăn nếu có một chiến lược đúng đắn, sự lãnh đạo kiên cường và một văn hóa doanh nghiệp lành mạnh.

Kết luận

Chiến lược “One Ford” của Alan Mulally thực sự là một minh chứng hùng hồn cho sức mạnh của tầm nhìn rõ ràng, sự lãnh đạo quyết đoán và văn hóa doanh nghiệp gắn kết. Ford đã không chỉ vượt qua giai đoạn đen tối nhất lịch sử mà còn thiết lập một nền tảng vững chắc cho sự phát triển bền vững.

Từ việc đơn giản hóa danh mục sản phẩm, thúc đẩy tinh thần “One Team”, đến việc quản lý tài chính một cách kỷ luật, “One Ford” đã chứng minh rằng ngay cả những tập đoàn khổng lồ cũng có thể xoay chuyển tình thế nếu có một chiến lược đúng đắn và sự kiên định trong triển khai. Đây là một bài học vô giá về khả năng phục hồi và đổi mới, không chỉ cho ngành ô tô mà còn cho bất kỳ doanh nghiệp nào đang tìm kiếm con đường vượt qua thách thức và vươn tới thành công.

Tham khảo:

• Mô hình cơ cấu tổ chức của Ford
• Mô hình cơ cấu tổ chức của Huawei
• Mô hình kinh doanh của Hãng xe điện Tesla
• Khuyến khích sự sáng tạo tại Apple
• Xây dựng nhóm nhỏ cạnh tranh tại Apple
• Mô hình cơ cấu tổ chức của Apple
• Mô hình cơ cấu tổ chức Samsung
• Quản lý hiệu suất liên tục tại Microsoft