APQP là gì? 5 giai đoạn chính của APQP

Last updated on 18 October, 2024

Hiểu và đáp ứng kỳ vọng của khách hàng là trọng tâm của quy trình APQP và là những yêu cầu quan trọng để bất kỳ doanh nghiệp nào cũng có thể thành công. APQP tập trung vào nhu cầu của khách hàng đảm bảo rằng các sản phẩm được phát triển và sản xuất để đáp ứng các yêu cầu đó, dẫn đến tăng sự hài lòng của khách hàng, cải thiện lòng trung thành của khách hàng và khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp.

Vậy, APQP là gì?

Khái niệm APQP

APQP là viết tắt của Advanced Product Quality Planning (Hoạch định chất lượng sản phẩm nâng cao). Nó là một phương pháp luận hay một khung chiến lược được sử dụng trong ngành công nghiệp ô tô và quản lý sản xuất để đảm bảo chất lượng và độ tin cậy của sản phẩm trong suốt quá trình phát triển và sản xuất chúng. APQP cung cấp một cách tiếp cận có cấu trúc trong việc thiết kế sản phẩm và quy trình, nhằm giảm thiểu rủi ro, tối ưu hóa chất lượng và đáp ứng yêu cầu của khách hàng.

APQP đóng vai trò là một khung hướng dẫn các nhóm chức năng chéo trong việc quản lý hiệu quả chất lượng trong suốt vòng đời phát triển sản phẩm. Nó thúc đẩy sự hợp tác, giảm thiểu rủi ro và cải tiến liên tục, cuối cùng sẽ tạo ra các sản phẩm chất lượng cao đáp ứng được kỳ vọng của khách hàng.

Lịch sử của APQP

APQP lần đầu tiên được giới thiệu vào cuối những năm 80 trong ngành công nghiệp ô tô. Nó được sử dụng bởi các nhà sản xuất thiết bị gốc (OEM) lớn như General Motors, Ford và Chrysler, những người nhận ra tầm quan trọng của việc thiết lập một bộ nguyên tắc lập kế hoạch chất lượng sản phẩm chung cho các nhà cung cấp của họ.

Họ nhận thức rõ tầm quan trọng của chuỗi cung ứng trong ngành sản xuất ô tô và việc cần đáp ứng kỳ vọng của người tiêu dùng. Để đảm bảo các nhà cung cấp linh kiện trở thành đối tác đáng tin cậy trong việc đáp ứng các yêu cầu chất lượng, họ đã hợp tác để phát triển các chương trình APQP. Từ đầu những năm 90, các hướng dẫn tiêu chuẩn hóa đã được thiết lập nhằm nâng cao sự tuân thủ quy định trong APQP, và quy trình này đã thu hút sự quan tâm từ nhiều ngành công nghiệp khác nhau.

Một số tổ chức lớn trên toàn cầu đã phát triển các tiêu chuẩn liên quan đến APQP, trong đó được áp dụng nhiều nhất bao gồm:

• Mỹ – Tập đoàn Hành động Ngành Công nghiệp Ô tô (AIAG)
• Đức – Hiệp hội Công nghiệp Ô tô (VDA)
• Nhật Bản – Hiệp hội Các nhà sản xuất Ô tô Nhật Bản (JAMA)

Các giai đoạn chính của APQP

Có 5 giai đoạn riêng biệt của APQP. Mỗi giai đoạn có mục tiêu và hoạt động riêng của mình để nhân viên có thể kiểm tra chất lượng từ đầu đến cuối.

5 giai đoạn chính của APQP

Giai đoạn 1: Lập kế hoạch và định nghĩa

Giai đoạn đầu tiên của APQP bao gồm việc xác định các mục tiêu và thông số kỹ thuật của dự án dựa trên Voice of Customer (Tiếng nói của khách hàng). Các yêu cầu có thể bao gồm chức năng, hiệu suất và tính thẩm mỹ. Bằng cách lập danh sách chi tiết những yêu cầu này, các nhà quản lý có thể tạo nền tảng vững chắc cho quá trình APQP, đồng thời xây dựng các tiêu chuẩn, giả định và chiến lược marketing cho dự án.

Thông lệ thực tiễn:

• Thực hiện nghiên cứu thị trường toàn diện và thu thập phản hồi chuyên sâu từ các bên liên quan để nắm bắt đầy đủ kỳ vọng của người tiêu dùng.
• Liệt kê và mô tả rõ ràng các mục tiêu của dự án.
• Phát triển một timeline dự án thực tế, lập kế hoạch cẩn thận cho việc phân bổ nguồn lực và thông báo cho các bên liên quan.

Giai đoạn 2: Thiết kế và phát triển sản phẩm

Trong giai đoạn này, nhiều bộ phận khác nhau cùng tham gia. Các nhà thiết kế tạo ra bản vẽ để đánh giá khả năng sản xuất và lắp ráp, trong khi các kỹ sư phát triển nguyên mẫu. Ban quản lý sẽ xem xét và xác thực các ý tưởng dựa trên các thông số kỹ thuật đã được đề ra trước đó.

Thông lệ thực tiễn:

• Tăng cường hợp tác giữa các nhóm chức năng để xác thực khả năng thực hiện thiết kế.
• Sử dụng các công cụ APQP như FMEA (Phân tích sai lỗi và ảnh hưởng) để xác định các vấn đề tiềm ẩn có thể ảnh hưởng đến sản xuất.
• Chạy một số nguyên mẫu và thử nghiệm để chứng minh hiệu suất và chức năng.

Giai đoạn 3: Thiết kế và phát triển quy trình

Phần này bao gồm việc lập kế hoạch cho sản xuất, với những cân nhắc về thông số kỹ thuật của sản phẩm như bao bì, chi phí tổng thể, sơ đồ quy trình đi kèm với hướng dẫn, kế hoạch đào tạo và đảm bảo chất lượng. Các nhà quản lý cũng nên đảm bảo rằng quy trình có thể hoạt động trong một thời gian dài ở mức tối ưu để có thể phù hợp với số lượng sản phẩm dự kiến của khách hàng.

Thông lệ thực tiễn:

• Tối ưu hóa quy trình dựa trên các nguyên tắc Lean và Six Sigma.
• Tạo ra các sơ đồ quy trình chi tiết mô tả quy trình và các kế hoạch kiểm soát giúp giám sát và phát hiện các vấn đề.
• Thực hiện các lần chạy thử để đánh giá hiệu quả của quy trình sản xuất và thực hiện các thay đổi hoặc cải tiến cần thiết.

Giai đoạn 4: Xác thực sản phẩm và quy trình

Tại thời điểm này, cả sản phẩm và quy trình dịch vụ đều được kiểm tra để xem liệu chúng có thực sự đáp ứng các tiêu chuẩn chất lượng và yêu cầu của khách hàng hay không. Sau đó, doanh nghiệp phải thực hiện điều chỉnh hoặc cải tiến trước khi tiến đến giai đoạn cuối cùng.

Thông lệ thực tiễn:

• Thực hiện kiểm tra toàn diện, đánh giá các yếu tố như an toàn, độ bền và độ tin cậy.
• Thử nghiệm sản xuất và đo lường để đánh giá hiệu quả quy trình sản xuất.
• Thực hiện PPAP (Quy trình phê duyệt sản xuất) để xác minh khả năng sản xuất hàng loạt và đảm bảo chất lượng nhất quán của sản phẩm và dịch vụ đi kèm.

Giai đoạn 5: Phát hành, Phản hồi và Cải tiến liên tục

Giai đoạn cuối cùng bao gồm việc ra mắt hoặc sản xuất chính thức. Trọng tâm của giai đoạn này là đảm bảo chất lượng, giảm thiểu bất kỳ biến số nào và cải tiến quy trình. Tất cả các bên liên quan phải sẵn sàng thực hiện các biện pháp hành động phòng ngừa và sửa chữa để giải quyết bất kỳ vấn đề nào phát sinh.

Thông lệ thực tiễn:

• Giải quyết tất cả các khiếu nại và vấn đề bằng cách thiết lập một vòng phản hồi liên tục.
• Thực hiện đánh giá quy trình và kiểm tra chất lượng thường xuyên.
• Tận dụng phân tích chuyên sâu để xác định các khu vực cần cải tiến.
• Sử dụng chu trình PDCA và Kaizen

Lợi ích của APQP

APQP mang lại nhiều lợi ích quan trọng cho các doanh nghiệp, đặc biệt là trong quản lý sản xuất. Dưới đây là một số lợi ích nổi bật:

Đối với sản phẩm và quy trình

• Đảm bảo chất lượng: APQP giúp đảm bảo rằng sản phẩm được thiết kế và sản xuất đáp ứng đầy đủ các yêu cầu của khách hàng và các tiêu chuẩn chất lượng.
• Giảm thiểu rủi ro: Bằng cách xác định và giảm thiểu các rủi ro tiềm ẩn từ sớm trong quá trình phát triển sản phẩm, APQP giúp giảm thiểu chi phí và thời gian khắc phục lỗi.
• Cải thiện hiệu suất: APQP giúp tối ưu hóa quy trình sản xuất, giảm thiểu lãng phí trong sản xuất và tăng năng suất.
• Đáp ứng yêu cầu của khách hàng: APQP đảm bảo rằng sản phẩm được phát triển dựa trên tiếng nói của khách hàng (Voice of customers), đáp ứng chính xác nhu cầu và mong đợi của họ.
• Giảm thời gian đưa sản phẩm ra thị trường: Bằng cách lập kế hoạch và quản lý quá trình phát triển sản phẩm một cách hiệu quả, APQP giúp rút ngắn thời gian đưa sản phẩm ra thị trường.

Đối với doanh nghiệp

• Tăng cường khả năng cạnh tranh: Các sản phẩm chất lượng cao, được phát triển một cách hiệu quả sẽ giúp doanh nghiệp tăng cường khả năng cạnh tranh trên thị trường.
• Cải thiện hình ảnh thương hiệu: Việc cung cấp sản phẩm chất lượng cao và dịch vụ tốt sẽ giúp xây dựng và nâng cao hình ảnh thương hiệu của doanh nghiệp.
• Tăng lợi nhuận: Giảm chi phí sản xuất, tăng hiệu quả và cải thiện chất lượng sản phẩm sẽ giúp tăng lợi nhuận cho doanh nghiệp.
• Thúc đẩy văn hóa cải tiến: APQP khuyến khích một văn hóa liên tục cải tiến và học hỏi trong toàn bộ tổ chức.
• Đáp ứng các yêu cầu của tiêu chuẩn chất lượng: APQP tuân thủ các tiêu chuẩn chất lượng quốc tế như ISO 9001, IATF 16949, giúp doanh nghiệp đáp ứng các yêu cầu của khách hàng và các cơ quan chứng nhận có thẩm quyền.

Với các bên liên quan

• Nhà cung cấp: APQP giúp tăng cường mối quan hệ hợp tác giữa doanh nghiệp và nhà cung cấp, đảm bảo rằng các sản phẩm và dịch vụ được cung cấp đáp ứng các yêu cầu chất lượng.
• Khách hàng: Khách hàng sẽ nhận được các sản phẩm chất lượng cao, thỏa mãn đúng nhu cầu và mong đợi của họ.

Toyota đã áp dụng APQP và đạt được thành công như thế nào?

Toyota là một trong những ví dụ điển hình về công ty đi đầu trong việc áp dụng APQP vào quy trình sản xuất ô tô. Họ đã sử dụng APQP để phát triển các mẫu xe mới, đảm bảo chất lượng sản phẩm và giảm thiểu rủi ro.

Cách Toyota áp dụng APQP

1. Xác định yêu cầu của khách hàng: Toyota tiến hành nghiên cứu thị trường để xác định nhu cầu và mong muốn của khách hàng đối với mẫu xe mới. Họ tập trung vào các yếu tố như: tính năng, hiệu suất, độ an toàn, mức tiêu thụ nhiên liệu, giá cả,…
2. Lập kế hoạch thiết kế: Dựa trên yêu cầu của khách hàng, Toyota lập kế hoạch thiết kế chi tiết cho sản phẩm mới. Họ sử dụng các công cụ như FMEA (bao gồm DFMEA và PFMEA) để xác định các rủi ro tiềm ẩn và đưa ra các biện pháp phòng ngừa.
3. Xây dựng quy trình sản xuất: Toyota thiết lập các quy trình sản xuất chi tiết, bao gồm các bước kiểm soát chất lượng ở từng giai đoạn. Họ sử dụng các công cụ thống kê để theo dõi và cải tiến quá trình sản xuất.
4. Kiểm soát và cải tiến: Toyota thực hiện các hoạt động kiểm soát chất lượng thường xuyên để đảm bảo sản phẩm đạt tiêu chuẩn. Họ cũng sử dụng các dữ liệu thu thập được để cải tiến quy trình sản xuất, giảm thiểu chi phí và nâng cao hiệu quả.

Kết quả Toyota đạt được sau khi áp dụng APQP

Nhờ áp dụng APQP, Toyota đã đạt được những thành công đáng kể như:

• Giảm thiểu lỗi sản xuất: Nhờ việc xác định và xử lý các rủi ro ngay từ đầu, Toyota đã giảm thiểu đáng kể các lỗi sản xuất, đảm bảo chất lượng sản phẩm cao.
• Rút ngắn thời gian đưa sản phẩm ra thị trường: Nhờ quy trình làm việc rõ ràng và hiệu quả, Toyota đã rút ngắn đáng kể thời gian từ khâu thiết kế đến khi sản phẩm ra mắt thị trường.
• Nâng cao sự hài lòng của khách hàng: Nhờ chất lượng sản phẩm ổn định và đáp ứng được nhu cầu của khách hàng, Toyota đã xây dựng được lòng tin và sự trung thành của khách hàng.

Kết luận

Ví dụ về Toyota cho thấy APQP là một công cụ hữu hiệu để các doanh nghiệp nâng cao chất lượng sản phẩm, giảm thiểu rủi ro và tăng cường khả năng cạnh tranh. Bất kể quy mô và ngành nghề nào, các doanh nghiệp đều có thể áp dụng APQP để đạt được những kết quả tương tự.