Triết lý kinh doanh của Viettel: DNA tạo nên “chất lính” độc đáo

Last updated on 20 August, 2025

Khi nhắc đến Viettel, người ta không chỉ nghĩ đến một nhà mạng viễn thông hàng đầu Việt Nam. Hơn thế nữa, đó là câu chuyện về một hành trình phi thường, một biểu tượng của sự vươn lên và khát vọng của cả một dân tộc. Từ một công ty xây lắp công trình viễn thông nhỏ bé, Viettel đã chuyển mình mạnh mẽ, trở thành một tập đoàn công nghệ – công nghiệp – viễn thông toàn cầu, hiện diện tại 3 châu lục và phục vụ hàng trăm triệu khách hàng. Vậy, đâu là kim chỉ nam, là ngọn đuốc soi đường cho sự phát triển thần kỳ ấy? Câu trả lời nằm ở triết lý kinh doanh của Viettel – một hệ thống tư tưởng được hun đúc, tôi luyện và chứng thực qua những chặng đường phát triển đầy thách thức.

Triết lý này không phải là những khẩu hiệu sáo rỗng được treo trên tường; nó là DNA, là hệ điều hành ăn sâu vào mọi hoạt động, từ chiến lược cấp cao nhất đến hành động của mỗi nhân viên. Để hiểu Viettel, trước hết phải hiểu triết lý đã định hình nên họ.

Bài viết này của OCD sẽ đi sâu vào việc “giải mã” toàn diện triết lý kinh doanh độc đáo của Viettel, phân tích từng cấu phần từ sứ mệnh, tầm nhìn, các giá trị cốt lõi cho đến những biểu hiện cụ thể trong chiến lược và văn hóa doanh nghiệp. Do vậy, chúng ta sẽ có một cái nhìn toàn cảnh và sâu sắc về yếu tố đã làm nên một Viettel vĩ đại.

Sứ mệnh và Tầm nhìn của Viettel

Bất kỳ một doanh nghiệp vĩ đại nào cũng bắt đầu với một câu hỏi lớn về lý do tồn tại và đích đến của mình. Với Viettel, Sứ mệnh và Tầm nhìn chính là hai tọa độ xác định con đường phát triển của tập đoàn.

Tầm nhìn & Sứ mệnh của Viettel

Sứ mệnh: “Tiên phong kiến tạo xã hội số”

Sứ mệnh này thể hiện rõ vai trò lịch sử và định hướng tương lai của Viettel trong kỷ nguyên số:

• Tiên phong: Viettel không đi sau, mà luôn ở tuyến đầu trong việc thử nghiệm và triển khai những công nghệ mới – từ 2G, 3G, 4G cho đến 5G, IoT, AI, Cloud và an ninh mạng. “Tiên phong” cũng mang nghĩa dẫn dắt thị trường, dám đi trước trong những lĩnh vực khó khăn nhất, tạo ra xu thế thay vì chỉ chạy theo xu thế.
• Kiến tạo xã hội số: Không chỉ cung cấp hạ tầng viễn thông, Viettel đặt mục tiêu xây dựng một xã hội số toàn diện, nơi mọi người dân, doanh nghiệp và chính phủ đều được hưởng lợi từ các dịch vụ số. Từ hạ tầng mạng băng rộng, trung tâm dữ liệu, đến các nền tảng phục vụ chính phủ điện tử, y tế, giáo dục, tài chính số…, Viettel định hình mình là trụ cột kiến tạo hệ sinh thái số cho đất nước và vươn ra toàn cầu.

Tầm nhìn: “Caring Innovator” – Sáng tạo để phục vụ con người

Tầm nhìn này là hình ảnh tương lai mà Viettel muốn hướng đến:

• Innovator (Người sáng tạo): Viettel nuôi dưỡng tinh thần sáng tạo ở mọi cấp độ – từ nghiên cứu công nghệ lõi đến cải tiến dịch vụ khách hàng. Sáng tạo không chỉ để khác biệt, mà để tạo ra giá trị thực sự, giải quyết vấn đề của xã hội.
  
• Caring (Quan tâm): Điểm khác biệt của Viettel so với nhiều tập đoàn công nghệ toàn cầu là yếu tố “con người”. Mọi sáng tạo phải vì cuộc sống tốt đẹp hơn cho cộng đồng, vì sự phát triển bao trùm, không bỏ lại ai phía sau. Đây là sự tiếp nối tinh thần “bình dân hóa viễn thông” và đưa công nghệ đến từng bản làng, từng gia đình.

8 giá trị cốt lõi: DNA tạo nên “chất lính” Viettel

Nếu Sứ mệnh và Tầm nhìn là định hướng, thì 8 giá trị cốt lõi chính là hệ điều hành, là những nguyên tắc bất biến định hình nên văn hóa và con người Viettel. Đây chính là phần đặc sắc và khác biệt nhất trong triết lý kinh doanh của Viettel.

8 giá trị cốt lõi của Viettel

#1. Thực tiễn là tiêu chuẩn kiểm nghiệm chân lý

Đây là giá trị nền tảng nhất. Tại Viettel, lý thuyết suông không có giá trị nếu không được chứng minh bằng thực tế. Mọi ý tưởng, kế hoạch đều phải được đưa vào thử nghiệm, đo lường và đánh giá dựa trên kết quả thực tiễn. Do vậy, văn hóa “xắn tay áo lên làm”, “học đi đôi với hành” và không ngại sai sót để rút kinh nghiệm đã trở thành một phần không thể thiếu. Giá trị này giúp Viettel tránh được sự quan liêu, duy trì tốc độ ra quyết định và triển khai nhanh chóng.

#2. Trưởng thành qua những thách thức và thất bại

Viettel coi thách thức là cơ hội và thất bại là “phân bón” cho sự trưởng thành. Họ không tìm kiếm những người hoàn hảo, mà tìm kiếm những người dũng cảm, dám đối mặt với khó khăn và không gục ngã sau thất bại. Môi trường Viettel được ví như một “trường học đặc biệt”, nơi mỗi cá nhân được giao những nhiệm vụ vượt quá khả năng của mình một chút để bứt phá giới hạn. Tuy nhiên, điều này không có nghĩa là khuyến khích thất bại một cách mù quáng, mà là tôn vinh tinh thần dám làm, dám chịu trách nhiệm và quan trọng nhất là phải học hỏi được từ những sai lầm.

#3. Thích ứng nhanh là sức mạnh cạnh tranh

Trong một thế giới biến động không ngừng, Viettel hiểu rằng “kẻ mạnh không phải là kẻ to lớn nhất, mà là kẻ thích ứng nhanh nhất”. Giá trị này nhấn mạnh sự linh hoạt, cơ động trong cả tư duy và hành động. Từ việc thay đổi chiến lược kinh doanh để phù hợp với từng thị trường quốc tế khác nhau, đến việc nhanh chóng ra mắt các sản phẩm công nghệ mới, khả năng thích ứng đã giúp Viettel luôn đi trước một bước.

#4. Sáng tạo là sức sống

ại Viettel, sáng tạo không phải là đặc quyền của riêng bộ phận R&D, mà là yêu cầu đối với mọi nhân viên ở mọi vị trí. Từ người kỹ sư tối ưu hóa mạng lưới, người nhân viên kinh doanh nghĩ ra cách tiếp cận khách hàng mới, đến người quản lý cải tiến quy trình. Viettel tin rằng, một tổ chức ngừng sáng tạo là một tổ chức đang chết. Chính vì thế, họ luôn khuyến khích những ý tưởng đột phá, thậm chí là những ý tưởng “điên rồ” nhưng có tiềm năng tạo ra sự khác biệt.

#5. Tư duy hệ thống

Đây là một giá trị mang đậm dấu ấn kỹ thuật và quân đội. Tư duy hệ thống là khả năng nhìn nhận vấn đề một cách toàn diện, đa chiều, xem xét mọi yếu tố liên quan và tác động qua lại lẫn nhau. Thay vì giải quyết các vấn đề đơn lẻ, cục bộ, người Viettel được rèn luyện để tìm ra các giải pháp tổng thể, bền vững. Ví dụ, khi xây dựng một trạm BTS, họ không chỉ nghĩ đến kỹ thuật, mà còn phải tư duy về logistics, quan hệ cộng đồng, tối ưu chi phí và khả năng mở rộng trong tương lai.

#6. Kết hợp Đông – Tây

Viettel là một sự giao thoa độc đáo giữa hai nền văn hóa.

• Phương Đông: Là tinh thần đoàn kết, kỷ luật chặt chẽ, tư duy cộng đồng và sự thấu hiểu sâu sắc văn hóa bản địa.
• Phương Tây: Là phương pháp quản trị khoa học, tư duy logic, quy trình chuyên nghiệp và sự quyết liệt trong kinh doanh.

Sự kết hợp này tạo nên một bản sắc riêng: vừa có kỷ luật, sự đồng lòng của quân đội, vừa có sự năng động, sáng tạo và hiệu quả của một tập đoàn kinh doanh hiện đại.

#7. Truyền thống và cách làm người lính

Nguồn gốc quân đội đã hun đúc nên một văn hóa rất đặc trưng tại Viettel. Đó là tinh thần “nhận nhiệm vụ”, “khó khăn nào cũng vượt qua”. Đó là tính kỷ luật, sự quyết đoán, tốc độ và tinh thần đồng đội. “Chất lính” không chỉ thể hiện ở phong thái, mà còn ở cách tư duy: luôn đặt lợi ích của tập thể, của quốc gia lên trên hết; luôn sẵn sàng nhận những nhiệm vụ khó khăn nhất và quyết tâm hoàn thành bằng mọi giá.

#8. Viettel là ngôi nhà chung

Giá trị cuối cùng nhưng không kém phần quan trọng là tinh thần coi Viettel như một gia đình. Ở đó, mỗi thành viên được quan tâm, chăm sóc và tạo điều kiện để phát triển. Sự gắn kết này không chỉ đến từ chính sách đãi ngộ, mà còn từ văn hóa chia sẻ, hỗ trợ lẫn nhau trong công việc và cuộc sống. Bên cạnh đó, Viettel cũng đề cao trách nhiệm xã hội, coi việc đóng góp cho cộng đồng là một phần sứ mệnh của “ngôi nhà chung” này, thể hiện qua các chương trình như “Trái tim cho em”, “Vì em hiếu học”.

8 giá trị này không tồn tại độc lập mà có sự liên kết chặt chẽ, tạo thành một chỉnh thể thống nhất, định hình nên một con người Viettel và một tổ chức Viettel có bản sắc riêng, không thể trộn lẫn.

Biểu hiện của triết lý kinh doanh trong chiến lược thực tiễn của Viettel

Triết lý kinh doanh của Viettel không chỉ là lý thuyết suông, nó được thể hiện sống động qua những chiến lược kinh doanh độc đáo và khác biệt, đã được chứng minh bằng thành công vang dội.

Chiến lược “Đi ngược đám đông”

Thay vì tập trung vào các thành phố lớn, nơi có sự cạnh tranh khốc liệt, Viettel đã chọn một con đường ngược lại: tiến về nông thôn trước. Họ nhận ra rằng đây là một thị trường khổng lồ bị bỏ ngỏ. Bằng cách xây dựng mạng lưới hạ tầng rộng khắp đến tận các xã, thôn, bản, Viettel không chỉ chiếm lĩnh thị trường mà còn thực hiện sứ mệnh “bình dân hóa” viễn thông.

Chiến lược này sau đó đã được áp dụng thành công tại nhiều thị trường quốc tế, nơi họ cũng tập trung vào tầng lớp dân cư chưa được phục vụ. Đây là minh chứng rõ nét cho tư duy “Thực tiễn là tiêu chuẩn kiểm nghiệm chân lý” và tầm nhìn “Sáng tạo để phục vụ con người”.

Chiến lược “Sáng tạo ra thị trường”

Viettel không chỉ cạnh tranh trên một thị trường có sẵn, họ chủ động tạo ra một thị trường mới. Thay vì nhắm vào nhóm khách hàng có thu nhập cao, họ tạo ra các gói cước, sản phẩm phù hợp với túi tiền của đại đa số người dân, từ đó kích thích nhu cầu và mở rộng dung lượng thị trường. Họ đã biến một dịch vụ từng được coi là xa xỉ (điện thoại di động) trở thành một nhu yếu phẩm cho mọi người.

Chiến lược tự chủ về công nghệ và sản xuất

Đây là một trong những quyết định chiến lược táo bạo nhất, thể hiện rõ giá trị “Sáng tạo là sức sống”. Trong khi hầu hết các nhà mạng trên thế giới phụ thuộc vào các nhà cung cấp thiết bị lớn như Ericsson, Nokia, Huawei, Viettel đã đầu tư mạnh mẽ vào nghiên cứu và phát triển (R&D) để tự sản xuất các thiết bị hạ tầng mạng lõi. Quyết định này không chỉ giúp tiết kiệm chi phí khổng lồ, mà quan trọng hơn là đảm bảo an ninh mạng quốc gia, sự chủ động về công nghệ và tạo ra một lợi thế cạnh tranh bền vững.

Chiến lược thâm nhập thị trường quốc tế khác biệt

Khi ra nước ngoài, Viettel không mang theo tư duy của một “kẻ đi chinh phạt”, mà là một nhà đầu tư có trách nhiệm. Họ tôn trọng văn hóa bản địa, xây dựng thương hiệu riêng cho từng quốc gia (ví dụ: Metfone ở Campuchia, Unitel ở Lào), tập trung vào việc đào tạo và sử dụng nhân sự địa phương, và luôn gắn kinh doanh với trách nhiệm xã hội. Cách tiếp cận này, xuất phát từ giá trị “Kết hợp Đông – Tây” và “Viettel là ngôi nhà chung”, đã giúp họ nhanh chóng chiếm được cảm tình của người dân và chính phủ các nước sở tại.

Dấu ấn lãnh đạo và sự kế thừa

Một triết lý kinh doanh mạnh mẽ thường gắn liền với dấu ấn của những nhà lãnh đạo xuất sắc. Với Viettel, không thể không nhắc đến Thiếu tướng Nguyễn Mạnh Hùng (nay là Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông), người đã có công lớn trong việc định hình và hệ thống hóa triết lý này. Những tư tưởng của ông về “suy nghĩ khác biệt”, “khát vọng lớn”, “tư duy hệ thống” và “quản trị thực thi” đã thấm sâu vào văn hóa Viettel.

Tuy nhiên, sức mạnh của triết lý này nằm ở chỗ nó không phụ thuộc vào một cá nhân nào. Nó đã trở thành tài sản chung của cả một tập thể và được các thế hệ lãnh đạo kế cận tiếp nối, phát triển. Các lãnh đạo sau này như ông Lê Đăng Dũng hay ông Tào Đức Thắng đều tiếp tục chèo lái con thuyền Viettel dựa trên nền tảng triết lý cốt lõi đó, đồng thời bổ sung những góc nhìn mới để phù hợp với bối cảnh của cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0. Sự kế thừa liền mạch này đảm bảo cho Viettel một sự phát triển ổn định và bền vững.

Tổng kết: Sức mạnh vô hình định hình “Người khổng lồ”

Nhìn lại toàn bộ hành trình phát triển của Viettel, có thể khẳng định rằng thành công của họ không chỉ đến từ những quyết định kinh doanh thông minh hay sự hỗ trợ từ nhà nước. Cội rễ của sức mạnh đó nằm ở một nền tảng vô hình nhưng vô cùng vững chắc: triết lý kinh doanh của Viettel.

Nhìn chung, triết lý kinh doanh của Viettel là một bài học quý giá không chỉ cho các doanh nghiệp Việt Nam mà còn cho cả các tập đoàn trên thế giới về cách xây dựng một tổ chức dựa trên những giá trị sâu sắc, kết hợp hài hòa giữa mục tiêu kinh doanh và trách nhiệm xã hội. Đó chính là bệ phóng để Viettel tiếp tục hành trình chinh phục những đỉnh cao mới, hiện thực hóa khát vọng trở thành một tập đoàn công nghệ toàn cầu, mang lại niềm tự hào cho Việt Nam.

——————————-