Công nghệ cốt lõi trong chuyển đổi số doanh nghiệp sản xuất

Last updated on 14 September, 2025

Trong bối cảnh cạnh tranh khốc liệt của thị trường toàn cầu, chuyển đổi số đã trở thành yêu cầu sống còn đối với các doanh nghiệp sản xuất. Đây không chỉ là việc thay thế các quy trình thủ công bằng máy tính, mà là một cuộc cách mạng toàn diện, nơi các công nghệ cốt lõi đóng vai trò nền tảng trong chuyển đổi số doanh nghiệp. Từ những cảm biến thông minh kết nối vạn vật, khối dữ liệu khổng lồ được phân tích để đưa ra quyết định chính xác, đến các robot và thuật toán tự học, tất cả đang định hình lại cách thức sản xuất và vận hành. Việc nắm bắt và áp dụng các công nghệ này không chỉ giúp doanh nghiệp nâng cao hiệu suất mà còn tạo ra lợi thế cạnh tranh bền vững trong kỷ nguyên công nghiệp 4.0.

Các công nghệ cốt lõi trong chuyển đổi số doanh nghiệp sản xuất

Chuyển đổi số trong doanh nghiệp sản xuất là quá trình áp dụng các công nghệ hiện đại vào mọi hoạt động, từ nghiên cứu, thiết kế, sản xuất, đến phân phối và quản lý. Dưới đây là các công nghệ cốt lõi và mô tả chi tiết về chúng.

Internet vạn vật (IoT)

IoT là hệ thống các thiết bị, máy móc, cảm biến được kết nối với nhau và với Internet. Trong sản xuất, IoT giúp thu thập dữ liệu từ mọi công đoạn theo thời gian thực.

• Ứng dụng: Theo dõi hiệu suất máy móc (OEE – Overall Equipment Effectiveness), giám sát chất lượng sản phẩm, quản lý chuỗi cung ứng, và bảo trì dự đoán.
• Lợi ích: Tăng hiệu quả sản xuất, giảm thời gian ngừng máy, tiết kiệm năng lượng và nâng cao chất lượng sản phẩm.

Dữ liệu lớn (Big Data) và Phân tích dữ liệu

Dữ liệu lớn là tập hợp dữ liệu khổng lồ, đa dạng và tốc độ cao được tạo ra từ các thiết bị IoT và hệ thống doanh nghiệp. Công nghệ phân tích dữ liệu sử dụng các thuật toán để xử lý và tìm ra những thông tin giá trị từ tập dữ liệu này.

• Ứng dụng: Dự báo nhu cầu thị trường, tối ưu hóa quy trình sản xuất, xác định nguyên nhân lỗi sản phẩm, và đưa ra quyết định kinh doanh dựa trên dữ liệu.
• Lợi ích: Cải thiện khả năng ra quyết định, tăng cường sự linh hoạt và cạnh tranh, và phát triển các mô hình kinh doanh mới.

Trí tuệ nhân tạo (AI) và Học máy (Machine Learning)

AI và Machine Learning là các công nghệ giúp máy tính có khả năng học hỏi, nhận diện mẫu và đưa ra dự đoán.

• Ứng dụng: Kiểm tra chất lượng tự động bằng thị giác máy tính, tối ưu hóa lập kế hoạch sản xuất, điều khiển robot cộng tác (cobots), và quản lý kho bãi thông minh.
• Lợi ích: Tự động hóa các tác vụ phức tạp, giảm thiểu sai sót do con người, và nâng cao năng suất tổng thể.

Điện toán đám mây (Cloud Computing)

Cloud Computing là mô hình cung cấp tài nguyên điện toán (máy chủ, lưu trữ, phần mềm) dưới dạng dịch vụ qua Internet.

• Ứng dụng: Lưu trữ và xử lý dữ liệu sản xuất, chạy các phần mềm quản lý doanh nghiệp (ERP), và triển khai các ứng dụng IoT.
• Lợi ích: Giảm chi phí đầu tư ban đầu vào hạ tầng công nghệ, tăng tính linh hoạt và khả năng mở rộng, và cho phép truy cập dữ liệu từ mọi nơi.

Tự động hóa quy trình bằng robot (RPA)

RPA sử dụng các phần mềm robot để tự động hóa các tác vụ lặp đi lặp lại và dựa trên quy tắc.

• Ứng dụng: Tự động nhập liệu vào hệ thống, xử lý hóa đơn và đơn hàng, tạo báo cáo tự động, và quản lý nhân sự.
• Lợi ích: Tăng tốc độ xử lý công việc, giảm thiểu sai sót, và giải phóng nhân viên khỏi các tác vụ nhàm chán để tập trung vào các công việc sáng tạo hơn.

Các phần mềm quản lý quan trọng trong chuyển đổi số doanh nghiệp sản xuất: ERP, MES, phần mềm KPI, nền tảng cộng tác và điều hành…

Các phần mềm cốt lõi trong chuyển đổi số doanh nghiệp sản xuất

Trong quá trình chuyển đổi số, các doanh nghiệp sản xuất cần ứng dụng nhiều loại phần mềm quản lý khác nhau để tối ưu hóa hoạt động. Các phần mềm này không hoạt động riêng lẻ mà thường được kết nối với nhau để tạo thành một hệ sinh thái quản lý toàn diện. Dưới đây là các phần mềm quản lý quan trọng nhất:

Hệ thống hoạch định nguồn lực doanh nghiệp (ERP)

• Mô tả: ERP (Enterprise Resource Planning) là một hệ thống phần mềm tích hợp giúp doanh nghiệp quản lý mọi quy trình kinh doanh cốt lõi như tài chính, kế toán, chuỗi cung ứng, mua hàng, bán hàng, và quản lý nhân sự trên một nền tảng duy nhất.
• Vai trò trong sản xuất: ERP giúp doanh nghiệp sản xuất quản lý tổng thể từ khâu lập kế hoạch sản xuất, dự báo nhu cầu, quản lý tồn kho nguyên vật liệu và thành phẩm, cho đến quản lý đơn hàng và vận chuyển. Nó cung cấp một cái nhìn tổng quan, giúp các phòng ban phối hợp nhịp nhàng, đảm bảo mọi hoạt động diễn ra suôn sẻ.
• Lợi ích:
  • Tối ưu hóa quy trình kinh doanh và giảm thiểu chi phí vận hành.
  • Đồng bộ hóa dữ liệu, loại bỏ sự thiếu nhất quán giữa các phòng ban.
  • Cung cấp báo cáo thời gian thực, hỗ trợ lãnh đạo ra quyết định kịp thời và chính xác.

Hệ thống điều hành sản xuất (MES)

• Mô tả: MES (Manufacturing Execution System) là hệ thống phần mềm chuyên sâu, tập trung vào việc quản lý và giám sát các hoạt động sản xuất tại phân xưởng theo thời gian thực. MES đóng vai trò là “cầu nối” giữa hệ thống lập kế hoạch tổng thể (ERP) và các thiết bị, máy móc tại sàn sản xuất.
• Vai trò trong sản xuất: MES thu thập dữ liệu trực tiếp từ các máy móc, cảm biến để theo dõi tiến độ sản xuất, hiệu suất thiết bị (OEE), chất lượng sản phẩm, và quản lý nguyên vật liệu. Nó giúp điều phối các lệnh sản xuất nhận từ ERP và phân bổ tài nguyên một cách tối ưu.
• Lợi ích:
  • Nâng cao hiệu suất sản xuất và giảm thời gian ngừng máy.
  • Cải thiện chất lượng sản phẩm thông qua việc giám sát và kiểm soát chặt chẽ.
  • Hỗ trợ truy xuất nguồn gốc sản phẩm, tăng tính minh bạch trong chuỗi cung ứng.
  • Giảm thiểu sai sót do nhập liệu thủ công và các thủ tục giấy tờ.
• Tham khảo: Triển khai Phần mềm Quản lý sản xuất MES

Phần mềm quản lý chỉ số hiệu suất chính (KPI)

• Mô tả: Phần mềm KPI (Key Performance Indicator) là công cụ giúp doanh nghiệp theo dõi, đo lường và đánh giá các chỉ số hiệu suất quan trọng ở cấp độ công ty, phòng ban, và cá nhân.
• Vai trò trong sản xuất: Phần mềm KPI trong sản xuất giúp thiết lập và tự động hóa việc thu thập dữ liệu cho các chỉ số như năng suất lao động, tỷ lệ sản phẩm lỗi, thời gian chu kỳ sản xuất, và chi phí sản xuất. Dữ liệu được hiển thị trực quan, giúp ban lãnh đạo và nhân viên dễ dàng theo dõi mục tiêu.
• Lợi ích:
  • Định lượng và minh bạch hóa hiệu suất công việc.
  • Hỗ trợ ra quyết định dựa trên dữ liệu thực tế.
  • Tăng cường trách nhiệm và động lực làm việc của nhân viên.
  • Phát hiện sớm các vấn đề trong quy trình để có giải pháp khắc phục kịp thời.
• Tham khảo: Phần mềm KPI digiiTeamW

Nền tảng cộng tác và điều hành

• Mô tả: Đây là các nền tảng giúp các thành viên trong tổ chức giao tiếp, chia sẻ thông tin, và phối hợp công việc hiệu quả trên một không gian làm việc số. Các ví dụ phổ biến bao gồm Microsoft Teams, Slack, và các nền tảng quản lý công việc như Jira, iNexx.
• Vai trò trong sản xuất: Các nền tảng này cho phép các kỹ sư, quản đốc, và công nhân tại nhà máy dễ dàng trao đổi thông tin về các vấn đề kỹ thuật, lịch trình bảo trì, và các cập nhật sản xuất. Chúng cũng giúp ban quản lý theo dõi tiến độ công việc, phê duyệt tài liệu và đưa ra chỉ đạo từ xa.
• Lợi ích:
  • Cải thiện giao tiếp và sự phối hợp giữa các bộ phận.
  • Rút ngắn thời gian giải quyết vấn đề, đặc biệt là các sự cố phát sinh trên sàn sản xuất.
  • Giảm thiểu việc sử dụng email và giấy tờ, tạo môi trường làm việc chuyên nghiệp, hiệu quả.
  • Tăng tính linh hoạt và khả năng làm việc từ xa.

Kết luận

Chuyển đổi số trong doanh nghiệp sản xuất không còn là một lựa chọn mà là yêu cầu bắt buộc để duy trì và phát triển trong kỷ nguyên công nghiệp 4.0. Việc áp dụng các công nghệ cốt lõi như IoT, Big Data, AI, Cloud Computing và RPA không chỉ giúp tự động hóa và tối ưu hóa quy trình mà còn tạo ra một hệ sinh thái sản xuất thông minh, linh hoạt và hiệu quả. Các công nghệ này giúp doanh nghiệp sản xuất nâng cao năng suất, giảm chi phí, cải thiện chất lượng sản phẩm và nắm bắt cơ hội kinh doanh mới. Để thực hiện thành công, doanh nghiệp cần có chiến lược rõ ràng, lộ trình phù hợp và sự đầu tư đồng bộ vào cả công nghệ lẫn con người.

Khám phá các công nghệ cốt lõi thúc đẩy chuyển đổi số doanh nghiệp sản xuất: IoT, Big Data, AI, Cloud và RPA. Tìm hiểu cách các công nghệ này giúp tăng năng suất, tối ưu hóa quy trình và nâng cao hiệu quả.

Tham khảo

Đánh giá cán bộ công chức bằng KPI

Đổi mới đánh giá cán bộ công chức

Đánh giá cán bộ công chức theo vị trí việc làm

Quản lý theo mục tiêu (MBO) và ứng dụng