Báo cáo Tương lai việc làm năm 2025: Cơ hội và Thách thức

Last updated on 21 January, 2025

Báo cáo Tương lai việc làm năm 2025 của Diễn đàn Kinh tế Thế giới (WEF) vẽ nên bức tranh toàn cảnh về thị trường lao động toàn cầu từ năm 2025 đến 2030, dựa trên khảo sát ý kiến từ hơn 1.000 nhà tuyển dụng hàng đầu, đại diện cho hơn 14 triệu lao động trên 22 ngành nghề và 55 nền kinh tế. Báo cáo dự báo thị trường việc làm sẽ trải qua những thay đổi mạnh mẽ, tạo ra cả cơ hội và thách thức cho người lao động.

🎯 Đọc báo cáo tại: Báo cáo Tương lai việc làm năm 2025

Xu hướng vĩ mô ảnh hưởng đến thị trường lao động toàn cầu

Thị trường lao động toàn cầu dự kiến tăng trưởng ròng 78 triệu việc làm, với 170 triệu việc làm mới được tạo ra và 92 triệu việc làm bị thay thế. Sự tăng trưởng này được thúc đẩy bởi năm xu hướng vĩ mô chính:

• Thay đổi công nghệ: Nhu cầu về kỹ năng liên quan đến công nghệ như trí tuệ nhân tạo (AI), dữ liệu lớn, robot và tự động hóa, năng lượng tái tạo và công nghệ sinh học dự kiến ​​sẽ tăng lên. Báo cáo chỉ ra rằng 60% nhà tuyển dụng dự đoán việc mở rộng khả năng tiếp cận kỹ thuật số sẽ tác động lớn đến hoạt động kinh doanh của họ, đây là yếu tố quan trọng cho phép các công nghệ mới thay đổi thị trường lao động.
• Phân mảnh địa kinh tế: Sự phân mảnh địa kinh tế ngày càng tăng do gia tăng chủ nghĩa bảo hộ, cạnh tranh địa chính trị và gián đoạn chuỗi cung ứng.
• Chuyển đổi xanh: Đầu tư vào năng lượng tái tạo, phát triển bền vững và thích ứng với biến đổi khí hậu sẽ thúc đẩy nhu cầu về kỹ năng và việc làm mới.
• Thay đổi nhân khẩu học: Sự già hóa dân số ở một số khu vực và sự gia tăng dân số trẻ ở những khu vực khác sẽ ảnh hưởng đến quy mô và cơ cấu của lực lượng lao động.
• Bất ổn kinh tế: Tăng trưởng kinh tế chậm lại, lạm phát và biến động thị trường tài chính tạo ra sự không chắc chắn cho thị trường lao động.

Cơ hội cho người lao động

Trong bối cảnh thị trường lao động toàn cầu đang thay đổi mạnh mẽ dưới tác động của 5 xu hướng vĩ mô, vẫn có những cơ hội đáng kể cho người lao động, đặc biệt là những người sẵn sàng thích nghi và nâng cao kỹ năng:

• Cơ hội việc làm mới: Mặc dù một số ngành nghề suy giảm, thị trường lao động vẫn dự kiến tăng trưởng ròng 78 triệu việc làm mới. Đặc biệt, các ngành nghề liên quan đến công nghệ, năng lượng tái tạo, chăm sóc sức khỏe và phát triển phần mềm được dự đoán sẽ tăng trưởng mạnh..
• Nâng cao thu nhập: Nhu cầu cao về kỹ năng mới và sự khan hiếm nhân tài trong một số lĩnh vực có thể dẫn đến mức lương và lợi ích hấp dẫn hơn cho người lao động có kỹ năng phù hợp.
• Linh hoạt và tự chủ: Xu hướng làm việc từ xa và linh hoạt về thời gian ngày càng phổ biến, mang đến cho người lao động sự tự chủ và cân bằng cuộc sống tốt hơn.
• Cơ hội phát triển bản thân: Nhu cầu nâng cao kỹ năng liên tục tạo động lực cho người lao động trau dồi kiến thức, phát triển kỹ năng mới và mở rộng cơ hội nghề nghiệp..
• Thúc đẩy tinh thần khởi nghiệp: Môi trường kinh doanh năng động và sự phát triển của công nghệ tạo điều kiện thuận lợi cho việc khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo và tự tạo việc làm.

Thách thức cho người lao động

• Mất việc làm: Tự động hóa và AI sẽ thay thế nhiều công việc hiện tại, đặc biệt là những công việc mang tính chất lặp đi lặp lại.
• Thiếu hụt kỹ năng: Nhu cầu kỹ năng mới gia tăng nhanh chóng, đòi hỏi người lao động phải liên tục nâng cao kỹ năng và thích ứng.
• Cạnh tranh toàn cầu: Thị trường lao động ngày càng kết nối, tạo ra cạnh tranh khốc liệt hơn cho người lao động.

Giải pháp

• Nâng cao kỹ năng và đào tạo lại: Chính phủ, doanh nghiệp và cá nhân cần đầu tư vào giáo dục và đào tạo để trang bị cho người lao động những kỹ năng cần thiết cho tương lai.
• Hỗ trợ chuyển đổi nghề nghiệp: Cung cấp các chương trình hỗ trợ, tư vấn và đào tạo cho người lao động chuyển đổi sang ngành nghề mới.
• Thúc đẩy đổi mới sáng tạo: Tạo môi trường thuận lợi cho đổi mới sáng tạo, tạo ra những ngành nghề mới và cơ hội việc làm tương lai.

AI ảnh hưởng thế nào đến nhu cầu về kỹ năng?

Cụ thể, nghiên cứu được thực hiện bởi Indeed cho báo cáo này, dựa trên đánh giá của GPT-4 về khả năng sử dụng hơn 2.800 kỹ năng trong ba lĩnh vực: kiến thức lý thuyết, khả năng giải quyết vấn đề và nhu cầu về sự hiện diện vật lý hoặc thao tác thủ công. Kết quả cho thấy:

• Không có kỹ năng nào trong số hơn 2.800 kỹ năng được đánh giá là có “khả năng rất cao” bị thay thế bởi thế hệ GenAI hiện tại.
• Phần lớn các kỹ năng được kiểm tra (69%) được xác định là có “khả năng rất thấp” hoặc “khả năng thấp” bị thay thế. Điều này cho thấy GenAI hiện vẫn còn hạn chế trong việc thực hiện các tác vụ đòi hỏi thao tác vật lý, sự đánh giá mang tính phức tạp hoặc ứng dụng thực tế.

Các kỹ năng ít có khả năng bị thay thế bởi AI bao gồm:

• Kỹ năng dựa trên sự tương tác giữa con người với con người, chẳng hạn như sự đồng cảm, lắng nghe tích cực và khả năng xử lý về cảm giác.
• Các kỹ năng thiên về sự khéo léo, sức bền và sự chính xác bằng tay, hiện không có tiềm năng bị thế do các yếu tố vật lý và con người.

Những công việc nào có nguy cơ bị thay thế bởi tự động hóa?

Các công việc lặp đi lặp lại và dễ tự động hóa có nguy cơ bị thay thế cao nhất, bao gồm:

• Nhân viên bưu điện
• Nhân viên ngân hàng (Giao dịch và hỗ trợ khách hàng)
• Nhân viên nhập liệu
• Thu ngân và nhân viên bán vé
• Trợ lý hành chính và Thư ký điều hành
• Công nhân in ấn và các thợ thủ công
• Nhân viên kế toán, ghi sổ và tính lương

Những công việc nào được dự đoán sẽ phát triển mạnh trong tương lai?

Các công việc đòi hỏi kỹ năng phân tích, sáng tạo và kỹ thuật số cao được dự đoán sẽ phát triển mạnh, bao gồm:

• Chuyên gia dữ liệu lớn (Big Data)
• Kỹ sư FinTech
• Chuyên gia AI và học máy
• Nhà phát triển phần mềm và ứng dụng
• Chuyên gia quản lý an ninh mạng
• Chuyên gia về kho dữ liệu
• Chuyên gia về xe tự hành và xe điện

Kỹ năng nào sẽ được các nhà tuyển dụng săn đón nhất trong tương lai?

Bên cạnh các kỹ năng số, các nhà tuyển dụng cũng sẽ tìm kiếm những ứng viên có:

• Tư duy phân tích
• Khả năng thích nghi và linh hoạt
• Tò mò và ham học hỏi suốt đời
• Kỹ năng lãnh đạo và ảnh hưởng xã hội
• Sáng tạo

Kết luận

Báo cáo đưa ra một số khuyến nghị cho các bên liên quan, bao gồm:

• Chính phủ cần đầu tư vào giáo dục và đào tạo, tập trung vào phát triển kỹ năng công nghệ và kỹ năng mềm. Cần có các chính sách hỗ trợ người lao động chuyển đổi nghề nghiệp và thích ứng với tự động hóa.
• Doanh nghiệp cần chủ động đầu tư vào nâng cao kỹ năng cho nhân viên, tạo điều kiện cho việc học tập suốt đời. Doanh nghiệp cũng cần hợp tác với các cơ sở giáo dục và đào tạo để đảm bảo nguồn nhân lực đáp ứng nhu cầu của thị trường lao động.
• Người lao động cần chủ động học hỏi, nâng cao kỹ năng và linh hoạt trong việc chuyển đổi nghề nghiệp. Cần xây dựng mạng lưới quan hệ với các chuyên gia trong ngành và tận dụng các cơ hội học tập, đào tạo.

Tóm lại, báo cáo Tương lai việc làm năm 2025 vẽ ra một bức tranh đầy thách thức nhưng cũng đầy hứa hẹn cho thị trường lao động toàn cầu. Thành công trong thị trường lao động tương lai phụ thuộc vào sự chuẩn bị, thích ứng và nỗ lực của tất cả các bên liên quan.

🎯 Đọc báo cáo đầy đủ tại: Báo cáo Tương lai việc làm năm 2025 

Đọc thêm:

Báo cáo khảo sát xu hướng HR/L&D năm 2025 của Blanchard

——————————-