Doanh nghiệp Việt thời chuyển đổi số: Đừng chết như Kodak và Nokia!

Last updated on 23 October, 2024

Đây là thông điệp dành cho các doanh nghiệp ở Việt Nam, những người chưa hoàn toàn tham gia vào quá trình chuyển đổi số. Trong khi các nhà lãnh đạo doanh nghiệp trên toàn cầu đã bắt đầu chuyển đổi số từ khá lâu và đã đạt được những thành tựu nhất định, thì đa số doanh chủ tại Việt Nam vẫn đang ở xa rìa của cuộc chuyển đổi số.

Để chứng minh cảnh báo của mình, người đứng đầu trước đây của Microsoft tại Việt Nam đã đưa ra một ví dụ điển hình: câu chuyện về sụp đổ của Kodak vào năm 2012. Trước đó, nhiều người cho rằng sự thất bại của Kodak là do họ từ chối thay đổi mô hình kinh doanh từ năm 1975 và không đối mặt với sự xuất hiện của iPhone cùng với các smartphone có khả năng chụp ảnh. Tuy nhiên, điều này chỉ là một phần nhỏ của bức tranh toàn cảnh.

Lý do Kodak có thể thống trị thị trường phim ảnh trong nhiều thập kỷ là do họ tận dụng sự thuận tiện trong chụp hình bằng cách cung cấp các máy ảnh nhỏ gọn có thể mang đi mọi nơi, kết hợp với một mô hình kinh doanh độc đáo: bán máy ảnh với giá rẻ hoặc thậm chí là miễn phí, chủ yếu là bán phim và thuốc nhuộm ảnh. Tuy nhiên, chính những thành công này cũng làm chết chính họ.

Vào năm 1975, một kỹ sư của Kodak đã phát minh ra chiếc máy ảnh kỹ thuật số đầu tiên với độ phân giải 0,1 megapixel, nhưng lãnh đạo của Kodak đã bỏ qua vì lo ngại rằng phát minh này sẽ làm giảm sút việc mua phim và thuốc nhuộm ảnh. Lúc đó, Kodak chiếm 80-90% thị phần phim ảnh trên toàn thế giới. Năm 1995, nhận ra sai lầm của mình, Kodak nhanh chóng tham gia vào thị trường máy ảnh kỹ thuật số và tung ra nhiều sản phẩm thành công. Tuy nhiên, ngành này cũng nhanh chóng suy giảm với sự xuất hiện của iPhone vào năm 2007.

Theo nhiều chuyên gia, sự xuất hiện của Instagram vào năm 2010 mới thực sự là “giọt nước làm tràn ly” hoặc nguyên nhân trực tiếp dẫn đến sự phá sản của Kodak vào năm 2012. Năm 1999, để có hơn 21,6 tỷ tấm ảnh, khách hàng trên khắp thế giới đã phải trả cho Kodak 8 tỷ USD. Tuy nhiên, vào năm 2013, 21,9 tỷ tấm ảnh được chia sẻ miễn phí trên Instagram, khiến giá trị của Kodak giảm xuống 0 đồng.

Lý do Kodak biến mất là do họ không biết cách số hóa phim ảnh và không dám thay đổi vì lo sợ mất quá nhiều. Tuy nhiên, Kodak không phải là trường hợp duy nhất phá sản vì chậm trễ trong quá trình chuyển đổi số.

Các công ty taxi có dữ liệu nhưng không biết cách số hóa và kết nối với người cần dịch vụ, nên họ thua Uber và Grab. Tương tự, các công ty điện thoại đang gặp khó khăn với Zalo và Skype, và ngành khách sạn đang bị đe dọa bởi Airbnb. CEO ở Việt Nam không nên tự hỏi liệu doanh nghiệp của họ có nên chuyển đổi số hay không, mà thay vào đó phải nhìn nhận rằng đó là một công việc bắt buộc.

Cái chết của ‘ông hoàng máy ảnh’ Kodak

Hơn nữa, trong quá trình chuyển đổi số, việc thực hiện đối với doanh nghiệp nhỏ thường đơn giản hơn so với các doanh nghiệp lớn. Càng lớn, doanh nghiệp sẽ phải đối mặt với quy trình phức tạp và tốn nhiều thời gian và nguồn lực tài chính, trong khi doanh nghiệp nhỏ lại không gặp những khó khăn đó.

Khi chuyển đổi số, doanh nghiệp thường đặt ra bốn mục tiêu chính, bao gồm cải thiện hiệu suất làm việc của nhân viên, tương tác hiệu quả hơn với khách hàng, tối ưu hóa hoạt động, và cải tiến sản phẩm. Các lĩnh vực chiến lược số thường bao gồm chiến lược kinh doanh số, tương tác với nhân viên và khách hàng, văn hóa sáng tạo, công nghệ, lưu trữ và phân tích dữ liệu. Tùy thuộc vào nhu cầu, tài chính và nguồn nhân sự hiện tại, doanh nghiệp nhỏ có thể lựa chọn triển khai từng mảng một, không cần thiết phải thực hiện tất cả một lần.

Ví dụ, một doanh nghiệp bán hàng có thể đầu tư vào phần mềm, chi trả 1 USD/người/tháng để theo dõi hoạt động ngoại trời của nhân viên kinh doanh, sử dụng cảm biến có sẵn trong điện thoại thông minh của họ, một quá trình triển khai dễ dàng.

Một ví dụ khác là Shiseido, họ vừa mua lại một công ty khởi nghiệp có tên là MATCHCo, có nguồn dữ liệu lớn về tình trạng da của khách hàng trên khắp thế giới. Trong tương lai, thông qua ứng dụng của MATCHCo, khách hàng chỉ cần chụp ba bức ảnh ở mặt, cổ và khuỷa tay, Shiseido sẽ xác định loại da của họ và giới thiệu sản phẩm phù hợp trực tiếp qua ứng dụng. Nếu dự án này thành công, sản phẩm công nghệ này sẽ không chỉ giúp Shiseido giải quyết vấn đề liên quan đến kênh trung gian bán hàng mà còn mang lại một nguồn dữ liệu khổng lồ về khách hàng mục tiêu.

Sự sụp đổ của đế chế điện thoại Nokia

Không chỉ Kodak, Nokia cũng là một ví dụ tiêu biểu về sự lạc quan và không chú ý đến tương lai. Năm 2012, sự sốc bao trùm nhiều người khi nghe tin Nokia thông báo bán toàn bộ phân khúc kinh doanh di động cho Microsoft. Đối với nhiều người, Nokia được coi là một biểu tượng không thể bị phá hủy. Kimjin Gan, một lãnh đạo của Ernst & Young châu Á – Thái Bình Dương, mô tả quá trình mất mát mảng điện thoại của Nokia như việc “nồi đất nấu ếch.” Nokia đã mất dần dần trước sự cạnh tranh mà họ không nhận ra, và khi “ếch Nokia” nhận ra rằng nó đang trên bờ vực “chín,” thì đã quá muộn và nó biến mất đột ngột. Một nguyên nhân quan trọng đằng sau thất bại đau đớn của Nokia là họ không đầu tư đủ vào việc quan tâm đến nhóm khách hàng tương lai. Trong khi Apple và Android đều đưa ra những hệ điều hành và hệ sinh thái mới, mang lại trải nghiệm mới và thú vị khi tương tác với điện thoại, Nokia vẫn kiên trì với hệ điều hành Symbian đã lạc hậu.

Nokia bán mình cho Microsoft

Đọc thêm: Số hóa tài liệu là gì? Dịch vụ số hóa tài liệu? OOC.vn

——————————-