Chuyển đổi số doanh nghiệp sản xuất có vốn nhà nước

Last updated on 12 October, 2024

Chuyển đổi số (Digital Transformation) là quá trình tích hợp công nghệ số vào tất cả các lĩnh vực của một tổ chức, thay đổi cách thức hoạt động và cách thức cung cấp giá trị cho khách hàng. Đây không chỉ đơn thuần là việc áp dụng công nghệ mới, mà còn liên quan đến việc thay đổi văn hóa tổ chức, quy trình làm việc, và mô hình kinh doanh để tận dụng các cơ hội mà công nghệ số mang lại. Chuyển đổi số doanh nghiệp sản xuất có vốn nhà nước có nhiều cơ hội nhưng cũng không ít thách thức. Giải pháp chuyển đổi số doanh nghiệp sản xuất có vốn nhà nước.

Chuyển đổi số là gì?

Chuyển đổi số (Digital Transformation) là quá trình tích hợp công nghệ số vào tất cả các lĩnh vực của một tổ chức, thay đổi cách thức hoạt động và cách thức cung cấp giá trị cho khách hàng. Đây không chỉ đơn thuần là việc áp dụng công nghệ mới, mà còn liên quan đến việc thay đổi văn hóa tổ chức, quy trình làm việc, và mô hình kinh doanh để tận dụng các cơ hội mà công nghệ số mang lại.

Một số khía cạnh của chuyển đổi số:

• Công nghệ: Sử dụng các công nghệ như trí tuệ nhân tạo (AI), dữ liệu lớn (Big Data), Internet of Things (IoT), điện toán đám mây và các công nghệ mới khác để cải thiện quy trình và dịch vụ.
• Quy trình: Tối ưu hóa các quy trình nội bộ để tăng hiệu quả và giảm chi phí. Điều này có thể bao gồm tự động hóa các quy trình thủ công, số hóa tài liệu, và sử dụng phần mềm quản lý để theo dõi tiến độ công việc.
• Khách hàng: Nâng cao trải nghiệm khách hàng bằng cách sử dụng dữ liệu để hiểu rõ hơn về nhu cầu và mong muốn của họ. Việc cá nhân hóa sản phẩm và dịch vụ dựa trên phân tích dữ liệu trở nên quan trọng hơn.
• Văn hóa tổ chức: Thay đổi tư duy và văn hóa làm việc trong tổ chức để sẵn sàng chấp nhận và thích ứng với công nghệ mới. Điều này thường bao gồm việc đào tạo nhân viên, khuyến khích sáng tạo và sự linh hoạt trong công việc.
• Mô hình kinh doanh: Xem xét lại và có thể thay đổi mô hình kinh doanh để tận dụng các cơ hội mới mà công nghệ mang lại, như mô hình kinh doanh dựa trên dịch vụ (servitization) hoặc các mô hình thu nhập mới.

Chuyển đổi số không phải là một mục tiêu tạm thời mà là một quá trình liên tục, yêu cầu sự cam kết và đầu tư lâu dài từ cả lãnh đạo và nhân viên trong tổ chức.

Chuyển đổi số doanh nghiệp sản xuất  

Dưới đây là một số đặc điểm của chuyển đổi số trong lĩnh vực sản xuất:

• Tự động hóa quy trình sản xuất: Sử dụng robot và hệ thống tự động để giảm thiểu sai sót và tăng tốc độ sản xuất, từ đó cải thiện năng suất.
• Sử dụng dữ liệu lớn: Thu thập và phân tích dữ liệu từ các cảm biến và thiết bị trong quá trình sản xuất để tối ưu hóa quy trình và đưa ra quyết định chính xác.
• Internet of Things (IoT): Kết nối máy móc và thiết bị trong nhà máy thông qua mạng Internet để theo dõi trạng thái và hiệu suất, giúp phát hiện sớm sự cố và thực hiện bảo trì dự đoán.
• Mô hình sản xuất thông minh: Tích hợp công nghệ như trí tuệ nhân tạo (AI) và học máy (machine learning) để dự đoán nhu cầu thị trường và tối ưu hóa sản xuất theo thời gian thực.
• Quản lý chuỗi cung ứng hiệu quả: Sử dụng phần mềm quản lý chuỗi cung ứng để theo dõi hàng tồn kho, đơn hàng và giao hàng, từ đó cải thiện khả năng đáp ứng nhanh chóng với nhu cầu khách hàng.
• Cá nhân hóa sản phẩm: Áp dụng công nghệ số để cung cấp sản phẩm tùy chỉnh theo yêu cầu của khách hàng, nâng cao trải nghiệm người dùng và sự hài lòng.
• Mô hình kinh doanh mới: Khám phá các mô hình kinh doanh mới, như dịch vụ theo yêu cầu hoặc cho thuê thiết bị, giúp tối ưu hóa doanh thu và giảm chi phí cho khách hàng.
• Đào tạo và phát triển kỹ năng: Cung cấp đào tạo cho nhân viên về các công nghệ mới và quy trình làm việc, nhằm nâng cao năng lực và sự linh hoạt trong công việc.
• Quản lý bền vững: Tích hợp các giải pháp công nghệ nhằm giảm thiểu lãng phí, tiết kiệm năng lượng và bảo vệ môi trường trong quy trình sản xuất.
• Tăng cường trải nghiệm khách hàng: Sử dụng công nghệ để tạo ra các kênh giao tiếp hiệu quả với khách hàng, từ đó cải thiện dịch vụ và thu hút khách hàng mới.

Đặc điểm của doanh nghiệp sản xuất có vốn nhà nước tại Việt nam

Dưới đây là một số đặc điểm của doanh nghiệp sản xuất có vốn nhà nước tại Việt Nam:

• Quyền sở hữu và quản lý: Doanh nghiệp sản xuất có vốn nhà nước thuộc sở hữu của Nhà nước, có thể là 100% vốn hoặc một phần vốn. Điều này có thể ảnh hưởng đến quyết định quản lý và chiến lược kinh doanh.
• Mục tiêu phát triển: Ngoài lợi nhuận, doanh nghiệp nhà nước còn có nhiệm vụ thực hiện các mục tiêu phát triển kinh tế – xã hội, như tạo việc làm, bảo đảm an sinh xã hội và bảo vệ môi trường.
• Quy định quản lý: Doanh nghiệp sản xuất có vốn nhà nước thường phải tuân thủ các quy định và chính sách của Nhà nước, bao gồm cả việc báo cáo tài chính và thực hiện các quy trình quản lý đặc thù.
• Khả năng tiếp cận nguồn lực: Các doanh nghiệp này thường có ưu thế trong việc tiếp cận nguồn lực, như vốn từ ngân sách Nhà nước, đất đai và các tài nguyên thiên nhiên, tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động sản xuất.
• Tính ổn định và bền vững: Doanh nghiệp có vốn nhà nước thường được coi là ổn định hơn trong thời gian dài, do sự hỗ trợ từ chính phủ và khả năng duy trì hoạt động trong những thời điểm khó khăn.
• Quản lý nhân sự: Nhân sự trong các doanh nghiệp này thường phải tuân thủ các quy định về chế độ, chính sách lao động của Nhà nước, bao gồm việc đào tạo, thăng tiến và đãi ngộ.
• Đổi mới công nghệ: Nhiều doanh nghiệp nhà nước đang nỗ lực đổi mới công nghệ để nâng cao hiệu quả sản xuất và cạnh tranh, nhưng quá trình này có thể chậm hơn so với khu vực tư nhân do các quy trình phê duyệt kéo dài.
• Trách nhiệm xã hội: Doanh nghiệp có vốn nhà nước thường có trách nhiệm cao hơn đối với cộng đồng và xã hội, thực hiện các hoạt động vì cộng đồng và phát triển bền vững.
• Sự can thiệp của Nhà nước: Sự can thiệp của Nhà nước vào hoạt động của doanh nghiệp có thể ảnh hưởng đến quyết định kinh doanh và khả năng tự chủ trong quản lý.
• Thách thức cạnh tranh: Các doanh nghiệp này thường phải đối mặt với thách thức từ các doanh nghiệp tư nhân trong nước và nước ngoài, đòi hỏi phải nâng cao chất lượng sản phẩm và dịch vụ để duy trì vị thế trên thị trường.

Cơ hội chuyển đổi số doanh nghiệp sản xuất có vốn nhà nước

• Tăng cường hiệu quả sản xuất: Chuyển đổi số giúp tối ưu hóa quy trình sản xuất thông qua việc sử dụng công nghệ tự động hóa, giảm thiểu lỗi và tăng năng suất.
• Quản lý dữ liệu: Việc áp dụng các hệ thống quản lý thông minh cho phép thu thập và phân tích dữ liệu lớn, từ đó đưa ra quyết định chính xác hơn và kịp thời hơn.
• Cải thiện trải nghiệm khách hàng: Sử dụng công nghệ số để tạo ra các kênh giao tiếp hiệu quả với khách hàng, từ đó cải thiện dịch vụ và thu hút khách hàng mới.
• Tăng cường tính bền vững: Chuyển đổi số cho phép doanh nghiệp theo dõi và giảm thiểu lãng phí, tiết kiệm năng lượng, và từ đó nâng cao hiệu quả bền vững trong sản xuất.

Ví dụ cụ thể

• Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN):

• • Ứng dụng: EVN đã áp dụng công nghệ IoT và dữ liệu lớn để cải thiện quản lý lưới điện và giảm thiểu sự cố. Hệ thống giám sát từ xa cho phép theo dõi tình trạng hoạt động của các thiết bị, từ đó phát hiện và khắc phục sự cố kịp thời, tối ưu hóa quy trình bảo trì.
  • Kết quả: Nhờ vào chuyển đổi số, EVN đã giảm thiểu thời gian ngừng hoạt động và nâng cao độ tin cậy trong cung cấp điện .

• Tập đoàn Hóa chất Việt Nam (Vinachem):

• • Ứng dụng: Vinachem đã triển khai hệ thống quản lý sản xuất thông minh (MES) để theo dõi quy trình sản xuất theo thời gian thực. Hệ thống này cho phép tự động hóa việc thu thập dữ liệu từ các máy móc, giúp giảm thiểu thời gian xử lý và nâng cao hiệu quả sản xuất.
  • Kết quả: Việc ứng dụng MES đã giúp Vinachem nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm, đồng thời giảm chi phí sản xuất .

• Tổng Công ty Thép Việt Nam (VNSTEEL):

• • Ứng dụng: VNSTEEL đã triển khai hệ thống quản lý chuỗi cung ứng (SCM) tích hợp để tối ưu hóa quy trình sản xuất và phân phối. Hệ thống này cho phép theo dõi đơn hàng và tồn kho, từ đó cải thiện khả năng đáp ứng nhu cầu thị trường.
  • Kết quả: Sau khi áp dụng chuyển đổi số, VNSTEEL đã cải thiện đáng kể khả năng quản lý tồn kho và giảm thiểu thời gian giao hàng .

Tài liệu tham khảo

• Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN). (2022). “EVN: Đẩy mạnh chuyển đổi số trong quản lý lưới điện”. Link
• Tập đoàn Hóa chất Việt Nam (Vinachem). (2021). “Vinachem nâng cao năng lực sản xuất nhờ chuyển đổi số”. Link
• Tổng Công ty Thép Việt Nam (VNSTEEL). (2023). “VNSTEEL: Chuyển đổi số trong quản lý chuỗi cung ứng”. Link

Thách thức chuyển đổi số doanh nghiệp sản xuất có vốn nhà nước

Chuyển đổi số trong doanh nghiệp sản xuất có vốn nhà nước tại Việt Nam gặp phải nhiều thách thức, ảnh hưởng đến khả năng áp dụng công nghệ mới và cải tiến quy trình sản xuất. Dưới đây là một số thách thức cùng với ví dụ cụ thể:

• Quy trình quản lý phức tạp: Doanh nghiệp nhà nước thường có quy trình quản lý phức tạp và nhiều cấp bậc, dẫn đến sự chậm trễ trong quyết định và thực hiện các sáng kiến chuyển đổi số.
• Khó khăn trong việc đổi mới văn hóa doanh nghiệp: Việc thay đổi tư duy và văn hóa tổ chức trong các doanh nghiệp nhà nước thường gặp phải sự kháng cự từ nhân viên, đặc biệt là trong những tổ chức có truyền thống lâu đời.
• Thiếu nguồn lực tài chính và nhân sự: Nhiều doanh nghiệp nhà nước thiếu ngân sách và nhân sự có kỹ năng để triển khai các dự án chuyển đổi số, dẫn đến việc không đủ khả năng đầu tư vào công nghệ mới.
• Quy định pháp lý và chính sách: Các quy định pháp lý và chính sách của Nhà nước có thể hạn chế khả năng linh hoạt trong việc áp dụng các giải pháp công nghệ mới.
• Thiếu chiến lược rõ ràng: Nhiều doanh nghiệp nhà nước không có chiến lược chuyển đổi số rõ ràng, dẫn đến việc thực hiện không đồng bộ và thiếu hiệu quả.

Ví dụ cụ thể:

• Tập đoàn Hóa chất Việt Nam (Vinachem): Trong quá trình chuyển đổi số, Vinachem phải đối mặt với thách thức về quy trình quản lý phức tạp và khó khăn trong việc cải cách văn hóa tổ chức. Mặc dù đã đầu tư vào công nghệ số để cải thiện quy trình sản xuất và quản lý, nhưng việc áp dụng công nghệ mới vẫn gặp phải sự kháng cự từ một số bộ phận nhân viên, dẫn đến việc không tận dụng được hiệu quả tối đa từ công nghệ (Nguồn: VietnamNet).
• Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN): PVN đã triển khai nhiều dự án chuyển đổi số, nhưng thách thức lớn nhất của họ là thiếu nguồn lực tài chính và nhân sự có kỹ năng. Mặc dù có tiềm năng lớn trong việc áp dụng công nghệ mới, nhưng ngân sách hạn chế và đội ngũ nhân viên chưa được đào tạo đầy đủ đã làm chậm tiến độ chuyển đổi (Nguồn: PetroTimes).
• Công ty TNHH Một thành viên Thủy sản Bình An: Doanh nghiệp này đã nỗ lực áp dụng công nghệ số vào quy trình sản xuất, nhưng gặp khó khăn do quy định pháp lý và chính sách trong ngành thủy sản. Các quy định về an toàn thực phẩm và bảo vệ môi trường gây khó khăn cho việc nhanh chóng áp dụng công nghệ mới (Nguồn: Thủy sản Việt Nam).

Những thách thức này cho thấy việc chuyển đổi số trong doanh nghiệp sản xuất có vốn nhà nước không chỉ liên quan đến công nghệ mà còn ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố khác nhau, bao gồm quản lý, văn hóa doanh nghiệp và chính sách pháp lý.

Giải pháp chuyển đổi số doanh nghiệp sản xuất có vốn nhà nước

Dưới đây là các giải pháp chuyển đổi số cho doanh nghiệp sản xuất có vốn nhà nước, cùng với các ví dụ cụ thể:

Giải pháp chuyển đổi số

• Xây dựng chiến lược chuyển đổi số rõ ràng: Doanh nghiệp nhất thiết phải xây dựng chiến lược chuyển đổi số, làm rõ ưu tiên và lộ trình chuyển đổi số để định hướng cho các hoạt động chuyển đổi số cụ thể. Việc lựa chọn Khung chuyển đổi số cũng như có kế hoạch chuyển đổi số giúp doanh nghiệp nắm rõ mục tiêu từng giai đoạn để có kỳ vọng và nỗ lực phù hợp để đạt đến kết quả.
• Tái cơ cấu tổ chức: Đánh giá và điều chỉnh cấu trúc tổ chức để phù hợp với xu hướng số hóa. Việc này bao gồm việc thiết lập các phòng ban chuyên trách về chuyển đổi số và khuyến khích việc trao đổi thông tin giữa các bộ phận.
• Ứng dụng KPI trong quản lý: Xây dựng các chỉ số hiệu suất chính (KPI) để đánh giá hiệu quả hoạt động của từng bộ phận và cá nhân. Việc áp dụng KPI giúp các doanh nghiệp theo dõi tiến độ thực hiện các mục tiêu và điều chỉnh kịp thời.
• Triển khai phần mềm ERP: Sử dụng hệ thống quản lý nguồn lực doanh nghiệp (ERP) để tích hợp và tối ưu hóa các quy trình kinh doanh, từ quản lý tài chính đến sản xuất và nhân sự. Điều này giúp doanh nghiệp có cái nhìn tổng quan về hoạt động và ra quyết định nhanh chóng.
• Triển khai phần mềm quản lý sản xuất (MES): Sử dụng phần mềm MES để giám sát và điều phối các hoạt động sản xuất theo thời gian thực, từ đó cải thiện hiệu suất và giảm lãng phí.
• Tối ưu hóa và tự động hóa quy trình sản xuất: Áp dụng công nghệ tự động hóa như robot công nghiệp để thay thế công việc thủ công, giúp tăng năng suất và chất lượng sản phẩm.
• Sử dụng IoT trong quản lý thiết bị: Triển khai các cảm biến IoT để theo dõi trạng thái của thiết bị và máy móc trong nhà máy, giúp phát hiện sớm sự cố và thực hiện bảo trì dự đoán.
• Phân tích dữ liệu lớn (Big Data): Thu thập và phân tích dữ liệu từ nhiều nguồn khác nhau để đưa ra quyết định chiến lược. Sử dụng công cụ phân tích dữ liệu để phát hiện các xu hướng và tối ưu hóa quy trình sản xuất.
• Cải tiến quy trình quản lý chuỗi cung ứng: Ứng dụng công nghệ số trong quản lý chuỗi cung ứng để theo dõi và tối ưu hóa quy trình từ nguyên liệu đầu vào đến sản phẩm đầu ra, giúp giảm chi phí và tăng tính cạnh tranh.

Ví dụ cụ thể

• Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN): Tập đoàn này đã triển khai hệ thống ERP và phần mềm quản lý sản xuất để tối ưu hóa quy trình sản xuất và quản lý chuỗi cung ứng. Nhờ vào việc ứng dụng công nghệ số, PVN đã cải thiện được khả năng quản lý và tối ưu hóa tài nguyên, nâng cao hiệu quả hoạt động.
  Nguồn: PVN – Hệ thống ERP
• Tổng công ty Thép Việt Nam (VNSTEEL): VNSTEEL đã áp dụng công nghệ IoT và phân tích dữ liệu lớn để giám sát tình trạng máy móc trong quá trình sản xuất. Công ty đã sử dụng các cảm biến IoT để thu thập dữ liệu về hoạt động của thiết bị và máy móc, từ đó phát hiện sớm các vấn đề và tối ưu hóa quy trình sản xuất.
  Nguồn: VNSTEEL – Chuyển đổi số trong sản xuất
• Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN): EVN đã triển khai phần mềm MES và sử dụng robot tự động hóa trong một số quy trình sản xuất điện. Việc này không chỉ giúp tăng cường hiệu suất sản xuất mà còn giảm thiểu sự cố và nâng cao an toàn trong vận hành.
  Nguồn: EVN – Ứng dụng công nghệ số

Những giải pháp và ví dụ trên cho thấy sự cần thiết và hiệu quả của chuyển đổi số đối với các doanh nghiệp sản xuất có vốn nhà nước tại Việt Nam, giúp họ tối ưu hóa quy trình, nâng cao năng lực cạnh tranh và đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của thị trường.

Để được tư vấn trực tiếp về Chuyển đổi số, vui lòng liên hệ:

Dịch vụ Tư vấn Chuyển đổi số

Hotline/Zalo: 0886595688

Email: ocd@ocd.vn