Chiến lược khác biệt hóa là gì? Các loại chiến lược phổ biến

Last updated on 16 December, 2024

Nếu một công ty chỉ cạnh tranh dựa trên giá, họ sẽ dễ rơi vào vòng xoáy giảm giá và không có đủ biên lợi nhuận để phát triển. Chiến lược khác biệt hóa giúp công ty thoát khỏi cuộc chiến giá cả và tập trung vào các yếu tố khác như chất lượng, tính năng hoặc dịch vụ. Chiến lược này không chỉ giúp công ty thu hút khách hàng mà còn tạo ra những cơ hội phát triển bền vững và tăng trưởng lâu dài. Cùng OCD tìm hiểu sâu hơn về chủ đề này trong bài viết dưới đây nhé!

Chiến lược khác biệt hóa là gì?

Khái niệm chiến lược khác biệt hóa

Chiến lược khác biệt hóa (Differentiation Strategy) là một cách tiếp cận nhằm làm cho doanh nghiệp của bạn trở nên độc đáo và khác biệt so với phần còn lại của thị trường. Mục tiêu chính của nó là gia tăng lợi thế cạnh tranh bằng cách nổi bật giữa đám đông và mang đến cho khách hàng lý do để chọn thương hiệu của bạn thay vì các thương hiệu khác.

Bạn có thể nghĩ rằng các công ty sẽ tập trung vào điều này, nhưng thay vào đó, họ lại thường áp dụng một chiến lược chung chung.

Định nghĩa này gắn liền với sự cạnh tranh trong kinh doanh. Giáo sư huyền thoại của Trường Kinh doanh Harvard, Michael Porter đã định nghĩa đây là cuộc đấu tranh để đạt được một vị thế độc nhất và có lợi nhuận trên thị trường.

Có hai loại chiến lược khác biệt hóa chính mà doanh nghiệp có thể thực hiện: chiến lược khác biệt hóa toàn diện và tập trung.

Chiến lược khác biệt hóa toàn diện

Nó bao gồm việc xây dựng một thương hiệu hoặc doanh nghiệp khác biệt theo một cách nào đó so với đối thủ cạnh tranh. Chiến lược này được áp dụng trong toàn ngành và nhắm đến một phạm vi lớn người tiêu dùng.

Chiến lược khác biệt hóa tập trung

Đây là chiến lược yêu cầu doanh nghiệp cung cấp những tính năng độc đáo cho sản phẩm hoặc dịch vụ, nhằm đáp ứng nhu cầu của một thị trường ngách hoặc một phân khúc hẹp.

Tại sao rất nhiều công ty gặp khó khăn trong việc tạo sự khác biệt?

Nguyên nhân khiến nhiều công ty thiếu sự khác biệt về thương hiệu và sản phẩm chính là sự giống nhau. Sự giống nhau là kết quả tổng hợp của việc các công ty quá tương đồng trong các sản phẩm/dịch vụ mà họ cung cấp, kém khác biệt trong việc xây dựng thương hiệu và không rõ ràng trong các chiến dịch truyền thông.

Ngôn ngữ họ sử dụng thì nhạt nhòa, sản phẩm họ cung cấp không khác biệt so với những sản phẩm khác, và thông điệp marketing cũng giống hệt đối thủ cạnh tranh.

Nếu bạn truy cập vào các trang web của những công ty đối thủ, bạn sẽ thấy hầu hết đều không đưa ra được sự khác biệt đáng kể. Những điều giống nhau gần như là giống nhau. Chiến lược khác biệt hóa của họ hoặc là thiếu hiệu quả, hoặc hoàn toàn không tồn tại. Mặc dù bản thân các công ty tự cho rằng mình là độc nhất và giới thiệu sản phẩm/dịch vụ cho khách hàng một cách đầy tự hào, nhưng thực tế hoàn toàn trái ngược.

6 loại chiến lược khác biệt hóa phổ biến

Khác biệt hóa trong sản phẩm

Khác biệt hóa trong sản phẩm là loại chiến lược rõ ràng và dễ nhận biết nhất. Khách hàng thường phân biệt sản phẩm dựa trên bao bì bên ngoài và công dụng, tính năng vật lý.

Các tổ chức sử dụng chiến lược này để tạo ra thiết kế sản phẩm độc đáo. Một số cách phổ biến để tạo sự khác biệt cho sản phẩm bao gồm:

• Tạo ra các tính năng đặc biệt của sản phẩm
• Thiết kế độc đáo và sáng tạo
• Hiệu suất và hiệu quả vượt trội
• Sử dụng ý kiến của người tiêu dùng để phát triển sản phẩm (Có thể áp dụng phương pháp Tư duy thiết kế)

Chiến lược này phổ biến trong thị trường B2C, nơi các công ty nhắm đến đối tượng là người dùng cuối. Tuy nhiên, nó có thể được áp dụng hiệu quả trong thị trường B2B.

Ví dụ: Coca-Cola đã xây dựng một thương hiệu với đồ uống có hương vị đặc trưng. Mặc dù có rất nhiều loại nước giải khát cola khác trên thị trường, nhưng hương vị của Coca-Cola vẫn dễ dàng được phân biệt với phần còn lại.

Khác biệt hóa trong dịch vụ

Hiểu đơn giản, chiến lược khác biệt hóa dịch vụ nghĩa là tạo ra một phong cách phục vụ khách hàng độc đáo.

Mọi công ty đều có khẩu hiệu riêng liên quan đến việc “phục vụ khách hàng.” Vậy điều gì làm cho cách phục vụ này khác biệt? Dịch vụ khách hàng đã phát triển vô cùng mạnh mẽ. Hiện tại, ngoài việc mua một sản phẩm chất lượng, mọi người muốn nhận được dịch vụ hoàn hảo, không có thời gian chờ đợi.

Nhiều yếu tố liên quan đến việc phục vụ khách hàng bao gồm quy trình xử lý đơn hàng, phương pháp cung cấp dịch vụ,…

McDonald’s là ví dụ hoàn hảo cho chiến lược khác biệt hóa trong dịch vụ. Ngoại trừ một vài trường hợp ngoại lệ, họ phục vụ theo cách giống nhau ở mọi cửa hàng. Điểm khác biệt dịch vụ của McDonald’s chính là “chất lượng đồng nhất.” Dù bạn ở New York hay Bangalore, hương vị và cách trình bày món ăn đều giống nhau. Ví dụ, khoai tây chiên của họ luôn có cùng lượng muối, kích cỡ và được phục vụ tươi mới ở mọi nơi.

Khác biệt hóa trong phân phối

Chiến lược này cho phép các công ty tạo sự khác biệt so với các đối thủ cạnh tranh thông qua hệ thống phân phối. Với chiến lược này, các công ty có thể xây dựng kênh phân phối riêng và sản xuất sản phẩm để cung cấp cho đại lý, nhà phân phối và nhà bán lẻ.

Một công ty tập trung vào khác biệt hóa phân phối cũng cần chú ý đến chuỗi cung ứng. Điều này giúp duy trì kênh phân phối tiêu chuẩn để tạo lợi thế cạnh tranh.

Ví dụ, Amazon đã đạt được sự phát triển vượt bậc nhờ chiến lược khác biệt hóa phân phối. Thay vì mở các cửa hàng offline, Amazon tập trung vào dịch vụ giao hàng trong ngày thông qua hệ thống vận chuyển riêng. Chính điều này đã giúp Amazon vươn lên trở thành một trong những công ty có giá trị nhất thế giới.

Khác biệt hóa trong mối quan hệ

Khác biệt hóa trong mối quan hệ là chiến lược tập trung vào việc xây dựng và duy trì mối quan hệ bền vững, đặc biệt giữa doanh nghiệp và khách hàng, nhân viên, đối tác hoặc các bên liên quan khác. Mục tiêu chính là tạo ra kết nối cảm xúc và sự trung thành lâu dài thay vì chỉ cạnh tranh dựa trên sản phẩm, dịch vụ hoặc giá cả.

Ví dụ, Starbucks khác biệt hóa qua mối quan hệ bằng cách cá nhân hóa trải nghiệm như ghi tên khách hàng lên ly cà phê, ghi nhớ thói quen gọi món, và duy trì sự gắn kết qua chương trình Starbucks Rewards. Điều này tạo cho khách hàng cảm giác “được trân trọng” và “thuộc về một cộng đồng”.

Khác biệt hóa trong giá cả

Chiến lược này đề cập đến việc áp dụng các mức giá khác nhau cho cùng một sản phẩm. Các công ty sử dụng kỹ năng lập kế hoạch chiến lược này để nhắm đến nhiều thị trường rộng lớn hơn, đồng thời điều chỉnh giá dựa trên sở thích và mức độ sẵn sàng chi tiêu của khách hàng.

Đây là cách tuyệt vời để thâm nhập sâu hơn vào thị trường và tăng doanh thu cho công ty.

Ví dụ, VietJet Air là một trong những hãng hàng không đầu tiên tại Việt Nam áp dụng mô hình giá vé thấp với mục tiêu phục vụ những hành khách có thu nhập thấp và trung bình. Hãng thường xuyên cung cấp các chương trình khuyến mãi giá rẻ như “Vé 0 đồng” vào các dịp đặc biệt hoặc trong các đợt bán vé online. Đây là một chiến lược phổ biến để thúc đẩy hành khách đặt vé sớm và gia tăng doanh thu qua các dịch vụ bổ sung.

Khác biệt hóa trong thương hiệu

Khác biệt hóa trong thương hiệu là sự kết hợp của nhiều chiến lược khác biệt hóa.

Điều này đòi hỏi sự đổi mới để xây dựng một hình ảnh thương hiệu uy tín. Một công ty cần làm chủ tất cả các khía cạnh như chất lượng sản phẩm, dịch vụ khách hàng và quan hệ khách hàng để xây dựng một hình ảnh thương hiệu khác biệt và độc đáo.

Ví dụ, Apple xây dựng hình ảnh thương hiệu gắn liền với sự sáng tạo, phong cách tinh tế, và trải nghiệm cao cấp. Họ đã:

• Thiết kế sản phẩm tối giản, sang trọng, dễ nhận diện (ví dụ: iPhone, MacBook).
• Truyền tải thông điệp “Think Different” (Nghĩ khác biệt) để khẳng định sự sáng tạo và đổi mới không ngừng.
• Mang lại trải nghiệm khách hàng cao cấp từ giao diện sản phẩm đến dịch vụ sau bán hàng.

Kết quả hiện tại đã chứng minh Apple không chỉ là một công ty công nghệ mà còn là biểu tượng của phong cách sống.

Cách triển khai chiến lược khác biệt hóa

Các doanh nghiệp muốn xây dựng chiến lược khác biệt hóa sẽ cần phải sản xuất hoặc thiết kế các sản phẩm hoặc dịch vụ cực kỳ độc đáo và nổi bật, tạo ra giá trị gia tăng cho người tiêu dùng. Có nhiều cách để một tổ chức tạo ra lợi thế cạnh tranh dựa trên sự khác biệt cho một sản phẩm cụ thể hoặc cho cả công ty. Dưới đây là một số bước thông thường:

Bước 1: Xác định điều bạn muốn nổi bật

Bạn cần đánh giá những yếu tố quan trọng đối với bạn và doanh nghiệp của bạn, cũng như các lĩnh vực mà tổ chức của bạn đã và đang thành công. Từ đó, bạn có thể thu hẹp phạm vi một số yếu tố khác biệt cho khách hàng của mình. Hãy ghi lại những điểm mạnh và điểm yếu của thương hiệu hoặc các sản phẩm cụ thể.

Bước 2: Nghiên cứu đối tượng khách hàng mục tiêu

Nghiên cứu sẽ giúp bạn điều chỉnh các sản phẩm và dịch vụ của doanh nghiệp phù hợp với mong muốn và nhu cầu của khách hàng hiện tại và tiềm năng. Điều này cũng sẽ giúp bạn lựa chọn các yếu tố khác biệt để làm cho doanh nghiệp của bạn hấp dẫn hơn trong mắt khách hàng. Ví dụ, bạn có thể gửi một cuộc khảo sát đến những người mua sản phẩm hoặc sử dụng dịch vụ của bạn và thu thập dữ liệu để có cái nhìn chính xác về những gì họ đang tìm kiếm.

Bước 3: Phát triển các yếu tố khác biệt

Bước này rất quan trọng để bạn có thể tìm ra những yếu tố làm cho thương hiệu hoặc sản phẩm của bạn khác biệt. Mỗi yếu tố khác biệt có thể rộng lớn ban đầu, vì vậy bạn có thể thử ghi lại các yếu tố khác biệt của mình và sau đó tạo ra các phân mục nhỏ hơn để làm chúng cụ thể hơn. Dưới đây là một số yếu tố khác biệt phổ biến:

• Giá cả
• Hình ảnh hoặc danh tiếng
• Mối quan hệ
• Dịch vụ
• Sản phẩm
• Phân phối

Bước 4: Kể câu chuyện của bạn

Khi bạn kể câu chuyện độc đáo của doanh nghiệp mình, điều đó có thể tự động giúp nổi bật chiến lược khác biệt hóa của bạn, vì các đối thủ cạnh tranh của bạn có thể không có một câu chuyện giống như của bạn. Xác định sứ mệnh, tầm nhìn và giá trị của bạn, bạn sẽ có thể tạo ra một câu chuyện về những gì làm doanh nghiệp bạn khác biệt, từ đó biến đối tượng tiềm năng thành khách hàng thực sự.

Cách tốt nhất để kể câu chuyện của bạn đến đối tượng mục tiêu là thông qua phần tiểu sử trên website công ty của bạn. Bạn cũng có thể sử dụng các kênh mạng xã hội để duy trì sự kết nối thường xuyên với khách hàng khi muốn chia sẻ sản phẩm và dịch vụ một cách gần gũi hơn.

Bước 5: Tạo dựng hình ảnh thương hiệu

Thực hiện chiến lược của bạn và tạo dựng hình ảnh thương hiệu bằng cách đảm bảo chất lượng tốt hơn. Hãy cố gắng sáng tạo và tái định vị thương hiệu nếu cần thiết để thu hút tập khách hàng mới trong đối tượng mục tiêu của bạn.

Kết luận

Chiến lược khác biệt hóa không chỉ giúp công ty thu hút khách hàng mà còn tạo ra những cơ hội phát triển bền vững và tăng trưởng lâu dài. Tuy nhiên, để thành công, chiến lược khác biệt hóa cần phải được thực hiện một cách hợp lý, bền vững và luôn gắn liền với nhu cầu, mong muốn của khách hàng mục tiêu.

Về Công ty Tư vấn Quản lý OCD

Công ty Tư vấn Quản lý OCD (OCD Management Consulting Co.) thành lập năm 2003, là một trong những công ty tư vấn quản lý hàng đầu Việt Nam với tính chuyên nghiệp, thực tiễn và chất lượng cao. Trong hơn 20 năm qua, Công ty Tư vấn Quản lý OCD đã thực hiện thành công hàng trăm dự án tư vấn và đào tạo quản lý cho nhiều doanh nghiệp tại Việt Nam.

Dịch vụ của OCD

OCD cung cấp các dịch vụ sau:

• Tư vấn tái cơ cấu
• Tư vấn Hệ thống Quản lý
• Đào tạo Quản lý
• Nghiên cứu Thị trường
• Tư vấn Chuyển đổi số
• Tư vấn chiến lược

OCD tự hào có một đội ngũ chuyên gia tư vấn và giảng viên:

• Được đào tạo bài bản về quản trị doanh nghiệp, có bằng cấp quốc tế
• Đã học tập và làm việc ở nước ngoài
• Nắm giữ các vị trí quản lý cấp cao ở các doanh nghiệp
• Bề dày kinh nghiệm triển khai các dự án tư vấn xây dựng chiến lược phát triển và hệ thống quản lý doanh nghiệp hiện đại
• Bề dày thực hiện các chương trình đào tạo nâng cao năng lực theo hướng kết hợp giữa kiến thức quản lý quốc tế với kinh nghiệm địa phương

Ngoài ra, đội ngũ chuyên gia tư vấn của OCD luôn được khách hàng đánh giá cao về năng lực chuyên môn, khả năng giải quyết vấn đề cũng như tâm huyết với bài toán của khách hàng.

——————————-

Liên hệ với chúng tôi để được tư vấn ngay!

Thông tin chính thức về OCD được cập nhật tại website: https://ocd.vn

Fanpage chính thức của OCD vui lòng truy cập: https://facebook.com/OCDConsulting

Liên hệ nhanh Hotline/Zalo: 0886595688 hoặc gửi email đến: ocd@ocd.vn