7 ví dụ thú vị về Tư duy thiết kế trong thực tế

Last updated on 28 March, 2025

Trong bối cảnh kinh doanh ngày nay đầy tốc độ và cạnh tranh khốc liệt, việc đi trước xu hướng và đưa ra các giải pháp sáng tạo quan trọng hơn bao giờ hết. Một phương pháp đã thu hút được nhiều sự quan tâm trong những năm gần đây là Tư duy thiết kế (Design thinking). Đây là một phương pháp giải quyết vấn đề nhấn mạnh vào sự thấu cảm, thử nghiệm và lặp lại – khuyến khích cá nhân, nhóm đặt mình vào vị trí khách hàng, tạo mẫu nhanh và liên tục cải tiến dựa trên phản hồi. Dưới đây là một số ví dụ nổi bật về Tư duy thiết kế được áp dụng trong lĩnh vực kinh doanh.

Ví dụ về Tư duy thiết kế của IDEO

IDEO, được thành lập vào năm 1991 bởi David Kelley và các cộng sự, đã trở thành biểu tượng của tư duy thiết kế – một phương pháp giải quyết vấn đề lấy con người làm trung tâm. Ban đầu, IDEO đã chuyển hóa các nguyên tắc thiết kế truyền thống thành một quy trình gồm các bước: đồng cảm (empathize), xác định vấn đề (define), tạo ý tưởng (ideate), tạo mẫu thử (prototype) và kiểm tra (test). Thay vì chỉ tập trung vào khía cạnh hình thức, IDEO chú trọng đến việc thấu hiểu sâu sắc nhu cầu, hành vi và “nỗi đau” của khách hàng, từ đó đưa ra các giải pháp sáng tạo và khả thi cho nhiều lĩnh vực kinh doanh. 

​IDEO đã thực hiện nhiều dự án thành công bằng cách áp dụng Design thinking, tập trung vào việc thấu hiểu sâu sắc nhu cầu của con người và tạo ra các giải pháp đổi mới. Dưới đây là một số ví dụ tiêu biểu về cách IDEO đã ứng dụng Tư duy thiết kế:​

Máy quét MRI thân thiện với trẻ em

Nhận thấy trẻ em thường cảm thấy sợ hãi khi sử dụng máy quét MRI, IDEO đã hợp tác với GE Healthcare để thiết kế lại trải nghiệm này. Họ đã biến môi trường quét thành những cuộc phiêu lưu thú vị, giúp giảm lo lắng và tăng sự hợp tác của trẻ em trong quá trình chẩn đoán.​

Máy quét MRI thân thiện với trẻ em

Cải tiến trải nghiệm bệnh nhân tại bệnh viện

IDEO đã làm việc với Trung tâm Y tế DePaul SSM ở Saint Louis để cải thiện trải nghiệm của bệnh nhân. Bằng cách quan sát và thấu hiểu nhu cầu của bệnh nhân, họ đã đề xuất các giải pháp như thiết kế lại không gian chờ, cải tiến quy trình tiếp nhận và tăng cường giao tiếp giữa nhân viên y tế và bệnh nhân, nhằm nâng cao sự hài lòng và hiệu quả chăm sóc.

Chương trình tiết kiệm “Keep the Change” của Bank of America

IDEO đã hỗ trợ Bank of America phát triển chương trình “Keep the Change”, cho phép khách hàng tự động làm tròn các giao dịch mua sắm và chuyển phần chênh lệch vào tài khoản tiết kiệm. Chương trình này đã thu hút hơn 12 triệu khách hàng trong ba năm đầu tiên, khuyến khích việc tiết kiệm một cách dễ dàng và hiệu quả.​

Ví dụ về những dự án trên đã minh chứng cho khả năng của tư duy thiết kế trong việc giải quyết các vấn đề phức tạp, tạo ra các giải pháp sáng tạo và nâng cao trải nghiệm của con người trong nhiều lĩnh vực khác nhau.

Ví dụ về Tư duy thiết kế của Airbnb

Airbnb đã áp dụng tư duy thiết kế để giải quyết vấn đề niềm tin của khách hàng ngay từ những ngày đầu khởi nghiệp. Ban đầu, doanh thu của họ chỉ khoảng 200 đô la mỗi tuần, và một trong những nguyên nhân chính là hình ảnh đăng tải của các căn hộ không đạt chuẩn, khiến khách hàng không cảm thấy tin tưởng.

Để giải quyết vấn đề này, đội ngũ Airbnb đã đặt mình vào vị trí của khách hàng (giai đoạn Thấu cảm) và nhận ra rằng những bức ảnh kém chất lượng là rào cản lớn. Họ đã thử nghiệm (giai đoạn Prototype & Test) bằng cách thuê các nhiếp ảnh gia chuyên nghiệp để chụp ảnh căn hộ, cải thiện độ sáng, góc chụp và cách trình bày tổng thể.

Kết quả là, sau khi thay đổi, số lượt đặt phòng tăng lên đáng kể, giúp Airbnb từ bờ vực thất bại vươn lên trở thành một “kỳ lân công nghệ” với doanh thu tăng mạnh và mở rộng quy mô toàn cầu.

Ví dụ về Tư duy thiết kế của Apple

Đặt con người làm trung tâm luôn là yếu tố cốt lõi trong triết lý thiết kế của Apple và điều này vẫn được duy trì cho đến ngày nay. Trong cách tiếp cận tư duy thiết kế của Apple, họ ưu tiên đặt nhu cầu của người dùng lên trên các yêu cầu kinh doanh và giải quyết các vấn đề hàng ngày, đồng thời vẫn giữ được vẻ đẹp thẩm mỹ của các sản phẩm. Các nhóm thiết kế của Apple đánh giá cao sự sáng tạo và đổi mới, thường tổ chức các buổi động não (brainstorming) để khám phá ý tưởng mới.

Ngoài ra, họ còn kiểm tra các nguyên mẫu ban đầu và thu thập phản hồi từ người dùng thực tế. Bằng cách chú ý tỉ mỉ đến từng chi tiết từ phần mềm đến phần cứng, họ đảm bảo rằng các sản phẩm chất lượng cao được cung cấp. Họ tập trung vào việc tạo ra các giải pháp đơn giản và thân thiện với người dùng thay vì những giải pháp phức tạp.

Apple đã trở thành biểu tượng của tư duy thiết kế qua nhiều ví dụ cụ thể. Dưới đây là một số minh họa nổi bật:

Sự tập trung vào trải nghiệm người dùng

Apple luôn đặt nhu cầu của người dùng lên hàng đầu. Khi thiết kế iPhone, thay vì chỉ tập trung vào các tính năng kỹ thuật, Apple chú trọng vào trải nghiệm người dùng – từ giao diện trực quan, dễ sử dụng đến khả năng tương tác mượt mà. Họ tối giản hóa các thao tác phức tạp, tạo ra sản phẩm không chỉ mạnh mẽ về chức năng mà còn thu hút về mặt thẩm mỹ.

Tích hợp giữa phần mềm và phần cứng

Một điểm mạnh của Apple là sự kết hợp tinh tế giữa phần cứng và phần mềm. Thay vì phát triển từng phần riêng lẻ, Apple áp dụng tư duy thiết kế để tích hợp cả hai, đảm bảo rằng giao diện người dùng trên iOS hoạt động liền mạch với phần cứng được tối ưu hóa cho hiệu suất tốt nhất. Điều này tạo ra trải nghiệm độc đáo mà các sản phẩm của Apple được biết đến – từ cảm giác cầm nắm đến sự mượt mà khi thao tác.

Đổi mới qua việc liên tục cải tiến

Apple không ngừng thử nghiệm và cải tiến sản phẩm. Ví dụ, từ iPod đến iPhone và iPad, mỗi sản phẩm mới đều được ra đời dựa trên các bài học từ những sản phẩm trước đó. Quá trình thử nghiệm liên tục, thu thập phản hồi từ người dùng và tinh chỉnh từng chi tiết đã giúp Apple không chỉ duy trì chất lượng sản phẩm mà còn liên tục tạo ra các đột phá công nghệ.

Những ví dụ trên về cách Apple áp dụng tư duy thiết kế bằng việc sáng tạo trong thiết kế sản phẩm, xây dựng một văn hóa đổi mới và luôn tập trung vào khách hàng, chính là yếu tố cốt lõi đưa họ trở thành một trong những đế chế công nghệ hàng đầu thế giới.

Ví dụ về Tư duy thiết kế của IBM

Ba trụ cột trong triết lý tư duy thiết kế của IBM là kết quả lấy người dùng làm trung tâm, sự hợp tác đa ngành và quy trình lặp (loop process). Đây chính là yếu tố giúp họ nổi bật so với các công ty công nghệ khác. IBM tập trung vào việc xác định và làm rõ vấn đề cốt lõi mà họ cần giải quyết. Sau đó, họ tập hợp một nhóm đa dạng gồm các bên liên quan và người dùng để tham gia một cuộc thảo luận tư duy thiết kế kéo dài hai ngày.

Khi đã có cái nhìn toàn diện về vấn đề, họ thu hẹp phạm vi và tập trung vào những phần có tác động lớn nhất đến người dùng. Các bên liên quan và người dùng cùng tham gia vào các buổi động não để đề xuất các giải pháp sáng tạo, thường tạo ra ít nhất 100 ý tưởng. Cuối cùng, họ chọn ra ý tưởng mang lại sự cân bằng hoàn hảo giữa tính khả thi và sự đột phá.

Ví dụ về Tư duy thiết kế của Coca-cola

Coca-Cola đã áp dụng tư duy thiết kế để cải thiện nhiều khía cạnh trong hoạt động của mình. Dưới đây là một số ví dụ tiêu biểu:

Cải thiện dịch vụ nhân sự

Coca-Cola hợp tác với DesignThinkers Academy để nâng cao trải nghiệm nhân viên, coi họ như khách hàng nội bộ. Họ thực hiện:

• Thấu hiểu nhân viên: Tìm hiểu mong muốn, nhu cầu và khó khăn của họ.
• Hợp tác sáng tạo: Tổ chức các buổi làm việc chung giữa nhân viên và bộ phận nhân sự để tìm cách cải thiện dịch vụ.
• Thử nghiệm và triển khai: Tạo ra các mô hình thử nghiệm và xây dựng kế hoạch cải tiến quy trình tuyển dụng, giúp nhân viên mới hòa nhập tốt hơn.

Nhờ đó, quy trình tuyển dụng và đào tạo nhân viên trên toàn cầu trở nên hiệu quả hơn.

Nâng cao trải nghiệm người dùng trên nền tảng số

Coca-Cola Europacific Partners đã tích hợp yếu tố trải nghiệm người dùng (UX) vào các nền tảng kỹ thuật số của mình bằng cách:

• Làm việc chặt chẽ với đội ngũ phát triển: Đảm bảo yếu tố UX được tích hợp ngay từ đầu trong quy trình thiết kế sản phẩm.
• Điều chỉnh theo nhu cầu từng khu vực: Thường xuyên xem xét và tối ưu hóa các nền tảng số để phù hợp với khách hàng ở từng quốc gia.

Kết quả là các nền tảng kỹ thuật số của Coca-Cola trở nên thân thiện và dễ sử dụng hơn với khách hàng trên toàn cầu.

Chiến dịch marketing sáng tạo

Chiến dịch “Share a Coke” là một ví dụ điển hình về tư duy thiết kế trong marketing. Coca-Cola đã thay logo trên chai bằng những cái tên phổ biến để tạo sự kết nối cá nhân với khách hàng. Họ cũng:

• Khuyến khích khách hàng tương tác: Người tiêu dùng tìm chai nước có tên mình hoặc bạn bè, giúp thương hiệu trở nên gần gũi hơn.
• Tạo trải nghiệm cá nhân hóa: Cung cấp công cụ trực tuyến để khách hàng tùy chỉnh chai nước theo ý thích.

Chiến dịch này đã thành công rực rỡ, giúp Coca-Cola tăng cường sự gắn kết với khách hàng và đẩy mạnh doanh số bán hàng.

“Share a Coke” của Coca-cola

Ví dụ về Tư duy thiết kế của Uber

Các ứng dụng giao đồ ăn đã thay đổi cách chúng ta ăn uống. Ứng dụng Uber Eats kết nối mọi người với các nhà hàng trên khắp thế giới, và mỗi thành phố lại có văn hóa ẩm thực cũng như hệ sinh thái riêng biệt. Uber nhận ra rằng, để tạo ra một sản phẩm đáp ứng được nhu cầu đặc thù của từng địa phương, họ cần phải đắm mình vào cuộc sống thực tế và trải nghiệm đa dạng của nhân viên nhà hàng, đối tác giao hàng và khách hàng.

Uber Eats áp dụng tư duy thiết kế bằng cách nghiên cứu thực tế tại các thị trường khác nhau, phỏng vấn người dùng, quan sát tài xế giao hàng và gặp gỡ chủ nhà hàng. Từ đó, đội ngũ thiết kế thử nghiệm, tạo nguyên mẫu và phát triển các tính năng như “Món ăn phổ biến nhất”, liên tục cải tiến để nâng cao trải nghiệm giao đồ ăn.

Một trong những bài học quan trọng nhất được rút ra từ Uber Eats đó là sự thấu cảm đóng vai trò cốt lõi trong quy trình làm việc của họ:

“Để hiểu rõ các thị trường khác nhau và cách sản phẩm của chúng tôi phù hợp với điều kiện thực tế của từng thành phố, chúng tôi liên tục hòa mình vào những nơi khách hàng sinh sống, làm việc và ăn uống. Nếu ngồi trong văn phòng ở San Francisco hay New York, chúng tôi không thể thực sự hiểu được trải nghiệm của một người trên đường phố Bangkok hay London.” (Cựu nhà thiết kế của Uber Eats)

Ví dụ về Tư duy thiết kế của American Express

American Express là một công ty tài chính và dịch vụ thanh toán toàn cầu có trụ sở tại Mỹ, nổi tiếng với các sản phẩm thẻ tín dụng, thẻ ghi nợ và dịch vụ tài chính dành cho cá nhân và doanh nghiệp.

Một trong những ví dụ nổi bật về việc áp dụng tư duy thiết kế của American Express là tính năng Pay It Plan It – giúp khách hàng quản lý chi tiêu dễ dàng hơn. Trên thực tế, những khoản chi tiêu bất ngờ như sửa xe, chi phí y tế hoặc các giao dịch lớn trên thẻ tín dụng có thể dẫn đến lãi suất cao nếu không được thanh toán đúng hạn. Nhận thấy điều này, American Express đã hợp tác với IDEO để phát triển Pay It Plan It – một tính năng giúp khách hàng kiểm soát tài chính linh hoạt hơn.

• Pay It: Cho phép thanh toán ngay các giao dịch nhỏ dưới 100 USD trong tháng và vẫn tích lũy điểm thưởng.
• Plan It: Hỗ trợ chia nhỏ các khoản mua sắm trên 100 USD thành các khoản thanh toán cố định hàng tháng với một khoản phí nhất định nhưng không tính lãi suất.

Nghiên cứu của IDEO cho thấy nhiều người trẻ lo lắng về các khoản chi tiêu lớn và thường bỏ lỡ cơ hội nhận thưởng khi sử dụng tiền mặt hoặc thẻ ghi nợ cho các giao dịch nhỏ. Do đó, Pay It Plan It được thiết kế để giải quyết cả hai vấn đề này, giúp người dùng chủ động trong chi tiêu và lập kế hoạch tài chính hiệu quả hơn. Hiện nay, hầu hết chủ thẻ American Express đều có thể sử dụng tính năng này.

Kết luận

7 ví dụ thú vị về Tư duy thiết kế ở trên cho thấy cách các công ty hàng đầu như Apple, Airbnb, Uber, Coca-Cola, IBM,… đã ứng dụng tư duy thiết kế để tạo ra những sản phẩm và dịch vụ đột phá.

Điểm chung giữa các doanh nghiệp này là họ đặt con người làm trung tâm trong quá trình đổi mới, sử dụng sự thấu cảm để hiểu sâu sắc nhu cầu người dùng, thử nghiệm nhanh chóng và liên tục cải tiến dựa trên phản hồi thực tế. Nhờ đó, họ không chỉ nâng cao trải nghiệm khách hàng mà còn thúc đẩy tăng trưởng bền vững.

Những ví dụ này minh chứng rằng tư duy thiết kế không chỉ giới hạn về lĩnh vực thiết kế sản phẩm mà còn là một chiến lược mạnh mẽ giúp doanh nghiệp giải quyết vấn đề, tạo ra giá trị và duy trì lợi thế cạnh tranh trong thị trường đầy biến động ngày nay.

Đọc thêm: 

Tư duy ngược là gì? Áp dụng 5 bước tư duy ngược hiệu quả

6 chiếc mũ tư duy là gì? Các bước áp dụng hiệu quả

Tư duy đổi mới: Cách nhìn nhận và giải quyết vấn đề một cách sáng tạo

Về Công ty Tư vấn Quản lý OCD

Công ty Tư vấn Quản lý OCD (OCD Management Consulting Co.) thành lập năm 2003, là một trong những công ty tư vấn quản lý hàng đầu Việt Nam với tính chuyên nghiệp, thực tiễn và chất lượng cao. Trong hơn 20 năm qua, Công ty Tư vấn Quản lý OCD đã thực hiện thành công hàng trăm dự án tư vấn và đào tạo quản lý cho nhiều doanh nghiệp tại Việt Nam.

Dịch vụ của OCD

OCD cung cấp các dịch vụ sau:

• Tư vấn tái cơ cấu
• Tư vấn Hệ thống Quản lý
• Đào tạo Quản lý
• Nghiên cứu Thị trường
• Tư vấn Chuyển đổi số
• Tư vấn chiến lược

OCD tự hào có một đội ngũ chuyên gia tư vấn và giảng viên:

• Được đào tạo bài bản về quản trị doanh nghiệp, có bằng cấp quốc tế
• Đã học tập và làm việc ở nước ngoài
• Nắm giữ các vị trí quản lý cấp cao ở các doanh nghiệp
• Bề dày kinh nghiệm triển khai các dự án tư vấn xây dựng chiến lược phát triển và hệ thống quản lý doanh nghiệp hiện đại
• Bề dày thực hiện các chương trình đào tạo nâng cao năng lực theo hướng kết hợp giữa kiến thức quản lý quốc tế với kinh nghiệm địa phương

Ngoài ra, đội ngũ chuyên gia tư vấn của OCD luôn được khách hàng đánh giá cao về năng lực chuyên môn, khả năng giải quyết vấn đề cũng như tâm huyết với bài toán của khách hàng.

——————————-

Liên hệ với chúng tôi để được tư vấn ngay!

Thông tin chính thức về OCD được cập nhật tại website: https://ocd.vn

Fanpage chính thức của OCD vui lòng truy cập: https://facebook.com/OCDConsulting

Liên hệ nhanh Hotline/Zalo: 0886595688 hoặc gửi email đến: ocd@ocd.vn