Ứng dụng AR/VR trong lĩnh vực y tế

Last updated on 31 March, 2025

Thực tế tăng cường (AR) và thực tế ảo (VR) đang tạo ra những bước đột phá trong ngành y tế, từ đào tạo y khoa đến điều trị bệnh nhân. Những công nghệ này mang đến trải nghiệm trực quan, tương tác cao, giúp cải thiện hiệu quả và chất lượng chăm sóc sức khỏe.

Ứng dụng của AR/VR trong ngành Y tế:

• Đào tạo y khoa:
  • Mô phỏng phẫu thuật: Sinh viên y khoa và bác sĩ có thể thực hành các ca phẫu thuật phức tạp trong môi trường ảo, giúp họ làm quen với các kỹ thuật và quy trình phẫu thuật mà không gây rủi ro cho bệnh nhân thực tế.
  • Giải phẫu 3D: AR/VR cung cấp các mô hình 3D chi tiết về cơ thể người, cho phép người học khám phá các cơ quan, xương và mạch máu từ mọi góc độ.
  • Mô phỏng lâm sàng: Sinh viên có thể thực hành chẩn đoán và điều trị các bệnh lý khác nhau trong môi trường ảo, giúp họ phát triển kỹ năng lâm sàng và ra quyết định.
  • Giáo dục từ xa: AR/VR tạo ra môi trường học tập tương tác, giúp sinh viên và các y bác sĩ tiếp cận được các kiến thức chuyên môn từ xa một cách hiệu quả.
• Phẫu thuật:
  • Dẫn đường phẫu thuật: AR có thể hiển thị hình ảnh 3D của các cơ quan và mạch máu trực tiếp lên cơ thể bệnh nhân trong quá trình phẫu thuật, giúp phẫu thuật viên định vị chính xác các cấu trúc quan trọng.
  • Phẫu thuật từ xa: VR cho phép các bác sĩ phẫu thuật từ xa, mở ra khả năng tiếp cận dịch vụ phẫu thuật chuyên sâu cho bệnh nhân ở vùng sâu vùng xa.
  • Giảm thiểu xâm lấn: AR/VR giúp các bác sĩ thực hiện các ca phẫu thuật ít xâm lấn hơn, giảm đau và thời gian hồi phục cho bệnh nhân.
• Điều trị bệnh nhân:
  • Điều trị rối loạn tâm lý: VR được sử dụng để điều trị các chứng rối loạn lo âu, ám ảnh và PTSD bằng cách tạo ra các môi trường ảo mô phỏng các tình huống gây căng thẳng.
  • Phục hồi chức năng: AR/VR giúp bệnh nhân phục hồi chức năng sau tai biến mạch máu não, chấn thương hoặc phẫu thuật bằng cách cung cấp các bài tập tương tác và theo dõi tiến trình phục hồi.
  • Giảm đau: VR có thể được sử dụng để giảm đau cho bệnh nhân trong quá trình điều trị y tế, chẳng hạn như trong quá trình thay băng hoặc vật lý trị liệu.
• Giáo dục bệnh nhân:
  • Giải thích bệnh lý: AR/VR giúp bệnh nhân hiểu rõ hơn về bệnh tình và phương pháp điều trị của mình bằng cách cung cấp các hình ảnh và mô phỏng trực quan.
  • Hướng dẫn sử dụng thuốc: AR có thể được sử dụng để hướng dẫn bệnh nhân cách sử dụng thuốc đúng cách, chẳng hạn như cách tiêm insulin hoặc sử dụng ống hít.
  • Giảm lo lắng trước phẫu thuật: VR giúp bệnh nhân làm quen với môi trường phòng mổ và quy trình phẫu thuật, giúp giảm bớt lo lắng và căng thẳng.
• Chẩn đoán:
  • Chẩn đoán hình ảnh: AR có thể kết hợp với các thiết bị hình ảnh như MRI và CT để hiển thị hình ảnh 3D của các cơ quan và mô, giúp bác sĩ phát hiện các bất thường một cách dễ dàng hơn.
  • Hỗ trợ chẩn đoán từ xa: AR/VR giúp các bác sĩ quan sát và đánh giá tình trạng bệnh nhân từ xa, đặc biệt hữu ích trong các trường hợp bệnh nhân ở vùng sâu vùng xa hoặc trong các tình huống khẩn cấp.
  • Quan sát trực quan các dữ liệu: Thông qua AR/VR các bác sĩ có thể quan sát và nghiên cứu các dữ liệu bệnh án một cách trực quan hơn, điều này hỗ trợ việc đưa ra các chẩn đoán chính xác hơn.

Lợi ích của việc ứng dụng AR/VR trong y tế

Ứng dụng AR/VR trong y tế mang lại nhiều lợi ích quan trọng, góp phần nâng cao chất lượng chăm sóc sức khỏe và cải thiện trải nghiệm của cả bệnh nhân và nhân viên y tế:

• Nâng cao hiệu quả đào tạo y khoa:
  • Môi trường mô phỏng chân thực giúp sinh viên và bác sĩ thực hành các kỹ năng phức tạp mà không gây rủi ro cho bệnh nhân.
  • Tăng cường khả năng tiếp thu và ghi nhớ kiến thức thông qua trải nghiệm tương tác trực quan.
  • Giảm thiểu chi phí đào tạo so với phương pháp truyền thống.
• Cải thiện độ chính xác trong phẫu thuật:
  • Hỗ trợ lập kế hoạch phẫu thuật chi tiết và định vị chính xác các cấu trúc giải phẫu.
  • Giảm thiểu rủi ro và sai sót trong quá trình phẫu thuật.
  • Cho phép thực hiện các ca phẫu thuật ít xâm lấn hơn, giảm đau và thời gian hồi phục cho bệnh nhân.
• Tối ưu hóa quá trình điều trị bệnh nhân:
  • Hỗ trợ điều trị các chứng rối loạn tâm lý như lo âu, trầm cảm và PTSD.
  • Thúc đẩy quá trình phục hồi chức năng sau tai biến mạch máu não hoặc chấn thương.
  • Giảm đau và lo lắng cho bệnh nhân trong quá trình điều trị.
• Tăng cường giáo dục sức khỏe cho bệnh nhân:
  • Giúp bệnh nhân hiểu rõ hơn về bệnh tình và phương pháp điều trị.
  • Nâng cao sự tuân thủ điều trị và cải thiện kết quả sức khỏe.
  • Giảm bớt lo lắng và căng thẳng cho bệnh nhân trước các thủ thuật y tế.
• Hỗ trợ chẩn đoán chính xác và hiệu quả:
  • Cung cấp hình ảnh 3D chi tiết về các cơ quan và mô, giúp bác sĩ phát hiện các bất thường dễ dàng hơn.
  • Hỗ trợ chẩn đoán từ xa, đặc biệt hữu ích cho bệnh nhân ở vùng sâu vùng xa.
  • Quan sát trực quan các dữ liệu bệnh án, điều này hỗ trợ việc đưa ra các chẩn đoán chính xác hơn.

Rủi ro của việc ứng dụng AR/VR trong y tế

Mặc dù AR/VR mang lại nhiều lợi ích cho ngành y tế, nhưng cũng tiềm ẩn một số rủi ro cần được xem xét và giải quyết:

• Rủi ro về sức khỏe:
  • Sử dụng VR trong thời gian dài có thể gây ra các vấn đề về thị giác như mỏi mắt, khô mắt và thậm chí là các vấn đề nghiêm trọng hơn về võng mạc.
  • Một số người có thể gặp các triệu chứng như chóng mặt, buồn nôn hoặc mất phương hướng khi sử dụng VR.
  • Việc sử dụng các thiết bị AR/VR có thể gây ra các ảnh hưởng về mặt tâm lý, dễ bị nghiện thế giới ảo, không muốn đối mặt với cuộc sống thực tế.
• Rủi ro về kỹ thuật và độ chính xác:
  • Các hệ thống AR/VR có thể gặp lỗi kỹ thuật, dẫn đến sai sót trong quá trình phẫu thuật hoặc chẩn đoán.
  • Độ chính xác của các mô hình 3D và dữ liệu hình ảnh có thể không hoàn toàn chính xác, ảnh hưởng đến kết quả điều trị.
• Rủi ro về bảo mật và quyền riêng tư:
  • Dữ liệu bệnh nhân được thu thập và lưu trữ trong các hệ thống AR/VR có thể bị rò rỉ hoặc bị tấn công mạng.
  • Việc sử dụng AR/VR trong chẩn đoán từ xa có thể đặt ra các vấn đề về quyền riêng tư của bệnh nhân.
• Chi phí triển khai và bảo trì:
  • Việc triển khai các hệ thống AR/VR đòi hỏi chi phí đầu tư lớn cho thiết bị, phần mềm và đào tạo nhân viên.
  • Chi phí bảo trì và nâng cấp hệ thống cũng có thể là một gánh nặng tài chính đối với các cơ sở y tế.
• Thiếu hụt nguồn nhân lực có chuyên môn cao:
  • Việc vận hành và sử dụng các hệ thống AR/VR đòi hỏi nhân viên y tế phải có kiến thức và kỹ năng chuyên môn cao.
  • Việc đào tạo và tuyển dụng nhân viên có đủ năng lực có thể là một thách thức đối với các cơ sở y tế.
• Vấn đề về đạo đức:
  • Việc sử dụng AR/VR trong y tế có thể đặt ra các vấn đề về đạo đức, chẳng hạn như việc sử dụng dữ liệu bệnh nhân và quyền tự chủ của bệnh nhân.
  • Cần có các quy định và hướng dẫn rõ ràng để đảm bảo việc sử dụng AR/VR trong y tế được thực hiện một cách có trách nhiệm và đạo đức.

Lưu ý của việc ứng dụng AR/VR trong y tế

Việc ứng dụng AR/VR trong y tế mang lại nhiều tiềm năng, nhưng cũng cần lưu ý một số vấn đề quan trọng để đảm bảo an toàn và hiệu quả:

• Đảm bảo an toàn cho bệnh nhân:
  • Cần kiểm tra kỹ lưỡng các thiết bị và phần mềm AR/VR trước khi sử dụng cho bệnh nhân, đặc biệt là trong các ca phẫu thuật hoặc điều trị phức tạp.
  • Đảm bảo rằng các thiết bị AR/VR không gây ra bất kỳ tác dụng phụ nào cho bệnh nhân, chẳng hạn như chóng mặt, buồn nôn hoặc mỏi mắt.
  • Cần có các biện pháp phòng ngừa để bảo vệ bệnh nhân khỏi các rủi ro về an toàn thông tin và quyền riêng tư.
• Đảm bảo độ chính xác và tin cậy:
  • Cần đảm bảo rằng các mô hình 3D và dữ liệu hình ảnh được sử dụng trong AR/VR có độ chính xác cao và được cập nhật thường xuyên.
  • Cần có các quy trình kiểm tra và đánh giá chất lượng nghiêm ngặt để đảm bảo rằng các hệ thống AR/VR hoạt động hiệu quả và đáng tin cậy.
  • Cần có những chuyên gia có khả năng kiểm tra và đánh giá các hệ thống AR/VR.
• Đào tạo và nâng cao năng lực cho nhân viên y tế:
  • Cần đào tạo cho nhân viên y tế về cách sử dụng các thiết bị và phần mềm AR/VR một cách thành thạo.
  • Cần đảm bảo rằng nhân viên y tế có đủ kiến thức và kỹ năng để tận dụng tối đa lợi ích của AR/VR trong công việc của họ.
  • Cần cập nhật thường xuyên các kiến thức mới về AR/VR cho nhân viên y tế.
• Bảo vệ quyền riêng tư và bảo mật thông tin:
  • Cần có các biện pháp bảo mật mạnh mẽ để bảo vệ dữ liệu bệnh nhân khỏi bị truy cập trái phép hoặc rò rỉ.
  • Cần tuân thủ các quy định về quyền riêng tư và bảo mật thông tin y tế.
  • Cần có những quy định rõ ràng về việc sử dụng và chia sẻ dữ liệu bệnh nhân trong các hệ thống AR/VR.
• Cân nhắc chi phí và hiệu quả:
  • Cần đánh giá kỹ lưỡng chi phí đầu tư và vận hành các hệ thống AR/VR.
  • Cần đảm bảo rằng việc ứng dụng AR/VR mang lại hiệu quả thiết thực và phù hợp với nhu cầu của cơ sở y tế.
  • Cần có những nghiên cứu về hiệu quả của AR/VR trong y tế.

Một số giải pháp ứng dụng AR/VR trong y tế

Dưới đây là một số giải pháp ứng dụng AR/VR trong y tế và liên kết đến trang web của các nhà cung cấp:

• Đào tạo y khoa:
  • Osso VR:
    • Cung cấp nền tảng đào tạo phẫu thuật VR cho các bác sĩ phẫu thuật.
    • Trang web: Osso VR
  • Complete Anatomy:
    • ứng dụng giải phẫu 3D chi tiết cho sinh viên y khoa và bác sĩ.
    • Trang web: Complete Anatomy
• Phẫu thuật:
  • ImmersiveTouch:
    • Hệ thống phẫu thuật AR/VR cho phép phẫu thuật viên lập kế hoạch và thực hiện các ca phẫu thuật phức tạp.
    • Trang web: ImmersiveTouch
• Điều trị bệnh nhân:
  • AppliedVR:
    • Cung cấp các giải pháp VR để điều trị đau mãn tính, lo âu và các tình trạng sức khỏe khác.
    • Trang web: AppliedVR
  • MindMotion GO:
    • Hệ thống VR phục hồi chức năng cho bệnh nhân sau đột quỵ hoặc chấn thương não.
    • Trang web: MindMotion GO
• Giáo dục bệnh nhân:
  • Các ứng dụng AR/VR được phát triển bởi các công ty phần mềm y tế, thường được các bệnh viện và phòng khám sử dụng để giáo dục bệnh nhân về các tình trạng sức khỏe và phương pháp điều trị.
• Chẩn đoán:
  • Các hệ thống AR/VR được tích hợp với thiết bị hình ảnh y tế (MRI, CT) để hỗ trợ bác sĩ chẩn đoán bệnh.
  • Các công ty như Philips và Siemens Healthineers đang phát triển các giải pháp AR/VR cho chẩn đoán hình ảnh.

Lưu ý:

• Thị trường AR/VR trong y tế đang phát triển nhanh chóng, vì vậy có thể có nhiều nhà cung cấp và giải pháp khác.
• Khi lựa chọn giải pháp AR/VR, cần xem xét các yếu tố như độ chính xác, độ tin cậy, tính bảo mật và chi phí.

AR/VR đang mở ra những tiềm năng to lớn cho ngành y tế, mang đến những phương pháp đào tạo, điều trị và chăm sóc sức khỏe tiên tiến. Với sự phát triển không ngừng của công nghệ, AR/VR sẽ tiếp tục đóng vai trò quan trọng trong việc cải thiện chất lượng cuộc sống của con người.