Phong cách Lãnh đạo Dân chủ: Cách ứng dụng hiệu quả và Ví dụ cụ thể

Last updated on 2 December, 2024

Lãnh đạo dân chủ, hay còn gọi là lãnh đạo tham gia, là một trong những phong cách lãnh đạo hiệu quả nhất. Cái tên này bắt nguồn từ chữ “dân chủ” – “do người dân điều hành”.

Các nhà lãnh đạo dân chủ luôn chào đón và coi trọng ý kiến đóng góp của mọi người, dựa vào sự tham gia của cả nhóm và tạo điều kiện cho các thành viên thảo luận sôi nổi để cùng đi đến quyết định cuối cùng.

Hãy cùng tìm hiểu những đặc điểm nổi bật của nhà lãnh đạo dân chủ, ví dụ thực tế về phong cách lãnh đạo này và cách nhận biết phong cách lãnh đạo của chính bạn.

Đặc điểm của Phong cách lãnh đạo dân chủ

Có rất nhiều kiểu lãnh đạo, mỗi kiểu đều có những điểm khác biệt rõ rệt. Phong cách lãnh đạo dân chủ phù hợp nhất với những ai muốn đội ngũ của mình cùng tham gia giải quyết vấn đề và đưa ra quyết định.

Với phương pháp này, mục tiêu chính của người lãnh đạo là thúc đẩy sự gắn kết của nhân viên với vai trò của họ và với công ty – những người tích cực tham gia vào cả hai phần này thường có xu hướng gắn bó lâu dài hơn.

Bạn có thể đang sở hữu phong cách lãnh đạo dân chủ nếu:

Khuyến khích sự sáng tạo và hợp tác

Lãnh đạo dân chủ luôn tìm kiếm nhiều góc nhìn đa dạng và coi trọng dòng chảy tự do của ý tưởng. Kết quả là, sự đổi mới và sáng tạo thường cao hơn trong các nhóm có những nhà lãnh đạo như vậy. Những người có phong cách này thường tạo cơ hội để hợp tác, tạo điều kiện cho các buổi động não hoặc lấy ý kiến ​​đóng góp từ mỗi thành viên trong nhóm trước khi đưa ra quyết định.

Thường xuyên xin phản hồi

Lãnh đạo dân chủ luôn đề cao việc xin phản hồi và đánh giá cao ý kiến ​​của người khác. Họ có thể xin phản hồi về một vấn đề gì đó một cách cởi mở hoặc thử nghiệm ý tưởng với nhóm bằng cách giải thích giải pháp của mình cho một vấn đề, sau đó hỏi xem nhóm nghĩ gì.

Duy trì tinh thần đồng đội

Bởi vì họ ưu tiên sự hợp tác, các nhà lãnh đạo theo phong cách này thường coi trọng tinh thần làm việc nhóm và sẽ tích cực tìm cách hướng dẫn và hỗ trợ nhóm của mình cũng như khơi dậy tinh thần này ở những người khác. Các nhà lãnh đạo theo phong cách này có thể kiểm tra với các thành viên trong nhóm để đảm bảo rằng không có gì cản trở họ hoàn thành công việc và sẽ cung cấp hướng dẫn cũng như hỗ trợ trong suốt thời gian thực hiện dự án.

Ưu tiên sự linh hoạt

Các nhà lãnh đạo với phương pháp tiếp cận này cho phép nhóm của họ thực hiện công việc theo cách của họ. Điều này có thể được thực hiện bằng cách ủy quyền quyết định cho nhóm của họ hoặc tin tưởng giao phó cho họ phụ trách trong những tình huống nhất định. Mặc dù những nhà lãnh đạo này cho phép người khác lựa chọn những điều nhất định, nhưng họ vẫn phải chịu trách nhiệm về kết quả của nhóm, vì vậy họ có thể thiết lập các thông số hoặc yêu cầu nhất định để đảm bảo mọi người luôn đi đúng hướng.

Coi trọng tính minh bạch và giao tiếp

Các nhà lãnh đạo dân chủ luôn giữ cho các kênh giao tiếp cởi mở và chia sẻ thông tin với nhóm của họ. Điều này thiết lập một nền tảng tin tưởng vững chắc, củng cố văn hóa chung. Các nhà lãnh đạo theo phong cách này có thể chia sẻ với nhóm của họ về các dự án mới thú vị và yêu cầu tình nguyện viên trước khi giao nhiệm vụ.

Ưu điểm của Phong cách lãnh đạo dân chủ

Dưới đây là một số lợi ích phổ biến nhất của phong cách lãnh đạo dân chủ:

Nâng cao sự hài lòng và cam kết trong công việc

Khi nhân viên cảm thấy mình được tham gia vào quá trình đưa ra quyết định, họ thường cảm thấy được coi trọng hơn. Sự coi trọng này có thể dẫn đến năng suất làm việc cao hơn và lòng trung thành với công ty, từ đó giảm tỷ lệ nhân viên nghỉ việc.

Thúc đẩy sự đổi mới

Thảo luận cởi mở khuyến khích sự sáng tạo và đổi mới. Càng nhiều người chia sẻ ý tưởng mới, các quy trình hiện có càng có nhiều cơ hội được cải thiện và cập nhật.

Tạo ra nhiều giải pháp hơn

Khi quá trình ra quyết định đòi hỏi sự hợp tác và nhiều ý kiến ​​đóng góp, cuộc thảo luận sẽ bao quát nhiều giải pháp khả thi hơn. Nhóm có thể phân tích nhiều khía cạnh của một dự án cụ thể và tìm ra giải pháp giải quyết tốt hơn nhu cầu của tổ chức.

Giảm tỷ lệ vắng mặt

Nhân viên tìm thấy sự hài lòng trong công việc thường ít khi vắng mặt hơn. Khi cảm thấy được coi trọng, họ có nhiều khả năng cam kết với thời hạn, thậm chí là làm thêm giờ để hoàn thành dự án và giúp nhóm và công ty thành công.

Tăng cường sự gắn kết trong nhóm

Việc cho phép mọi người tham gia vào quá trình ra quyết định có thể giúp củng cố tầm nhìn của công ty. Mọi người đều là một phần của quyết định chung và hiểu rõ động lực đằng sau quyết định đó. Họ biết rằng họ đang hướng tới một mục tiêu chung, từ đó thúc đẩy sự gắn kết trong nhóm.

Xây dựng niềm tin giữa các thành viên

Khi nhân viên và quản lý có quyền ra quyết định bình đẳng và tiếp cận thông tin như nhau, điều đó làm tăng cảm giác tin tưởng lẫn nhau. Mỗi thành viên trong nhóm đều biết động cơ đằng sau quyết định của người lãnh đạo và không cần phải nghi ngờ.

Nhược điểm của Phong cách lãnh đạo dân chủ

Bên cạnh những ưu điểm, lãnh đạo dân chủ cũng có thể có một số hạn chế sau:

Quá trình ra quyết định chậm

Việc thu thập ý kiến ​​đóng góp của tất cả mọi người có thể gây khó khăn cho việc đưa ra quyết định nhanh chóng. Thời gian cần thiết để tổ chức các cuộc họp và thảo luận có thể gây bất lợi cho doanh nghiệp khi cần quyết định nhanh hoặc liên quan đến thời hạn.

Hiệu suất làm việc có thể giảm sút

Một số nhân viên kém hiệu quả hơn khi làm việc dưới sự lãnh đạo dân chủ vì họ không thích tự đưa ra quyết định. Họ cũng có thể có ấn tượng rằng họ làm việc nhiều hơn nhà lãnh đạo.

Người lãnh đạo có thể cảm thấy quá tải

Các nhà lãnh đạo có thể thấy phong cách lãnh đạo này đòi hỏi nhiều thời gian và công sức hơn khi cần sự đồng thuận của cả nhóm. Lượng công việc bổ sung này có thể dẫn đến việc bỏ lỡ thời hạn và gây kiệt sức cho nhà lãnh đạo.

Cách áp dụng phong cách lãnh đạo dân chủ

Dưới đây là một vài mẹo để bạn có thể áp dụng phong cách lãnh đạo dân chủ trong công ty của mình:

Xác định xem đây có phải là cách tiếp cận phù hợp hay không

Mặc dù phong cách lãnh đạo dân chủ có thể mang lại nhiều lợi ích cho nhóm của bạn, nhưng không phải nhóm hay dự án nào cũng phù hợp với phong cách lãnh đạo này. Tốt nhất bạn nên dành thời gian trước khi bắt đầu mỗi dự án mới để xem xét cách tiếp cận nào sẽ phù hợp nhất với bạn và nhóm của bạn.

Cung cấp chương trình đào tạo

Đảm bảo rằng mỗi thành viên trong nhóm đều hiểu cách thức trình bày ý kiến ​​của mình và cách lắng nghe ý kiến ​​của người khác một cách mang tính xây dựng cho nhóm. Thảo luận về các quy tắc cơ bản cho việc thảo luận cởi mở trước khi bắt đầu và đảm bảo hỏi xem có ai có thắc mắc gì hay không.

Khuyến khích sự tham gia

Phong cách lãnh đạo này phụ thuộc vào sự tham gia của mỗi thành viên trong nhóm, vì vậy hãy đảm bảo rằng mọi người đều cảm thấy thoải mái với quy trình này. Điều quan trọng nữa là phải cho mọi người biết rằng ý kiến ​​của họ đều được hoan nghênh, ngay cả khi họ không đồng ý với các thành viên khác trong nhóm hoặc muốn bày tỏ quan điểm mới.

Ví dụ về Lãnh đạo Dân chủ

Ông Muhtar Kent đã nắm quyền lãnh đạo Coca-Cola trong một thập kỷ với tư cách là Chủ tịch và Giám đốc điều hành, đạt được những gì mà một số người có thể gọi là câu chuyện “từ nghèo khó đến giàu có”. Ông bắt đầu là một nhân viên bán hàng lưu động cho Coca-Cola tại Thổ Nhĩ Kỳ vào năm 1978, trước khi thăng tiến trong ba thập kỷ tiếp theo. Ông Kent nhận ra tầm quan trọng của sự thay đổi; khi ông từ chức vào năm 2017, ông đã chỉ ra sự gia tăng của người tiêu dùng trẻ tuổi và dân số toàn cầu già hóa là một nhu cầu cho một cách tiếp cận mới đối với thương hiệu mang tính biểu tượng này.

Các nhà lãnh đạo dân chủ như ông Kent coi trọng việc xây dựng mối quan hệ, sự đa dạng và tính bao hàm. Họ hiểu tại sao tinh thần đồng đội là cần thiết cho thành công chung; các quan điểm khác nhau thách thức hiện trạng và những ý tưởng mới sẽ được hình thành.

Một ví dụ rõ ràng là việc tập trung vào tuyển dụng toàn cầu. Nó đã mang lại kiến ​​thức rộng rãi cho Coca-Cola khi tuyển dụng để phù hợp với đối tượng toàn cầu của mình. Không có tư duy biệt lập đối với các nhà lãnh đạo dân chủ, những người biết cách phát huy hết khả năng của mọi người xung quanh.

Ngoài việc là một nhà lãnh đạo dân chủ, ông Kent còn ưu tiên tinh thần kinh doanh. Ông được trích dẫn khi nói rằng ông thích “không hài lòng một cách có tính xây dựng”, nghĩa là ông muốn nhân viên suy nghĩ như những người chủ sở hữu, không ngừng theo đuổi sự đổi mới và những cách thức tốt hơn để hoàn thành nhiệm vụ. Mặc dù sự thay đổi không ngừng không phù hợp với mọi ngành, nhưng tư duy đổi mới luôn luôn phù hợp, và sự tập trung của ông Kent là điều mà các nhà lãnh đạo ngày nay vẫn có thể học hỏi.

——————————-