IQC là gì? Các công cụ công nghệ trong IQC

Last updated on 17 January, 2025

Trong chuỗi cung ứng sản xuất, IQC đóng vai trò then chốt, kiểm soát chặt chẽ nguyên vật liệu, linh kiện đầu vào. Bằng cách này, IQC giúp ngăn chặn các nguyên liệu kém chất lượng, đảm bảo chỉ những nguyên liệu đạt chuẩn mới được sử dụng, góp phần tạo nên sản phẩm cuối cùng hoàn hảo.

IQC là gì?

IQC là viết tắt của cụm từ Input Quality Control, có nghĩa là Kiểm soát chất lượng đầu vào.

Đây là một bộ phận quan trọng trong quy trình sản xuất của doanh nghiệp, chịu trách nhiệm kiểm tra chất lượng của tất cả nguyên vật liệu, linh kiện, bán thành phẩm… đầu vào trước khi đưa vào sản xuất.

Mục đích của IQC

• Đảm bảo tất cả nguyên vật liệu, linh kiện… đầu vào đều đạt tiêu chuẩn chất lượng đã đề ra.
• Ngăn chặn việc đưa các nguyên liệu kém chất lượng vào sản xuất, tránh gây lãng phí, ảnh hưởng đến chất lượng sản phẩm cuối cùng.
• Phát hiện sớm các sai lỗi, hư hỏng của nguyên liệu để có biện pháp xử lý kịp thời.
• Giúp doanh nghiệp tiết kiệm chi phí sản xuất bằng cách giảm thiểu tỷ lệ hàng lỗi, hàng hỏng.
• Góp phần nâng cao năng suất lao động, đảm bảo tiến độ sản xuất.
• Tạo dựng uy tín cho doanh nghiệp bằng cách cung cấp sản phẩm chất lượng cao cho khách hàng.

Các hoạt động chính của IQC

• Lập kế hoạch kiểm tra:

• • Xác định rõ ràng các tiêu chuẩn chất lượng cần kiểm tra dựa trên yêu cầu kỹ thuật, bản vẽ, quy định nội bộ hoặc tiêu chuẩn quốc tế.
  • Lựa chọn phương pháp kiểm tra phù hợp với từng loại nguyên vật liệu, linh kiện (kiểm tra bằng cảm quan, đo lường, thử nghiệm…).
  • Xây dựng kế hoạch lấy mẫu, quy định số lượng mẫu cần kiểm tra, tần suất kiểm tra… sao cho đảm bảo tính đại diện và hiệu quả.
  • Chuẩn bị đầy đủ các dụng cụ, thiết bị cần thiết cho quá trình kiểm tra.

• Tiếp nhận và xử lý nguyên vật liệu:

• • Tiếp nhận nguyên vật liệu từ nhà cung cấp, kiểm tra số lượng, tình trạng bao bì, nhãn mác…
  • Sắp xếp, phân loại nguyên vật liệu theo từng loại, lô hàng, nhà cung cấp… để thuận tiện cho việc kiểm tra và quản lý.
  • Bảo quản nguyên vật liệu đúng cách để tránh hư hỏng, biến dạng, ảnh hưởng đến chất lượng.

• Kiểm tra chất lượng:

• • Thực hiện kiểm tra chất lượng theo đúng kế hoạch đã đề ra.
  • Ghi chép đầy đủ, chính xác các thông số kỹ thuật, kết quả kiểm tra.
  • Chụp ảnh, quay video (nếu cần) để làm bằng chứng.
  • Phân loại nguyên vật liệu đạt và không đạt theo tiêu chuẩn.

• Lập báo cáo:

• • Lập báo cáo kết quả kiểm tra chi tiết, rõ ràng, chính xác.
  • Nêu rõ các thông tin về nguyên vật liệu, nhà cung cấp, phương pháp kiểm tra, kết quả kiểm tra, số lượng đạt/không đạt…
  • Đề xuất hướng xử lý đối với nguyên liệu không đạt (trả lại nhà cung cấp, yêu cầu thay thế, sửa chữa…).

• Xử lý nguyên vật liệu không đạt:

• • Phối hợp với bộ phận mua hàng để liên hệ với nhà cung cấp, yêu cầu xử lý các lô hàng không đạt tiêu chuẩn.
  • Theo dõi quá trình xử lý nguyên liệu không đạt, đảm bảo được thực hiện đúng quy định.

• Cải tiến quy trình:

• • Thường xuyên theo dõi, đánh giá hiệu quả của quy trình kiểm tra IQC.
  • Đề xuất các biện pháp cải tiến để nâng cao hiệu quả kiểm tra, giảm thiểu thời gian, chi phí và sai sót.
  • Tham gia xây dựng và cập nhật các quy định, tiêu chuẩn chất lượng.

• Lưu trữ hồ sơ:

• • Lưu trữ đầy đủ, khoa học các hồ sơ liên quan đến hoạt động IQC (kế hoạch kiểm tra, báo cáo kết quả, biên bản nghiệm thu…).
  • Đảm bảo tính bảo mật, an toàn của hồ sơ.

Vai trò của IQC

• Đảm bảo chất lượng đầu vào: IQC đóng vai trò như “người gác cổng” chất lượng, kiểm soát chặt chẽ tất cả các nguyên vật liệu, linh kiện đầu vào. Bằng cách này, IQC giúp ngăn chặn các nguyên liệu kém chất lượng xâm nhập vào quy trình sản xuất, đảm bảo chỉ những nguyên liệu đạt chuẩn mới được sử dụng.
• Nâng cao chất lượng sản phẩm: Nguyên liệu đầu vào đạt chuẩn là yếu tố then chốt để tạo ra sản phẩm cuối cùng có chất lượng tốt. IQC góp phần quan trọng trong việc nâng cao chất lượng sản phẩm, đáp ứng yêu cầu của khách hàng và tăng khả năng cạnh tranh trên thị trường.
• Giảm thiểu chi phí sản xuất: Việc sử dụng nguyên liệu kém chất lượng có thể gây ra nhiều vấn đề trong quá trình sản xuất như: sản phẩm lỗi, hỏng hóc máy móc, tốn thời gian sửa chữa, làm lại… IQC giúp phát hiện và loại bỏ ngay từ đầu các nguyên liệu không đạt chuẩn, từ đó giảm thiểu chi phí sản xuất, tăng hiệu quả kinh doanh.
• Tăng năng suất lao động: Khi sử dụng nguyên liệu đạt chuẩn, quá trình sản xuất sẽ diễn ra thuận lợi, ít gặp sự cố, gián đoạn. Điều này giúp tăng năng suất lao động, rút ngắn thời gian sản xuất và đáp ứng kịp thời nhu cầu của thị trường.
• Nâng cao uy tín của doanh nghiệp: Sản phẩm chất lượng tốt là yếu tố quan trọng để xây dựng uy tín và thương hiệu cho doanh nghiệp. IQC góp phần tạo dựng niềm tin của khách hàng đối với sản phẩm và dịch vụ của doanh nghiệp, từ đó thúc đẩy doanh số bán hàng và phát triển bền vững.
• Phát triển hệ thống quản lý chất lượng: IQC là một bộ phận quan trọng trong hệ thống quản lý chất lượng của doanh nghiệp. Hoạt động của IQC giúp doanh nghiệp hoàn thiện hệ thống quản lý chất lượng, đáp ứng các tiêu chuẩn quốc tế và nâng cao năng lực cạnh tranh.
• Hỗ trợ các bộ phận khác: IQC phối hợp chặt chẽ với các bộ phận khác như mua hàng, sản xuất, kỹ thuật… để giải quyết các vấn đề liên quan đến chất lượng nguyên vật liệu. Điều này giúp nâng cao hiệu quả hoạt động chung của toàn doanh nghiệp.

Mục đích của IQC là đảm bảo các yếu tố đầu vào đạt tiêu chuẩn chất lượng, từ đó giúp:

• Nâng cao chất lượng sản phẩm: Nguyên liệu đầu vào đạt chuẩn sẽ giúp tạo ra sản phẩm cuối cùng có chất lượng tốt.
• Giảm thiểu chi phí: Phát hiện và loại bỏ các nguyên liệu lỗi ngay từ đầu sẽ giúp doanh nghiệp tiết kiệm chi phí sửa chữa, thay thế, sản xuất lại…
• Đảm bảo tiến độ sản xuất: Ngăn chặn việc sử dụng nguyên liệu kém chất lượng gây ra sự cố trong quá trình sản xuất, ảnh hưởng đến tiến độ.
• Nâng cao uy tín doanh nghiệp: Sản phẩm chất lượng tốt sẽ giúp doanh nghiệp tạo dựng được uy tín trên thị trường.

Yêu cầu đối với nhân viên IQC

Kiến thức & Kỹ năng:

• Kiến thức chuyên môn:

• • Nắm vững kiến thức cơ bản về lĩnh vực kiểm tra chất lượng, các phương pháp kiểm tra, kỹ thuật lấy mẫu, thống kê…
  • Hiểu rõ quy trình sản xuất của doanh nghiệp, đặc tính kỹ thuật của sản phẩm, yêu cầu chất lượng của từng loại nguyên vật liệu, linh kiện.
  • Am hiểu các tiêu chuẩn chất lượng quốc tế, tiêu chuẩn ngành, quy định nội bộ của doanh nghiệp.
  • Có khả năng đọc hiểu bản vẽ kỹ thuật, tài liệu kỹ thuật.

• Kỹ năng kiểm tra:

• • Sử dụng thành thạo các dụng cụ, thiết bị kiểm tra, đo lường (thước cặp, panme, cân điện tử, máy đo độ cứng…).
  • Thành thạo các phương pháp kiểm tra chất lượng (kiểm tra bằng cảm quan, kiểm tra bằng dụng cụ, kiểm tra bằng thiết bị chuyên dụng…).
  • Phân tích và đánh giá kết quả kiểm tra một cách chính xác, khách quan.
  • Có khả năng phát hiện và xử lý các vấn đề phát sinh trong quá trình kiểm tra.

• Kỹ năng tin học:

• • Sử dụng thành thạo các phần mềm tin học văn phòng (Word, Excel, PowerPoint…) để lập kế hoạch, báo cáo, xử lý số liệu…
  • Biết sử dụng các phần mềm quản lý chất lượng (nếu có).

Phẩm chất:

• Trung thực, khách quan: Luôn đặt tính trung thực, khách quan lên hàng đầu trong quá trình kiểm tra, đánh giá chất lượng. Không bao che, gian lận, ảnh hưởng đến kết quả kiểm tra.
• Cẩn thận, tỉ mỉ: Kiểm tra kỹ lưỡng, chi tiết từng nguyên vật liệu, linh kiện. Không bỏ sót bất kỳ lỗi nhỏ nào.
• Trách nhiệm cao: Có tinh thần trách nhiệm cao với công việc, luôn nỗ lực hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao.
• Khả năng làm việc độc lập: Có khả năng tự tổ chức, sắp xếp công việc, làm việc độc lập và chủ động.
• Khả năng làm việc nhóm: Phối hợp hiệu quả với các bộ phận liên quan (mua hàng, sản xuất, kho vận…) để giải quyết các vấn đề về chất lượng nguyên vật liệu.
• Kỹ năng giao tiếp: Giao tiếp hiệu quả với đồng nghiệp, cấp trên, nhà cung cấp… để trao đổi thông tin, giải quyết vấn đề.
• Khả năng thích ứng: Thích ứng nhanh với môi trường làm việc, công nghệ mới, yêu cầu công việc thay đổi.
• Tinh thần cầu tiến: Luôn học hỏi, trau dồi kiến thức, kỹ năng để nâng cao năng lực chuyên môn.

Yêu cầu khác:

• Sức khỏe tốt: Có đủ sức khỏe để làm việc trong môi trường công nghiệp, có thể phải đứng, ngồi, di chuyển nhiều trong quá trình kiểm tra.
• Tốt nghiệp chuyên ngành kỹ thuật: Ưu tiên ứng viên tốt nghiệp các chuyên ngành kỹ thuật liên quan đến lĩnh vực hoạt động của doanh nghiệp.
• Kinh nghiệm làm việc: Có kinh nghiệm làm việc trong lĩnh vực kiểm tra chất lượng là một lợi thế.

Các công cụ công nghệ hỗ trợ IQC

Các công cụ công nghệ hiện đại đang ngày càng được ứng dụng rộng rãi trong hoạt động IQC, giúp nâng cao hiệu quả kiểm tra, giảm thiểu sai sót và tiết kiệm thời gian. Dưới đây là một số công cụ công nghệ hỗ trợ IQC phổ biến:

Phần mềm quản lý chất lượng:

• Hệ thống quản lý thông tin phòng thí nghiệm (LIMS): LIMS giúp quản lý toàn bộ quy trình kiểm tra chất lượng, từ việc tiếp nhận mẫu, lập kế hoạch kiểm tra, ghi nhận kết quả đến việc tạo báo cáo và phân tích dữ liệu.
• Phần mềm quản lý chất lượng doanh nghiệp (QMS): QMS hỗ trợ doanh nghiệp xây dựng và quản lý hệ thống quản lý chất lượng theo các tiêu chuẩn quốc tế như ISO 9001.
• Phần mềm iQC chuyên dụng: Một số phần mềm được thiết kế riêng cho hoạt động IQC, cung cấp các tính năng như quản lý nhà cung cấp, quản lý tiêu chuẩn chất lượng, lập kế hoạch kiểm tra, phân tích dữ liệu SPC…

Thiết bị kiểm tra tự động:

• Máy đo CMM (Coordinate Measuring Machine): CMM là thiết bị đo lường 3 chiều có độ chính xác cao, dùng để kiểm tra kích thước, hình dạng của các chi tiết phức tạp.
• Máy vision: Sử dụng camera và phần mềm xử lý ảnh để kiểm tra bề mặt, phát hiện lỗi, kiểm tra kích thước… với tốc độ cao.
• Máy quang phổ: Phân tích thành phần hóa học của vật liệu, giúp xác định loại vật liệu, phát hiện tạp chất.
• Robot kiểm tra: Robot được trang bị các cảm biến và công cụ kiểm tra, có thể thực hiện các thao tác kiểm tra tự động, thay thế con người trong một số công việc.

Công nghệ khác:

• Internet of Things (IoT): Kết nối các thiết bị kiểm tra với nhau và với hệ thống quản lý, giúp thu thập dữ liệu kiểm tra tự động, theo dõi tình trạng hoạt động của thiết bị.
• Phân tích dữ liệu lớn (Big Data): Thu thập và phân tích lượng lớn dữ liệu từ các nguồn khác nhau (kết quả kiểm tra, thông tin nhà cung cấp, dữ liệu thị trường…) để dự đoán xu hướng, phát hiện rủi ro và đưa ra quyết định cải tiến.
• Trí tuệ nhân tạo (AI): Ứng dụng AI trong việc tự động hóa các quy trình kiểm tra, phân tích hình ảnh, nhận dạng lỗi, dự đoán chất lượng…

Lợi ích của việc ứng dụng công nghệ trong IQC:

• Nâng cao hiệu quả kiểm tra: Tự động hóa các quy trình kiểm tra, giảm thiểu thời gian và công sức.
• Cải thiện độ chính xác: Giảm thiểu sai sót do con người gây ra.
• Quản lý dữ liệu hiệu quả: Thu thập, lưu trữ, phân tích dữ liệu một cách hệ thống, khoa học.
• Phát hiện sớm các vấn đề: Dự đoán rủi ro, ngăn ngừa sự cố chất lượng.
• Tiết kiệm chi phí: Giảm thiểu lãng phí, tối ưu hóa nguồn lực.

Việc lựa chọn công cụ công nghệ phù hợp phụ thuộc vào nhu cầu, quy mô, đặc thù hoạt động của từng doanh nghiệp.