16 nguyên tắc lãnh đạo của Amazon

Last updated on 19 July, 2025

16 Nguyên tắc lãnh đạo của Amazon: Kim chỉ nam cho mọi hoạt động

Bạn có bao giờ tự hỏi điều gì đã giúp Amazon từ một cửa hàng sách trực tuyến nhỏ bé trở thành đế chế thương mại điện tử và công nghệ toàn cầu như ngày nay? Bí mật không chỉ nằm ở những công nghệ tiên tiến hay chiến lược kinh doanh táo bạo, mà còn ở một bộ giá trị cốt lõi, xuyên suốt mọi ngóc ngách của tổ chức: 16 Nguyên tắc lãnh đạo của Amazon. Đây không chỉ là những khẩu hiệu đẹp đẽ, mà là kim chỉ nam định hình mọi quyết định, từ cách họ tuyển dụng nhân tài, phát triển sản phẩm, đến cách họ tương tác với khách hàng và xã hội. Hãy cùng khám phá sâu hơn những nguyên tắc đã tạo nên thành công vang dội của Amazon và học hỏi cách áp dụng chúng vào hành trình phát triển của chính bạn.

16 Nguyên tắc lãnh đạo (Leadership Principles) của Amazon không chỉ là những khẩu hiệu sáo rỗng mà là triết lý xuyên suốt, định hình mọi quyết định từ chiến lược cấp cao đến những hành động nhỏ nhất của nhân viên. Đây là lý do vì sao Amazon có thể liên tục đổi mới và phát triển vượt bậc.

Customer Obsession (Nỗi ám ảnh về khách hàng)

Giải thích chi tiết: Đây là nguyên tắc cốt lõi, Amazon luôn bắt đầu mọi thứ từ nhu cầu và trải nghiệm của khách hàng, sau đó làm việc ngược lại để tạo ra sản phẩm và dịch vụ. Họ không ngừng tìm hiểu, lắng nghe và dự đoán những gì khách hàng muốn, ngay cả khi khách hàng chưa biết mình muốn điều đó.

Ví dụ cụ thể:

• Prime Membership: Amazon nhận thấy khách hàng muốn giao hàng nhanh hơn và miễn phí. Thay vì tính phí từng đơn hàng, họ tạo ra Prime, một chương trình thành viên cung cấp giao hàng miễn phí, nhanh chóng cùng nhiều lợi ích khác như Prime Video, Prime Music. Điều này đã thay đổi hoàn toàn kỳ vọng của khách hàng về mua sắm trực tuyến.
• One-Click Ordering: Jeff Bezos đã phát minh ra bằng sáng chế đặt hàng một chạm để đơn giản hóa quy trình mua hàng, loại bỏ mọi ma sát cho khách hàng.

Tham khảo: Amazon’s Customer Obsession Principle

Ownership (Quyền sở hữu)

Giải thích chi tiết: Các nhà lãnh đạo tại Amazon được kỳ vọng suy nghĩ dài hạn và hành động như những chủ sở hữu doanh nghiệp. Họ không hy sinh giá trị dài hạn cho những kết quả ngắn hạn. Điều này có nghĩa là chịu trách nhiệm hoàn toàn, không đổ lỗi và luôn tìm cách cải thiện mọi thứ như thể đó là công việc kinh doanh của chính họ.

Ví dụ cụ thể:

• Một quản lý dự án sẽ không chỉ tập trung vào việc hoàn thành mục tiêu quý mà còn xem xét tác động lâu dài của dự án đối với sản phẩm, khách hàng và doanh thu trong nhiều năm tới.
• Khi có vấn đề phát sinh, thay vì chỉ báo cáo, nhân viên Amazon được khuyến khích tìm ra nguyên nhân gốc rễ và đề xuất giải pháp, thậm chí nếu nó nằm ngoài phạm vi công việc trực tiếp của họ.

Invent and Simplify (Sáng tạo và đơn giản hóa)

Giải thích chi tiết: Amazon khuyến khích văn hóa liên tục đổi mới, nhưng không chỉ để đổi mới. Mục tiêu là tạo ra những giải pháp đột phá và đồng thời đơn giản hóa chúng để dễ sử dụng và triển khai. Họ sẵn sàng thử nghiệm và chấp nhận thất bại như một phần của quá trình học hỏi.

Ví dụ cụ thể:

• Kindle: Thay vì cải tiến sách giấy, Amazon đã “sáng tạo” ra một thiết bị đọc sách điện tử hoàn toàn mới, Kindle, giúp đơn giản hóa việc mang theo và truy cập hàng ngàn cuốn sách.
• Amazon Web Services (AWS): Xuất phát từ nhu cầu nội bộ để xây dựng và mở rộng hệ thống, Amazon đã “sáng tạo” ra dịch vụ điện toán đám mây AWS và “đơn giản hóa” nó để bất kỳ doanh nghiệp nào cũng có thể sử dụng, trở thành một ngành kinh doanh tỷ đô la.

Tham khảo: Amazon Leadership Principles: Invent and Simplify

Are Right, A Lot (Đúng, thường xuyên)

Giải thích chi tiết: Nguyên tắc này không có nghĩa là không bao giờ mắc lỗi, mà là các nhà lãnh đạo phải có khả năng phán đoán tốt và trực giác mạnh mẽ dựa trên dữ liệu và kinh nghiệm. Họ tìm kiếm các quan điểm đa dạng, thách thức các giả định của mình và sẵn sàng thay đổi quyết định khi có bằng chứng mới.

Ví dụ cụ thể:

• Trước khi đưa ra một quyết định lớn, một nhà lãnh đạo Amazon sẽ yêu cầu xem xét dữ liệu, nghe ý kiến từ các chuyên gia trong nhóm và thậm chí cả những người có quan điểm đối lập để đưa ra phán đoán tốt nhất.
• Quyết định mở rộng sang một thị trường mới sẽ không chỉ dựa trên cảm tính mà dựa trên phân tích sâu rộng về tiềm năng thị trường, đối thủ cạnh tranh và hành vi khách hàng.

Learn and Be Curious (Học hỏi và tò mò)

Giải thích chi tiết: Thế giới kinh doanh không ngừng thay đổi, và Amazon tin rằng việc liên tục học hỏi là chìa khóa để duy trì lợi thế cạnh tranh. Các nhà lãnh đạo được khuyến khích tìm kiếm những cơ hội mới để học hỏi, khám phá những ý tưởng mới và không ngừng mở rộng kiến thức của mình.

Ví dụ cụ thể:

• Một kỹ sư có thể dành thời gian nghiên cứu một ngôn ngữ lập trình mới hoặc một công nghệ mới nổi, ngay cả khi nó không trực tiếp liên quan đến dự án hiện tại của họ.
• Các nhà lãnh đạo thường xuyên đọc sách, tham gia hội thảo và tìm kiếm lời khuyên từ các chuyên gia bên ngoài để cập nhật xu hướng và kiến thức mới nhất trong ngành.

Hire and Develop the Best (Tuyển dụng và phát triển những người giỏi nhất)

Giải thích chi tiết: Amazon cam kết xây dựng một đội ngũ tài năng. Họ không chỉ tuyển dụng những người có kỹ năng tốt nhất mà còn tìm kiếm những người có tiềm năng lãnh đạo và phù hợp với văn hóa công ty. Sau đó, họ đầu tư vào việc phát triển nhân viên, giúp họ phát huy tối đa khả năng của mình.

Ví dụ cụ thể:

• Quá trình phỏng vấn tại Amazon rất kỹ lưỡng, thường bao gồm nhiều vòng với các “Bar Raisers” (người nâng cao tiêu chuẩn) được đào tạo đặc biệt để đảm bảo rằng mỗi lần tuyển dụng đều nâng cao mức độ tài năng của công ty.
• Amazon có các chương trình đào tạo nội bộ, chương trình cố vấn và khuyến khích nhân viên tham gia các khóa học hoặc chứng chỉ để nâng cao kỹ năng.

Tham khảo: Amazon Leadership Principles: Hire and Develop the Best

Insist on the Highest Standards (Nhấn mạnh vào các tiêu chuẩn cao nhất)

Giải thích chi tiết: Các nhà lãnh đạo Amazon không bao giờ chấp nhận sự tầm thường. Họ luôn đặt ra và duy trì những tiêu chuẩn cực kỳ cao cho bản thân và cho đội ngũ của mình, ngay cả khi điều đó có vẻ phi lý đối với người khác. Họ tin rằng những tiêu chuẩn cao sẽ tạo ra sản phẩm và dịch vụ tốt nhất.

Ví dụ cụ thể:

• Một nhóm phát triển phần mềm sẽ không tung ra sản phẩm nếu nó không đáp ứng các tiêu chuẩn nghiêm ngặt về hiệu suất, bảo mật và trải nghiệm người dùng, ngay cả khi việc trì hoãn có thể ảnh hưởng đến lịch trình ban đầu.
• Các quy trình kiểm soát chất lượng tại kho hàng Amazon cực kỳ chặt chẽ để đảm bảo rằng khách hàng nhận được sản phẩm đúng như mô tả và không bị hư hỏng.

Think Big (Suy nghĩ lớn)

Giải thích chi tiết: Amazon khuyến khích các nhà lãnh đạo không chỉ giải quyết các vấn đề hiện tại mà còn suy nghĩ về những cơ hội và thách thức lớn hơn trong tương lai. Họ không ngại đặt ra những mục tiêu táo bạo và tạo ra các giải pháp đột phá, có thể thay đổi cục diện ngành.

Ví dụ cụ thể:

• Việc phát triển Alexa và thiết bị Echo không chỉ là tạo ra một loa thông minh, mà là “suy nghĩ lớn” về cách con người sẽ tương tác với công nghệ trong tương lai thông qua giao diện giọng nói.
• Mở rộng từ một nhà bán lẻ sách trực tuyến thành “cửa hàng của mọi thứ” và sau đó là một công ty điện toán đám mây toàn cầu (AWS) là những ví dụ điển hình của việc “suy nghĩ lớn”.

Tham khảo: Amazon Leadership Principles: Think Big

Bias for Action (Ưu tiên hành động)

Giải thích chi tiết: Tốc độ là yếu tố quan trọng trong kinh doanh, đặc biệt là trong môi trường phát triển nhanh như công nghệ. Amazon khuyến khích các nhà lãnh đạo đưa ra quyết định nhanh chóng và hành động. Họ chấp nhận rủi ro được tính toán và hiểu rằng việc “làm đi rồi sửa” tốt hơn là “không làm gì cả vì sợ sai”.

Ví dụ cụ thể:

• Nếu một nhóm có ý tưởng mới, thay vì dành nhiều tháng để lập kế hoạch hoàn hảo, họ sẽ nhanh chóng xây dựng một sản phẩm khả thi tối thiểu (MVP) để thử nghiệm và thu thập phản hồi.
• Khi một sự cố kỹ thuật xảy ra, thay vì phân tích quá mức, các đội ngũ sẽ hành động nhanh chóng để giảm thiểu tác động và sau đó mới thực hiện phân tích nguyên nhân gốc rễ chi tiết.

Frugality (Tiết kiệm)

Giải thích chi tiết: Nguyên tắc này không phải là keo kiệt, mà là tối ưu hóa nguồn lực. Amazon tin rằng sự khéo léo, tự túc và phát minh sẽ nở rộ khi có những ràng buộc. Họ khuyến khích các nhà lãnh đạo tìm cách làm nhiều hơn với ít hơn, loại bỏ lãng phí và tập trung vào những gì thực sự mang lại giá trị.

Ví dụ cụ thể:

• Việc tái sử dụng hoặc tái chế vật liệu, tối ưu hóa quy trình kho hàng để giảm chi phí vận hành.
• Thay vì chi tiền cho các văn phòng xa hoa, Amazon tập trung vào việc tạo ra một môi trường làm việc hiệu quả và tập trung vào mục tiêu kinh doanh.

Tham khảo: Amazon Leadership Principles: Frugality

Earn Trust (Tạo dựng niềm tin)

Giải thích chi tiết: Niềm tin là nền tảng của mọi mối quan hệ tốt đẹp. Các nhà lãnh đạo Amazon xây dựng niềm tin bằng cách lắng nghe chăm chú, nói chuyện thẳng thắn, minh bạch và đối xử tôn trọng với người khác. Họ có trách nhiệm và có trách nhiệm về sai lầm của mình.

Ví dụ cụ thể:

• Một nhà lãnh đạo sẽ lắng nghe kỹ các mối quan ngại của nhân viên, đưa ra phản hồi trung thực và giải thích rõ ràng các quyết định, ngay cả khi chúng khó nghe.
• Khi một sai lầm xảy ra, nhà lãnh đạo sẽ nhận trách nhiệm, không đổ lỗi cho người khác và tìm cách khắc phục.

Dive Deep (Đi sâu vào chi tiết)

Giải thích chi tiết: Mặc dù “Think Big” là quan trọng, các nhà lãnh đạo Amazon cũng được yêu cầu phải có khả năng đi sâu vào chi tiết khi cần thiết. Họ không chỉ dừng lại ở bề mặt mà còn phải hiểu các cơ chế, dữ liệu và quy trình hoạt động.

Ví dụ cụ thể:

• Nếu doanh số bán hàng của một sản phẩm giảm, nhà lãnh đạo không chỉ chấp nhận con số tổng thể mà sẽ “đi sâu” vào dữ liệu để xem xét các yếu tố như lượng truy cập, tỷ lệ chuyển đổi, giá cả, cạnh tranh và phản hồi của khách hàng.
• Khi đánh giá một dự án mới, họ sẽ xem xét không chỉ kế hoạch tổng thể mà còn cả các khía cạnh kỹ thuật, nguồn lực cần thiết và các rủi ro tiềm ẩn.

Have Backbone; Disagree and Commit (Kiên cường; Không đồng ý và cam kết)

Giải thích chi tiết: Amazon khuyến khích tranh luận lành mạnh và thách thức các ý tưởng để đưa ra quyết định tốt nhất. Các nhà lãnh đạo phải có đủ “xương sống” để không đồng ý với những ý kiến mà họ không tin tưởng, ngay cả khi đó là cấp trên. Tuy nhiên, một khi quyết định đã được đưa ra, họ phải hoàn toàn cam kết thực hiện nó.

Ví dụ cụ thể:

• Trong một cuộc họp, một giám đốc có thể không đồng ý mạnh mẽ với chiến lược được đề xuất, đưa ra các lập luận dựa trên dữ liệu. Tuy nhiên, sau khi quyết định cuối cùng được đưa ra (có thể không theo ý họ), họ sẽ dồn toàn bộ sức lực để thực hiện chiến lược đó.
• Một nhà phát triển có thể tranh luận về một giải pháp kỹ thuật, nhưng một khi giải pháp được chọn, họ sẽ không ngần ngại triển khai nó một cách tốt nhất có thể.

Tham khảo: Amazon Leadership Principles: Have Backbone; Disagree and Commit

Deliver Results (Mang lại kết quả)

Giải thích chi tiết: Cuối cùng, tất cả các nguyên tắc khác đều dẫn đến việc này: mang lại kết quả. Các nhà lãnh đạo tập trung vào các kết quả đầu ra chính của doanh nghiệp, thực hiện chúng với chất lượng cao và đúng thời hạn. Họ vượt qua những trở ngại và không ngừng nỗ lực để đáp ứng các mục tiêu.

Ví dụ cụ thể:

• Một nhóm phát triển sản phẩm phải đảm bảo rằng sản phẩm mới không chỉ được ra mắt mà còn đạt được các chỉ số hiệu suất quan trọng như số lượng người dùng, doanh thu hoặc mức độ hài lòng của khách hàng.
• Một giám đốc vận hành sẽ tập trung vào việc đảm bảo các chỉ số về tốc độ giao hàng, chi phí vận chuyển và độ chính xác của đơn hàng được đáp ứng và vượt mức.

Strive to be the Earth’s Best Employer (Phấn đấu trở thành Nhà tuyển dụng tốt nhất Trái đất)

Giải thích chi tiết: Đây là một nguyên tắc tương đối mới, được bổ sung để nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tạo ra một môi trường làm việc an toàn, năng suất, đa dạng và công bằng. Các nhà lãnh đạo có trách nhiệm nuôi dưỡng sự phát triển nghề nghiệp của nhân viên và tạo ra một nơi mà mọi người cảm thấy được tôn trọng và có thể phát triển.

Ví dụ cụ thể:

• Amazon đầu tư vào các chương trình đào tạo và phát triển kỹ năng cho nhân viên kho hàng (ví dụ: Career Choice) để giúp họ phát triển sự nghiệp.
• Thúc đẩy các sáng kiến về đa dạng, công bằng và hòa nhập (DEI) để đảm bảo rằng mọi người, bất kể nguồn gốc, đều có cơ hội như nhau.

Tham khảo: Amazon Leadership Principles: Strive to be the Earth’s Best Employer

Success and Scale Bring Broad Responsibility (Thành công và quy mô đi kèm với trách nhiệm lớn)

Giải thích chi tiết: Với tầm ảnh hưởng toàn cầu, Amazon nhận thức được trách nhiệm của mình đối với thế giới và cộng đồng. Các nhà lãnh đạo phải suy nghĩ về tác động môi trường, xã hội và kinh tế của công ty, và hành động có trách nhiệm.

Ví dụ cụ thể:

• Amazon cam kết đạt được mức phát thải ròng bằng 0 vào năm 2040 thông qua The Climate Pledge, đầu tư vào năng lượng tái tạo và đổi mới các giải pháp vận chuyển bền vững.
• Tham gia vào các sáng kiến cộng đồng, hỗ trợ giáo dục và phát triển kinh tế tại các khu vực mà Amazon hoạt động.

Tham khảo: Amazon Leadership Principles: Success and Scale Bring Broad Responsibility

16 Nguyên tắc lãnh đạo của Amazon không chỉ là một danh sách các giá trị doanh nghiệp, mà là một triết lý vận hành đã được kiểm chứng và chứng minh hiệu quả qua từng bước phát triển của công ty. Chúng tạo ra một khuôn khổ rõ ràng cho việc ra quyết định, thúc đẩy văn hóa đổi mới không ngừng, và nuôi dưỡng một đội ngũ nhân tài kiên cường, luôn hướng về phía khách hàng. Từ việc ám ảnh về khách hàng đến việc suy nghĩ lớn và ưu tiên hành động, mỗi nguyên tắc đều đóng góp vào việc định hình Amazon trở thành gã khổng lồ như hiện tại. Việc hiểu và áp dụng những nguyên tắc này, dù bạn là một cá nhân, một startup hay một doanh nghiệp lớn, đều có thể mở ra những hướng đi mới, thúc đẩy sự tăng trưởng và giúp bạn đạt được những thành công bền vững trong một thế giới không ngừng thay đổi.

Tham khảo:

Mô hình cơ cấu tổ chức của Amazon: Ưu và nhược điểm

Nguyên tắc 2 chiếc bánh Pizza tại Amazon