Lưu ý đối với doanh nghiệp muốn nghiên cứu thị trường

Last updated on 12 February, 2025

Nghiên cứu thị trường là bước quan trọng giúp doanh nghiệp hiểu rõ khách hàng, đối thủ và xu hướng thị trường. Tuy nhiên, không phải cứ thu thập nhiều dữ liệu là tốt. Doanh nghiệp cần quan tâm đến những lưu ý quan trọng trong nghiên cứu thị trường như cân nhắc giữa việc mua báo cáo có sẵn hay thuê dịch vụ nghiên cứu, xác định quy mô mẫu hợp lý, lựa chọn địa bàn phù hợp và có kỳ vọng thực tế về chi phí, thời gian cũng như kết quả.

Lưu ý dành cho doanh nghiệp muốn nghiên cứu thị trường

Khi thực hiện nghiên cứu thị trừng doanh nghiệp cần lưu ý các điểm sau:

Xác định rõ mục tiêu nghiên cứu

• Doanh nghiệp cần trả lời được câu hỏi “Tại sao cần nghiên cứu thị trường?”
• Một số mục tiêu phổ biến:
  • Hiểu rõ nhu cầu và hành vi khách hàng
  • Đánh giá mức độ cạnh tranh và xu hướng thị trường
  • Kiểm tra mức độ tiềm năng của sản phẩm/dịch vụ mới
  • Xác định kênh phân phối hiệu quả
  • Đo lường mức độ nhận diện thương hiệu

Nếu không xác định rõ mục tiêu, nghiên cứu sẽ dễ bị lan man, không hiệu quả.

Lựa chọn phương pháp nghiên cứu phù hợp

• Nghiên cứu định lượng (Khảo sát, thống kê, dữ liệu số…): Dùng để đo lường xu hướng, hành vi khách hàng, thị phần.
• Nghiên cứu định tính (Phỏng vấn sâu, thảo luận nhóm…): Hiểu rõ động cơ, tâm lý khách hàng, các yếu tố ảnh hưởng đến quyết định mua hàng.
• Dữ liệu thứ cấp (Báo cáo có sẵn, dữ liệu từ chính doanh nghiệp, các tổ chức nghiên cứu…): Giúp tiết kiệm chi phí và thời gian.

Một nghiên cứu hiệu quả thường kết hợp cả định tính và định lượng để có cái nhìn toàn diện.

Đảm bảo tính đại diện và trung thực của dữ liệu

• Nếu chọn mẫu không đúng, kết quả nghiên cứu có thể không phản ánh chính xác thị trường thực tế.
• Một số lỗi phổ biến:
  • Lệch mẫu: Chỉ khảo sát một nhóm khách hàng cụ thể mà bỏ qua các nhóm khác.
  • Dữ liệu sai lệch: Khách hàng trả lời theo tâm lý xã hội (nói điều họ nghĩ là đúng thay vì sự thật).
  • Thiếu kiểm chứng thông tin: Dựa vào nguồn dữ liệu không đáng tin cậy.

Cần có quy trình kiểm soát chất lượng dữ liệu, bao gồm kiểm tra chéo, loại bỏ dữ liệu không hợp lệ, phỏng vấn xác minh…

Không chỉ dừng ở thu thập dữ liệu, mà phải biết cách phân tích

• Dữ liệu chỉ có giá trị khi được phân tích đúng cách.
• Một số phương pháp phân tích phổ biến:
  • Phân tích SWOT: Đánh giá điểm mạnh, điểm yếu, cơ hội và thách thức.
  • Phân khúc khách hàng: Nhóm khách hàng theo độ tuổi, thu nhập, sở thích, hành vi.
  • Phân tích xu hướng: Dự đoán sự thay đổi của thị trường trong tương lai.

Dữ liệu không nên chỉ dừng lại ở việc trình bày số liệu, mà cần rút ra kết luận và đề xuất chiến lược hành động.

Cập nhật dữ liệu thường xuyên, tránh sử dụng thông tin lỗi thời

• Thị trường luôn thay đổi, nên dữ liệu nghiên cứu chỉ có giá trị trong một khoảng thời gian nhất định.
• Ví dụ: Một báo cáo nghiên cứu thị trường 5 năm trước có thể không còn phù hợp với bối cảnh hiện tại.
• Doanh nghiệp nên xây dựng hệ thống nghiên cứu thị trường liên tục, thay vì chỉ thực hiện nghiên cứu một lần rồi bỏ qua.

Gợi ý: Có thể sử dụng công cụ phân tích dữ liệu, Google Trends, social listening để theo dõi thay đổi thị trường theo thời gian thực.

Kết hợp nghiên cứu thị trường với dữ liệu nội bộ doanh nghiệp

• Nhiều doanh nghiệp chỉ dựa vào dữ liệu bên ngoài mà quên mất rằng dữ liệu khách hàng nội bộ cũng rất quan trọng.
• Một số dữ liệu doanh nghiệp có thể tận dụng:
  • Thông tin khách hàng từ CRM
  • Lịch sử mua hàng, phản hồi của khách hàng
  • Hiệu suất kinh doanh theo từng khu vực, nhóm khách hàng

Kết hợp dữ liệu nội bộ với nghiên cứu thị trường giúp doanh nghiệp có góc nhìn thực tế và ra quyết định chính xác hơn.

Đảm bảo tuân thủ pháp luật và đạo đức nghiên cứu

• Bảo vệ thông tin cá nhân của người tham gia khảo sát theo các quy định về bảo mật dữ liệu.
• Tránh thao túng kết quả nghiên cứu để phục vụ mục đích chủ quan của doanh nghiệp.
• Minh bạch nguồn gốc dữ liệu, tránh sử dụng dữ liệu không rõ ràng hoặc sai lệch.

Một nghiên cứu đáng tin cậy không chỉ giúp doanh nghiệp ra quyết định đúng đắn, mà còn tạo dựng uy tín và niềm tin với khách hàng, đối tác.

Tóm lại, doanh nghiệp cần gì để nghiên cứu thị trường hiệu quả?

✅ Xác định rõ mục tiêu nghiên cứu.
✅ Chọn phương pháp phù hợp (định lượng, định tính, dữ liệu thứ cấp).
✅ Đảm bảo dữ liệu chính xác và có tính đại diện.
✅ Không chỉ thu thập dữ liệu, mà cần phân tích và đưa ra chiến lược hành động.
✅ Cập nhật dữ liệu liên tục, tránh sử dụng thông tin lỗi thời.
✅ Kết hợp dữ liệu nghiên cứu thị trường với dữ liệu nội bộ doanh nghiệp.
✅ Tuân thủ quy định pháp luật và đạo đức nghiên cứu.

Khi thực hiện đúng những nguyên tắc trên, nghiên cứu thị trường không chỉ giúp doanh nghiệp hiểu khách hàng, đánh giá đối thủ, mà còn tối ưu hóa chiến lược kinh doanh và tăng lợi thế cạnh tranh.

Thuê dịch vụ nghiên cứu thị trường – Những vấn đề doanh nghiệp cần lưu ý

Khi thuê dịch vụ nghiên cứu thị trường, doanh nghiệp cần cân nhắc nhiều yếu tố để đảm bảo tính hiệu quả và tối ưu chi phí. Dưới đây là những lưu ý quan trọng:

Mua báo cáo có sẵn hay thuê dịch vụ nghiên cứu thị trường?

✅ Mua báo cáo có sẵn khi:

• Doanh nghiệp cần dữ liệu tổng quan về thị trường, ngành nghề hoặc xu hướng.
• Ngành hàng ít thay đổi và có nhiều báo cáo đáng tin cậy.
• Cần thông tin nhanh, chi phí thấp hơn so với nghiên cứu mới.

❌ Hạn chế của báo cáo có sẵn:

• Dữ liệu có thể không còn cập nhật hoặc không đúng với thị trường mục tiêu của doanh nghiệp.
• Ít linh hoạt trong việc điều chỉnh theo nhu cầu cụ thể.

✅ Thuê dịch vụ nghiên cứu thị trường khi:

• Doanh nghiệp cần thông tin chi tiết về khách hàng, đối thủ cạnh tranh, hoặc một thị trường cụ thể.
• Cần nghiên cứu theo yêu cầu riêng, phục vụ chiến lược kinh doanh.
• Muốn có dữ liệu cập nhật và độ chính xác cao.

❌ Hạn chế của thuê dịch vụ nghiên cứu:

• Chi phí cao hơn so với mua báo cáo có sẵn.
• Cần thời gian thực hiện dài hơn.

Gợi ý: Nếu chưa có ngân sách lớn, doanh nghiệp có thể kết hợp báo cáo có sẵn với nghiên cứu nhỏ lẻ thay vì thực hiện nghiên cứu quy mô lớn ngay từ đầu.

Quy mô mẫu bao nhiêu là đủ?

✅ Quy mô mẫu phụ thuộc vào:

• Mục tiêu nghiên cứu: Nghiên cứu hành vi khách hàng cần mẫu lớn hơn so với nghiên cứu đánh giá thương hiệu.
• Phương pháp nghiên cứu:
  • Định lượng: 300 – 1.000 mẫu (hoặc hơn, tùy lĩnh vực).
  • Định tính: 10 – 30 cuộc phỏng vấn chuyên sâu hoặc nhóm thảo luận.
• Ngân sách và thời gian: Mẫu càng lớn, chi phí càng cao.

Lưu ý: Không phải cứ tăng kích thước mẫu là tốt. Quan trọng là mẫu phải đại diện cho thị trường mục tiêu.

Tham khảo: Phương pháp chọn mẫu

Không phải cứ tăng thêm số địa bàn nghiên cứu là tốt

✅ Chọn địa bàn dựa trên mục tiêu nghiên cứu:

• Nếu doanh nghiệp muốn mở rộng ra toàn quốc, nghiên cứu ở nhiều tỉnh/thành phố là cần thiết.
• Nếu chỉ tập trung vào một khu vực cụ thể, không cần mở rộng phạm vi quá lớn.

❌ Lỗi thường gặp:

• Mở rộng địa bàn nhưng không có đủ ngân sách, dẫn đến dữ liệu bị phân tán, không đủ độ sâu.
• Tập trung sai thị trường mục tiêu, gây lãng phí tài nguyên.

Gợi ý: Chỉ nghiên cứu trên các địa bàn thực sự có tiềm năng thay vì phủ rộng một cách dàn trải.

Kỳ vọng hợp lý về mục tiêu hay kết quả nghiên cứu

✅ Xác định rõ mục tiêu ngay từ đầu:

• Nghiên cứu nhằm đánh giá tiềm năng thị trường hay hiệu quả thương hiệu?
• Cần dữ liệu chi tiết về khách hàng hay chỉ cần cái nhìn tổng quan?
• Ứng dụng dữ liệu này như thế nào trong chiến lược kinh doanh?

❌ Sai lầm phổ biến:

• Kỳ vọng rằng nghiên cứu sẽ dự đoán chính xác 100% tương lai thị trường.
• Muốn có tất cả thông tin trong một nghiên cứu, dẫn đến báo cáo quá phức tạp mà không tập trung vào trọng điểm.

Gợi ý: Hãy làm rõ mục tiêu cụ thể để tránh việc thuê dịch vụ nghiên cứu mà không sử dụng hiệu quả dữ liệu thu thập được.

Kỳ vọng hợp lý về thời gian thực hiện

✅ Thời gian nghiên cứu phụ thuộc vào:

• Loại nghiên cứu:
  • Báo cáo có sẵn: Có thể nhận ngay.
  • Nghiên cứu định tính: 2 – 6 tuần.
  • Nghiên cứu định lượng: 4 – 12 tuần (hoặc hơn, tùy quy mô).
• Mức độ phức tạp: Nếu nghiên cứu nhiều yếu tố, thời gian sẽ kéo dài hơn.

❌ Sai lầm phổ biến:

• Kỳ vọng có kết quả nhanh nhưng vẫn đảm bảo độ chính xác cao.
• Muốn có dữ liệu chuyên sâu nhưng lại không đủ thời gian để thực hiện nghiên cứu bài bản.

Gợi ý: Nếu doanh nghiệp cần dữ liệu gấp, có thể chia nghiên cứu thành nhiều giai đoạn hoặc tận dụng dữ liệu thứ cấp trước khi thực hiện nghiên cứu sơ cấp.

Kỳ vọng hợp lý về chi phí thực hiện

✅ Chi phí nghiên cứu thị trường phụ thuộc vào:

• Phương pháp nghiên cứu:
  • Định tính thường đắt hơn do yêu cầu phỏng vấn chuyên sâu.
  • Định lượng cần nhiều mẫu nên chi phí cũng cao. Chi phí nghiên cứu định lượng qua phỏng vấn trực tiếp cho một phạm vi mẫu đủ đại diện cho 1 vài địa bàn cũng có thể cần chi phí vài trăm triệu đồng
• Độ phức tạp:
  • Nghiên cứu diện rộng với nhiều biến số sẽ tốn kém hơn.
  • Cần thu thập dữ liệu khó tìm hoặc nhắm vào đối tượng cụ thể (C-level, chuyên gia…) sẽ đắt hơn.

❌ Sai lầm phổ biến:

• Muốn có nghiên cứu chất lượng cao nhưng lại cắt giảm ngân sách tối đa.
• Tự thực hiện nghiên cứu nhưng không đủ chuyên môn, dẫn đến dữ liệu không chính xác và gây lãng phí.

Gợi ý: Doanh nghiệp nên xác định trước ngân sách tối đa, sau đó chọn phương pháp phù hợp để tối ưu chi phí mà vẫn đảm bảo chất lượng dữ liệu.

Kết luận: Doanh nghiệp cần chuẩn bị gì khi thuê dịch vụ nghiên cứu thị trường?

✅ Xác định rõ mục tiêu nghiên cứu, tránh lan man.
✅ Chọn phương pháp phù hợp: Định lượng, định tính hay kết hợp cả hai.
✅ Không nhất thiết phải mở rộng địa bàn nghiên cứu, mà nên tập trung vào thị trường trọng điểm.
✅ Có kỳ vọng hợp lý về kết quả, không đòi hỏi dữ liệu quá chi tiết khi chưa có ngân sách đủ lớn.
✅ Dự trù thời gian phù hợp, tránh yêu cầu gấp rút làm ảnh hưởng đến chất lượng dữ liệu.
✅ Lập kế hoạch ngân sách rõ ràng, tránh chi tiêu quá ít hoặc quá nhiều mà không hiệu quả.

Tóm lại, doanh nghiệp cần có chiến lược nghiên cứu thị trường bài bản, không chỉ để thu thập thông tin mà còn để ứng dụng hiệu quả vào chiến lược kinh doanh, marketing và phát triển sản phẩm.